خانم های باردار در فصول سرد سال با چه مشکلاتی مواجه می شوند و چه خطراتی آن ها را تهدید میکند حاملگی در نیمه دوم سرد سال چه دردسرهایی دارد و این زنان نیاز به چه مراقبت هایی دارند
تاریخ تولد و ماه های بارداری مسلما بر سلامت مادر و جنین تاثیر می گذارند. براساس تحقیقی که در سال 1930 انجام شد، کودکانی که در زمستان متولد می شوند، رشد کندتری دارند و به دلیل کاهش شدید دما و افزایش میزان آلودگی، بیش از کودکانی که در فصل گرم سال متولد می شوند، در معرض بیماری های خطرناک و مرگ قرار می گیرند. مادرانی که از طبقه ضعیف تر اجتماع هستند و سواد کمتری دارند نیز ممکن است در این فصل دچار مشکل های بیشتری شوند.
محققان دانشگاه پرینستون در فاصله سال های 1994 تا 2006 مجددا در همین رابطه تحقیقی انجام دادند و 1.5 میلیون کودک را زیر نظر گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که ارتباط نزدیکی بین سلامت کودکان و ماه تولد آنها وجود دارد؛ به طوری که اردیبهشت و خرداد بدترین ماه ها برای اقدام به بارداری است زیرا در این شرایط کودک در زمستان متولد می شود و متولدان این فصل معمولا سیستم ایمنی ضعیف تری دارند و بینایی و توانایی مغزی شان هم در مقایسه با کودکان متولد فصل های گرم ضعیف تر است. این موضوع بهانه ای شد تا توصیه های لازم را به زنانی که در این فصل باردار هستند و به زودی نوزادی را به دنیا خواهند آورد، ارائه کنیم.
خشکی و خارش پوست
به خانم هایی که در فصل تابستان باردارند توصیه می شود برای پیشگیری از بروز ماسک بارداری از ضدآفتاب استفاده کنند و خود را از معرض آفتاب بپوشانند اما در فصل زمستان نیز پوست به مراقبت های خاص خود نیاز دارد. در این فصل خشکی پوست می تواند باعث خارش های شدید پوستی شود. برای پیشگیری باید با کرم مناسب، پوست خود را مرطوب کنید. فراموش نکنید در این فصل نیز استفاده از ضدآفتاب لازم است زیرا همچنان پوست به اشعه ماورای بنفش خورشید حساس است و ممکن است لکه های قهوه ای یا ماسک بارداری روی پوستتان ظاهر شود.
نکته دیگر اینکه گرچه دوش گرفتن یا خوابیدن در وان آب گرم، لذت بخش است اما چون باعث از بین رفتن چربی طبیعی روی پوست می شود خشکی پوست را تشدید می کند و آزاردهنده است. پس سعی کنید تا جای ممکن دمای آب را ولرم کنید. نشستن طولانی در آبی با دمای بالا، باعث نرم و باز شدن پوست می شود و در ضمن عروق را گشاد می کند که این موضوع احتمال ابتلا به واریس را در بارداری افزایش می دهد. در صورتی که پوستتان خشک شود و مرتب آن را بخارانید احتمال استریا بیشتر می شود.
سرماخوردگی و آنفلوانزا
در طول بارداری در برابر بیماری های عفونی ایمن نیستند و بدتر از این امکان مصرف دارو هم وجود ندارد، چون می تواند باعث نقص جنین شود. داروهای سرماخوردگی از جمله داروهای ممنوع در بارداری است. در صورتی که دچار سرماخوردگی شدید، از سرم فیزیولوژی برای شستشوی بینی استفاده کنید و میزان دریافت ویتامین C خود را افزایش دهید.
خانم های باردار در برابر ابتلا به بیماری های عفونی مستعدترند و در صورتی که دچار آنفلوانزا شوند، علایم در آنها شدیدتر است و می تواند عامل عفونت های شدید تنفسی و حتی سقط جنین در آنها باشد. در صورتی که ویروس به جنین برسد، احتمال زایمان پیش از موعد افزایش می یابد. پس به محض اینکه خانم بارداری متوجه علایم ابتلا به آنفلوانزا در خود شد باید سریعا به متخصص مراجعه و تحت نظر پزشک درمان دریافت کند.
