شیرخشک چه آسیب هایی به بدن خردسالان وارد می کند چه خطراتی برای سلامتی آن ها دارد و باعث بروز چه بیماری هایی در آن ها می شود آیا می تواند خطر مرگ را برای آنان داشته باشد
امروزه زنان به دلیل مشغله و گرفتارهایی که دارند از شیر خشک برای تغذیه نوزاد استفاده می کنند، غافل از اینکه این شیرخشک ها با سلامت نوزادشان بازی می کند.
بدون شک، شیر مادر بهترین و مناسب ترین غذا برای نوزاد به شمار می رود؛ ولی در دنیای امروز، بیشتر مادران به دلیل گرفتاریهای زیاد یا شاغل بودن، فرصت کافی برای شیردادن به کودک خود را ندارند و به همین دلیل شیرخشک را جایگزین شیر طبیعی خود کرده اند؛ شیرخشکی که شاید عامل مشکلات و بیماری های بسیاری در بزرگسالی می شود.
شیرخشک نوعی جایگزین و غذای مکمل به شمار می رود که در زمان شیرخواری به کودک داده می شود؛ ولی متاسفانه چند وقتی است که شاهد مرگ نوزادانی هستیم که به دلیل استفاده از شیر خشک و وجود ملامین در شیر جان خود را از دست داده اند . به همین دلیل برای پرس وجو بیشتر سراغ رییس آزمایشگاه های مرجع سازمان غذا و دارو رفتیم.
رئیس سازمان غذا دارو با بیان اینکه برخی تقلبات، خطرناک نیست فقط به دید افراد آسیب میرساند، گفت: برخی تلقبات بسیار کشنده است مانند تقلباتی در شیرخشک که ملامین استفاده شده بود و باعث مرگ دهها نوزاد در کشور چین شده است. برخی از این متقلبان به اعدام و حبس ابد محکوم شدند و واردات غیر مجاز این شیرها به کشور به طبع می تواند باعث مرگ بسیاری از نوزادان ایرانی نیز شود.
افزایش 2 درصدی کالای تقلبی مرجوعی در سال 94
رستگار رئیس سازمان آزمایشگاه مرجع غذا و دارو گفت:به طور کلی در سال 93 در حوزه غذا و دارو 7 درصد کالای تقلبی مرجوعی داشتیم که در سال 94 این میزان به 9 درصد افزایش داشت.
وی ادامه داد: حساسیت سازمان غذا و دارو در مورد شیر خشک ها به دلیل آسیب پذیر بودن مخاطب آن بسیار زیاد است،لذا شیر خشک ها تحت کنترل سخت گیرانه و شدید قرار می گیرند و در صورت وجود هرگونه مشکلی،هرچند کوچک اجازه توزیع در بازار به محصول داده نمی شود.
رستگار عنوان کرد: شیرخشک های وارداتی از لحاظ فاکتورهای مختلف از جمله میکروبی ،فیزیک و شیمیایی سنجش می شوند،شیر خشک جزو کالاهای سلامت محور است.
آلودگی شیر خشک به حداقل می رسد؟
رییس سازمان آزمایشگاه های مرجع غذا و دارو درخصوص مضرات شیر خشک تصریح کرد: شیرخشک اگر دارای آلاینده فلزات سنگین باشد روی سیستم ذهنی و رشد کودک تاثیر می گذارد و موجب بروز اختلالات در وی می گردد و اگر دارای آلاینده میکروبی باشد کودک دچار مسمومیت های گوارشی می شود.
وی تاکید کرد:در حال حاضر شیرخشک در تمام آزمایشگاه های کشور به صورت کامل رصد می شود و تحت نظارت و کنترل کامل قرار دارد و سعی داریم خطاها را به حداقل برسانیم و از سیستم آزمایشگاهی و نظارتی نهایت بهره را ببریم.
چرخ تقلب تندتر از چرخ علم می چرخد
رسول دیناروند رییس سازمان غذا و دارو نیز در این خصوص عنوان کرد: متاسفانه همانطور که علم و دانش در حال پیشرفت است، متاسفانه تقلب هم با بهرهگیری از علم پیشرفت کرده است به طوری که در برخی مواقع این تقلبات در آزمایشگاهها نیز شناسایی نمیشود.
دیناورند به افزودنیهای غیرمجاز متاسفانه به شدت افزایش یافته است تا بو و رنگ و عمر این محصولات بیشتر شود گفت: متاسفانه برخی مواد و افزودنیهای غیرمجاز خطرناک است مثلا مدعی میشوند، یک دارو به طور طبیعی تولید شده، بعد میبینیم اینطور نیست یا حتی مدعی میشوند کاهش دهنده اشتهایی طبیعی تولید شده است، در حالی که ماده غیرمجاز به آن اضافه میکنند که متاسفانه در سال گذشته چند نفر بر اثر مصرف آن فوت کردند.
.
وی خاطرنشان کرد: در مطالعهای در کشور آمریکا به این مسئله پی بردند که 70 درصد بازار مکملهای کشور از فرآوردههای غیرمجاز بوده و یا اطلاعات این مکملها درست نبوده، در حالی که آمریکا بزرگترین هزینه نظارتی دارویی در دنیا را دارد، یعنی مشکل تقلبات در دارو و فرآوردههای بهداشتی و آرایشی در دنیا بسیار قوی عمل می کنند.
