وقتی بیش از حد آنتی بیوتیک مصرف می کنید بدن شما دچار نوعی مقاومت آنتی بیوتیکی می شود می خواهیم آسیب های ناشی از این امر را بدانیم و روش های موثر برای بر طرف کردن آن را بشناسیم
آنتی بیوتیک‌ها از جمله شایع‌ترین داروهایی هستند که برای درمان و جلوگیری از رشد باکتری‌ها و عفونت‌های باکتریایی بدن تجویز می‌شوند. باکتری‌ها عامل بیماری‌هایی از قبیل سفلیس، سل، سالمونلا و برخی از انواع مننژیت‌ها هستند. با‌وجود تأثیر مثبت داروها بخصوص انواع آنتی بیوتیک‌ها بر باکتری‌ها، اثرات منفی نیز وجود دارد.
در واقع، ظهور آنتی بیوتیک‌ها پیشرفت شگرفی در دنیای پزشکی به شمار می‌رفت و با روی کار آمدن آنتی بیوتیک‌ها انقلاب بزرگی در علم پزشکی به وقوع پیوست به گونه‌ای که بسیاری از باکتری‌هایی که پیش از این درمانی برای آنها وجود نداشت و سالانه افراد زیادی را در سراسر دنیا به کام مرگ می‌کشاندند، با مصرف این داروها به کلی از بین رفته و جان بسیاری از انسان‌ها را نجات دادند.
ولی در دنیای امروز، تهدید دیگری شکل گرفته و سالانه قربانیان بسیاری نیز می‌گیرد و آن هم استفاده بیش از حد از چنین داروهایی است که نوعی مقاومت آنتی بیوتیکی در بدن نسبت به آنها رخ داده است که به مرور مانع نابودی باکتری‌ها شده یا دیرتر به درمان‌ها پاسخ می‌دهند که به آن «مقاومت آنتی بیوتیکی» اطلاق می‌شود.
در واقع، به دلیل استفاده مکرر از این داروها، توانایی کنترل رشد و نابودی باکتری‌ها از بین می‌رود. به عبارتی، با مصرف مقدار زیاد آنتی بیوتیک، باکتری‌ها در برابر این داروها مقاوم شده و حتی با وجود عوامل درمانی به رشد خود ادامه می‌دهند و دیگر دارو درمانی تأثیری نداشته و باکتری‌ها همچنان در بدن میزبان باقی مانده و به رشد و تکثیر خود ادامه می‌دهند. سازمان بهداشت جهانی WHO از مقاومت آنتی بیوتیکی به عنوان یکی از تهدیدهای بزرگ سلامت بشر یاد می‌کند که نیازمند تمهیدات خاصی برای غلبه بر این معضل مهم است، زیرا در دهه‌های آینده و با روند افزایش چنین معضلی، پزشکان دیگر قادر به کنترل بیماری‌هایی که به آنتی‌بیوتیک‌ها مقاوم شده‌اند، نخواهند بود و این موضوع روند درمان در بیماران یا مبتلایان را با دشواری‌های بسیاری مواجه خواهد کرد.
به عبارتی، مقاومت آنتی‌بیوتیکی زمانی ایجاد می‌شود که باکتری‌ها ساختار خود را به منظور حفاظت از خود تغییر می‌دهند و دیگر نسبت به آنتی بیوتیک‌ها حساسیت نشان نمی‌دهند.
با بروز چنین اتفاقی، آنتی بیوتیک‌هایی که پیش از این باکتری‌ها را از بین برده و مانع ازدیاد آنها می‌شدند، فعالیت خود را از دست می‌دهند. زمانی که مقاومت آنتی بیوتیکی ایجاد می‌شود، عفونت‌ها مدت زمان بیشتری در بدن میزبان باقی مانده و عوارض بیشتری را نیز در بدن شخص به جا می‌گذارند و احتمال سرایت و انتقال به سایر افراد نیز در چنین شرایطی بیشتر می‌شود و خطرات مضاعفی می‌تواند اشخاصی را که با فرد بیمار در ارتباط هستند تهدید کند.
یکی از موارد مصرف آنتی بیوتیک که اغلب دیده می‌شود، زمانی است که شخص دچار ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی یا آنفلوانزا شده، در نتیجه گرایش بیشتری به مصرف آنتی بیوتیک‌ها پیدا می‌کند، بخصوص در فصول سرد سال مانند زمستان و پاییز که احتمال ابتلا به چنین بیماری‌هایی افزایش پیدا می‌کند.
در واقع، بیشتر افراد تصور می‌کنند مصرف این قبیل داروها مدت بیماری را کوتاه‌تر کرده و آنها سریع‌تر بهبود یافته و می‌توانند سلامتی گذشته خود را بازیافته و دوباره با قدرت بیشتری به فعالیت‌های روزمره خود بپردازند زیرا مسلماً ابتلا به هر نوع بیماری اعم از سرماخوردگی یا آنفلوانزا روند فعالیت‌های روزمره را با کندی مواجه می‌کند ولی غافل از اینکه بررسی‌های محققان و پزشکان نشان می‌دهد، بیشتر عفونت‌های مجاری تنفسی در چنین بیماری‌هایی دلایل ویروسی داشته و آنتی بیوتیک‌ها تأثیری در نابودی ویروس‌ها ندارند.
در نتیجه اشخاص در زمان ابتلا به چنین بیماری‌هایی و با مصرف و استفاده خودسرانه و بی‌مورد انواع آنتی بیوتیک‌ها متوجه آسیب بزرگی که به بدن خود وارد می‌کنند، نیستند. مصرف داروهایی مانند انواع آنتی بیوتیک‌ها در زمان ابتلا به سرماخوردگی، آنفلوانزا یا هر نوع بیماری دیگری تنها باید توسط پزشک معالج تجویز شود، در غیر این صورت باعث ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی‌باکتری‌ها می‌شود. جهش‌های ژنتیکی ایجاد شده در باکتری‌ها در تماس با آنتی بیوتیک‌ها باعث ایجاد مقاومت آنتی بیوتیکی می‌شود که می‌تواند خطرات بسیاری را متوجه شخص کند.
(منبع: ان اس پی)
روزنامه ایران