افسردگی
بسیاری از افراد در فصل زمستان دچار افسردگی های فصلی می شوند اما این موضوع در مورد خانم های باردار قابل توجه تر است. افسردگی دوران بارداری بیشتر در اثر استرس و اضطراب ناشی از بارداری، آینده کودک یا آینده مادر بروز می کند و از جمله علائم آن می توان به حس اندوه، گریه های شدید، احساس مقصر یا بی فایده بودن یا ناامیدی اشاره کرد و کاهش انرژی و کاهش تمرکز و توجه با بروز اختلال های خواب و اشتها و حتی افکار خودکشی از جمله علائم مربوط به افسردگی در این فصل است.
علایم بارداری در اکثر موارد باعث پوشیده شدن علایم افسردگی می شود و افراد بسیار کمی هستند که به دلیل افسردگی در بارداری به متخصص مراجعه کنند اما حقیقت اینجاست که افسردگی در دوران بارداری در 3 ماهه اول و دوم بیشتر است و به مرور در 3 ماهه سوم با تغییرات هورمونی و افزایش و وضوح بیشتر حرکت های جنینی کاهش می یابد.
اختلال خواب
در فصل سرد سال در طول بارداری می توانید چای بنوشید اما مصرف قهوه باید بسیار کم شود. در نوشیدن چای هم نباید زیاده روی کنید زیرا می تواند باعث اختلال خواب شود. نوشیدن چای بعد از ساعت 16 می تواند باعث بی خوابی شود. از سوی دیگر، احتمال بروز عفونت ادراری در دوران بارداری نیز افزایش می یابد و از این نظر نوشیدن چای می تواند مفید باشد اما بهتر است چای خود را همیشه بدون قند مصرف کنید.
کمبود ویتامین D
در طول بارداری بسیاری از زنان دچار کمبود ویتامین D می شوند اما میزان این کمبود در فصل سرد سال بیشتر هم می شود. ویتامین D در جذب کلسیم و ساخت استخوان های جنین نقش دارد. به همین دلیل به خانم های باردار توصیه می شود مواد غذایی غنی از ویتامین D مثل ماهی و لبنیات دریافت کنند و در صورت لزوم بنا به صلاحدید متخصص، مکمل ویتامین D بگیرند.
جالب است بدانید پیشتر، مشخص شده بود افراد مبتلا به اسکیزوفرنی اغلب در فصل زمستان متولد شده اند. نتایج تحقیقات انجام شده در انستیتوی سلامت مغز استرالیا نیز نشان داد در نوزادان تازه مولد شده با سطح پایین ویتامین D، خطر ابتلا به اسکیزوفرنی در سنین بالاتر افزایش می یابد. پس شاید بتوان این طور نتیجه گرفت که چون زنان باردار در زمستان منابع کمتری از ویتامین D در دسترسشان است، احتمال اینکه کودکان اسکیزوفرنیک در زمستان به دنیا بیاورند، بیشتر است.
توصیه های داغ در فصل سرد
این سرما نیست که باعث سرماخوردگی می شود، بلکه ویروس ها عامل آن هستند و برخلاف باور عامیانه که در زمستان بهتر است در خانه در فضایی گرم بمانید تا سرما نخورید، توصیه می شود به جای این کار، در و پنجره ها را باز کنید تا هوا تهویه شود و وارد فضای آزاد شوید زیرا در زمستان عموما هوای داخل خانه ها آلوده تر است.
اگر احساس سرما می کنید بی جای پوشیدن لباس های پشمی و چسبان چند لایه لباس نخی تنتان کنید تا دمای بدنتان را در خود حفظ کنند. در صورتی که برف باریده و زمین لغزنده است، باید کفشی بپوشید که از زمین خوردن شما پیشگیری کند. زمین خوردن مادر با کمر آسیبی به جنین وارد نمی کند زیرا مایع آمنیوتیک می تواند از جنین در برابر شوک ها محافظت کند اما در صورتی که خانم با شکم زمین بخورد احتمال پارگی جفت وجود دارد و خانم باید سریعا به اورژانس رسانده شود
هفته نامه سلامت – ترجمه سمیه مقصودعلی