دکتر سید احمد رئیس السادات در آستانه برگزاری نوزدهمین کنگره سالیانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران، افزود: آرتروز یک بیماری مزمن و پیشرونده است که حالت فرسایشی دارد و تاکنون هیچ یک از داروهای شیمیایی یا روشهای فیزیکی نتوانستهاند آن را درمان کنند یا جلوی پیشرفت آن را به طور کامل بگیرند.
وی افزود: از این رو، دانشمندان با مطالعه روشهای جدید به دنبال بدست آوردن راهی برای کنترل بیماری به جای علاج آن هستند.
رئیس السادات، ادامه داد: در واقع سعی کلی در مورد آرتروز این است که درد بیمار کاهش یابد و خشکی مفصل او کمتر شود تا عملکرد حرکتی بهتری داشته باشد.
این عضو هیات علمی بیمارستان شهید مدرس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، اظهار کرد: اولین راه درمان که در مورد آن اتفاق نظر وجود دارد و مبتنی بر شواهد علمی است، اصلاح الگوی زندگی، کاهش وزن و بهبود انعطاف پذیری عضلات مرتبط است.
رئیس السادات اضافه کرد: همچنین روشهای دارویی و فیزیکی دیگری مانند مصرف مُسکنهایی از قبیل استامینوفن یا مصرف داروهای ضد التهابی غیراستروییدی مانند ناپروکسن که موقتا میزان درد بیمار را کاهش میدهد نیز وجود دارد که موجب درمان نمیشود.
وی با بیان اینکه بیشتر بیماران آرتروزی سالمند هستند، گفت: این دسته از بیماران از داروهای دیگر نیز استفاده میکنند که تداخل داروها میتواند برای آنها عوارض جانبی به همراه داشته باشد، بنابراین به کارگیری مناسب روشهای فیزیکی و توانبخشی میتواند علاوه بر کنترل علایم سبب کاهش مصرف داروها و آسیبهای مربوط به آنها شود.
رئیس السادات افزود: یکی از روشهای فیزیکی، سرما درمانی است که برای آرتروزهای حاد و دردهای شدید به کار میرود.
وی ادامه داد: در مورد آرتروزهای مزمن از روش گرما درمانی عمقی، اولتراسوند و تحریکات الکتریکی و سایر روشهای طب فیزیکی و فیزیوتراپی استفاده میشود.
دبیر انجمن طب فیزیکی و توانبخشی، گفت: لیزر درمانی روش دیگری است که اخیرا شایع شده و گزارشهای مختلف نشان داده است که این روش میتواند در کاهش درد و بهبود عملکرد بیماران موثر باشد و حتی برخی از روشهای لیزری میتواند در ترمیم آرتروز و غضروفهای دچار فرسودگی کمک کننده باشد.
رئیس السادات افزود: البته تحقیقات گستردهای در مورد اینکه تا چه حد این روش میتواند در زمینه ترمیم آرتروز کمک کننده باشد، در دست انجام است.
وی استفاده از وسایل کمک حرکتی مانند عصای مناسب را از دیگر روشهای فیزیکی موثر در بهبود عملکرد حرکتی مناسب بیماران عنوان کرد و گفت: استفاده از زانوبندها، کفی مناسب به خصوص برای افرادی که زانوی پرانتزی دارند موثر است.
دبیر انجمن طب فیزیکی، گفت: برای افرادی که روشهای دارویی خوراکی و فیزیکی موثر نیست تزریقات داخل مفصلی استروییدها (کورتون) و آمپولهای ژلهای (هیالورونیک اسید) اگر به موقع و به صورت محدود صورت گیرد، می تواند موثر باشد.
وی گفت: همچنین روش پی آر پی یا پلاسمای غنی از پلاکت، به عنوان نسل جدیدی از تزریقات داخل مفصلی شناخته میشود که طول اثر طولانیتری حدود یک سال دارد اما آن هم درمان قطعی نیست. مبتلایان به آرتروزهای خفیف و متوسط با سن کمتر از 70 سال که چاق نیستند و دچار کم خونی و یا سرطانهای استخوانی یا خونی نیستند، بهتر میتوانند از مزایای این روش کمک بگیرند.
رئیس السادات استفاده از روش ازن درمانی را یکی از روشهای جدید در این زمینه عنوان کرد و افزود: این روش برای کاهش درد مبتلایان به ارتروز زانو به کار میرود که طی آن در هر هفته یک یا دو تزریق انجام میشود.
وی خاطرنشان کرد: در تحقیقاتی که اخیرا در مرکز تحقیقات طب فیزیکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی انجام شده، مشاهده شده است که استفاده از ازن درمانی و پلاسمای غنی از فاکتور رشد یا PRGF در مبتلایان به آرتروز زانو میتواند در کنار سایر روشهای فیزیکی برای بهبود عملکرد و افزایش کیفیت زندگی بیماران موثر باشد.
نوزدهمین کنگره سالانه انجمن طب فیزیکی و توانبخشی ایران 14 تا 16 بهمن ماه در هتل المپیک برگزار میشود.
آنا