شیرخشک گیاهی خطرناک ترین نوع شیرخشک
شیرخشک ها 2 نوع هستند؛ شیرخشک هایی که از شیرگاو و آن هایی که از منابع گیاهی تولید می شوند. در این میان، شیرخشک هایی که از شیر گاو تولید شده اند، مناسب ترین نوع شیرخشک هستند. اصولا شیرگاو به دلیل سنگین بودن، با داشتن 3 تا 4 برابر پروتئین بیشتر و 5 تا 7 برابر مواد معدنی بیشتر از شیر مادر، برای نوزاد بسیار دیرهضم است و ممکن است او را دچار ناراحتی های گوارشی کند؛ ولی وقتی از شیر گاو برای تولید شیرخشک استفاده می شود، ترکیبات آن تغییر می یابد و برای نوزادان قابل هضم می شود.
شیرخشک های ایجاد شده از منابع گیاهی نیز به دلیل دیرهضم بودن گیاهان توصیه نمی شوند، مگر اینکه به دستور پزشک، مصرف این شیرخشک ها تجویز شود. البته در این نوع شیرخشک ها هم ترکیبات گیاهان تغییراتی یافته است.
در هر صورت شیرخشک باید بسته به نیاز نوزاد انتخاب شود. در این حال شیرمادر بهترین گزینه برای تغذیه نوزاد است؛ چون ترکیبات آن با هر کودکی هماهنگ است و تمام مواد مغذی مورد نیاز نوزاد را تا سن 4 تا 6 ماهگی دارد؛ به طوری که تا پایان 6 ماهگی نیازی به دادن غذا و حتی آب به نوزاد نیست و از طرفی نوزاد، مشکلی برای هضم شیرمادر ندارد و نیز شیرمادر از لحاظ پاکیزه بودن و دمای مناسب شیر برای نوزاد، مناسب ترین و مطمئن ترین نوع تغذیه است.
شیر مادر جان است، از نوزاد آن را نگیریم!
درستی متخصص تغذیه در گفت و گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران گفت: شیر انسان به گونه ای تولید می شود که کلیه نیازهای کودک را تا 6 ماهگی تامین می کند و دقیقا مطابق با سیستم بدنی نوزاد است .
وی درخصوص فواید شیرمادر بیان کرد: لاکتوز یا قند شیر در شیرمادر بیشتر از شیر گاو است زیرا آنزیم های هضم کننده لاکتوز در بدن نوزاد همانند بالغین است. چربی شیرمادر نیز بیشتر است،علاوه بر آن شیر مادر حاوی چربی هایی به نام چربی های ضروری است که در شیر گاو بسیار کمتر است و وجود این چربی برای رشد نوزاد بسیار حیاتی است.
درستی متخصص تغذیه ادامه داد:پروتئین شیر انسان یک سوم شیر گاو است و این از مزیت های شیر انسان است زیرا در ابتدای تولد، در بدن آنزیم های کافی برای هضم مقدار زیادی پروتئین وجود ندارد و کلیه او توان مقدار زیادی مواد زاید ناشی از سوختن پروتئین را ندارد. از نظر املاح شیر مادر نسبت به شیر گاو حاوی آهن کمتری است .این آهن در پوشش پروتئینی قرار دارد که جذب آن را چند برابر می کند، در نتیجه آهن از دسترس باکتری های موذی که قصد استفاده آن را دارند، خارج می شود و هم جذب آن چند برابر جذب شیر گاو می شود.
درستی با اشاره به یکی از مزایای مهم شیر مادر خاطر نشان کرد:یکی از مزایای بسیار مهم شیر مادر وجود مواد مضر میکروبی فراوان است در شیر مادر موادی موجود است که از رشد ارگانیسم ها در روده نوزاد جلوگیری می کند و یا جذب بدن نوزاد شده و مقاومت بدن کودک را افزایش می دهد.
زنان شیرده سالم ترند
درستی بیان کرد: شیر نوزاد علاوه براینکه برای نوزاد اهمیت دارد، برای خود مادر نیز مهم است،سرطان و فقر آهن در مادرانی که به نوزاد خود شیر می دهند، نسبت به مادران غیر شیرده کمتر است،احتمال پوکی استخوان در مادران شیر ده نسبت به مادران غیرشیرده کمتر است. تخریب و ساخت مجدد استخوان به طور طبیعی در همه افراد اتفاق می افتد اما در فرآیند شیر دهی به علت مصرف کلسیم بدن مادر توسط شیرخوار بهتر و بیشتر انجام می گیرد.
این متخصص تغذیه تصریح کرد:شکستگی لگن نسبت به مادران غیرشیرده در دوران یائسگی کمتر است و میزان ابتلا به بیماری ها ،ابتلا به آلرژی و عفونت گوش میانی ،اگزما و اسهال ،بیماری های گوارشی و پوسیدگی دندان در شیرخواری که شیر مادر مصرف می کند، نسبت به شیر خواری که با شیر خشک تغذیه می کند، کمتر است.
تاکنون هیچ گزارشی از فوت نوزادان بر اثر شیر خشک گزارش نشده است اما با وجود توصیه های مکرر ولی همچنان هستند کسانی که از روش های جایگزین شیر خشک برای تغذیه نوزاد استفاده می کنند ولی این افراد باید هم به تقلبی نبودن شیرخشک و هم به آسیب هایی که ممکن سلامت روحی و روانی کودک را به خطر بیندازد، توجه داشته باشند تا مبادا سلامت کودکانشان به خطر بیفتد.
باشگاه خبرنگاران جوان