برای پیشگیری از مشکلات استخوانی و مفاصل توصیه می کنیم در سبک زندگی تان تغییراتی ایجاد کنید و مانع بروز مشکلات در بدنتان شوید و برخی نکات ساده و پیش پا افتاده را رعایت کنید
در سالهای اخیر با پیشرفت علم در شاخههای مختلف از جمله پزشکی بسیاری از عوامل تهدیدکننده زندگی انسانها از بین رفته است. این روزها کمتر کسی بر اثر بیمارهای عفونی و واگیردار جان خود را از دست میدهد اما مشکلی که با پیشرفت علم پزشکی و افزایش امید به زندگی، جوامع بشری را تهدید میکند مشکلات عضلانی و اسکلتی است. این دسته از بیماریها کیفیت زندگی در دوران سالمندی را نشانه گرفته اند.
متخصص طب فیزیکی و فلوشیپ ستون فقرات میگوید: مشکلات عضلانی اسکلتی معمولاً به دو دلیل اتفاق میافتد. در این زمینه، وراثت نخستین عامل محسوب میشود که نمیتوان در آن تغییر زیادی ایجاد کرد. به عبارت دیگر در برخی خانوادهها ابتلا به دیسکهای کمر یا آرتروز شایعتر از خانوادههای دیگر است، این درحالی است که نمیتوان این فاکتور را به طور کامل ریشهکن کرد اما عامل دوم فاکتورهای محیطی هستند. این فاکتورها در قالب سبک زندگی قرار میگیرند و میتوانند باعث بروز زودهنگام یا تشدید بیماری عضلانی و اسکلتی یا حتی پیشگیری از بروز این بیماری شوند.
دکتر رضا سلمان روغنی با تأکید بر اهمیت سبک زندگی میافزاید: سبک زندگی سالم در کنترل این بیماری بسیار مؤثرتر از عامل وراثت است. در حقیقت میتوان با تغذیه سالم و مصرف نکردن دخانیات و مشروبات الکلی و همچنین حفظ وضعیت ارگونومی و نکات بهداشتی بدن خود را در برابر بیماریهای اسکلتی بیمه کرد.
به گفته دبیرعلمی نوزدهمین کنگره سالانه طب فیزیکی، توانبخشی و الکترودیاگنوز ایران، رعایت نکات سادهای مانند درست ایستادن یا صحیح راه رفتن و از همه مهمتر دوری از نشستن متمادی مقابل رایانه میتواند قدم بزرگی در حفظ سلامت عضلات و اسکلت بدن باشد، چراکه امروزه بسیاری از بیماران مبتلا به دیسک کمر، افرادی هستند که در طول روز 5 تا 6 ساعت پشت میز مینشینند و تعداد انگشت شماری از مراجعان براثر بلند کردن اجسام سنگین دچار دیسک کمر شدهاند.
این متخصص طب فیزیکی و توانبخشی عدم خونرسانی و تغذیه دیسک کمر را عامل تخریب آن دانسته میگوید: دیسک کمر در یک هفتم خارجی خود مویرگ دارد و قسمت وسطی آن عاری از مویرگ است، از اینرو خونرسانی و تغذیه دیسک کمر بیشتر از طریق انتشار انجام میشود. در چنین شرایطی فشار ناشی از نشستنهای طولانی مدت علاوه بر اینکه انتشار خون در این نواحی را کاهش میدهد باعث خروج آب و مواد مغذی از دیسک شده و این بافت را که نیازمند تغذیه و اکسیژن است دچار آسیب و تخریب میکند. بنابراین رعایت نکات بهداشتی در مورد نحوه نشستن در محیط کار بسیار حیاتی است.
این فلوشیپ ستون فقرات، چاقی و افزایش وزن را دلیل دیگری برای ایجاد این بیماری میداند و تصریح میکند: برای اینکه بتوانیم از آسیبهای ناشی از افزایش بیرویه وزن بر اندامهای اسکلتی در امان باشیم باید در حفظ وزن ایده آل تلاش کنیم. متأسفانه افزایش بیرویه وزن و چاقی یکی از دستاوردهای زندگی صنعتی و سبک نامناسب زندگیهای عصر حاضر است.
روغنی با اشاره به دلایل افزایش بیرویه وزن و چاقی خاطرنشان میکند: بر خلاف تصور عموم چاقی تنها براثر کم تحرکی به وجود نمیآید بلکه چاقی عدم تعادل بین گرفتن انرژی از مواد غذایی و مصرف کردن انرژی از طریق فعالیتهای فیزیکی و راه رفتن است. هر فرآیندی که این تعادل را برهم بزند باعث بروز چاقی خواهد شد.
وی میافزاید: رژیم غذایی سالم نخستین گام برای حفظ سلامت عضلات و اسکلت بدن محسوب میشود. سبزیهای تازه و میوههای مفید قسمت عمده یک رژیم غذایی سالم را تشکیل میدهد. در مورد فعالیتهای فیزیکی هم راه رفتن روی سطح صاف، دویدنهای ملایم روی تردمیل بدون شیب و همچنین راه رفتن در آب بسیار کمککننده است.
به عبارت دیگر مجموعهای از دو عامل تغذیه سالم و افزایش فعالیت فیزیکی به مدت نیم ساعت در روز و 3 بار در هفته باعث میشود وضعیت سلامت بدن و وزن مناسب حفظ شده و از بروز دردهای آرتروزی و دردهای ناشی از دیسک و دردهای ستون فقرات پیشگیری کرد. البته افرادی هم که با این دردها دست به گریبان هستند با رعایت این موارد کاهش درد را احساس خواهند کرد.
روغنی، درد در عضلات، مفصل، لگن و درد در پا همچنین گزگز، مور مور و خواب رفتگی دست و پا، دردهای ناحیه کمر، خشکیهای عضلانی و ضعف عضلات را نخستین علائم بروز این بیماری میداند.
وی در پایان توصیه میکند: اگر کسی علائم خشکی عضلانی را تجربه کرده اما درد ندارد میتواند با رفتن به کلاسهای ورزشی و انجام فعالیتهای ورزشی تحت نظر مربی حرفهای این مشکل را رفع کند. اما اگر علائم خشکی به همراه درد باشد باید در نخستین فرصت به پزشکانی که در زمینه بیماریهای عضلانی اسکلتی فعالیت میکنند مراجعه کنند.
«ایران»