همانطور که گفتیم تغذیه نقش بسیار ضروری در سلامت و رشد کودک دارد ، یکی از حساس ترین سنین از لحاظ رشد جسمانی کودک ، 2 تا 6 سالگی است ، داشتن رژیم غذایی کامل و مفید در این سنین باعث رشد هرچه بیشتر کودک شما و همچنین سلامت وی از همه لحاظ می شود. در این مطلب به بررسی بترین رژیم غذایی برای کودکان میپردازیم.
اشتها :
با افزایش سن کودک ، روند رشد او آهسته تر می شود که همین مسئله باعث کاهش اشتها و علاقه کودک به غذا می شود. بنابراین والدین بایستی بدانند کاهش اشتهای کودک از دو سال به بعد، امری طبیعی است و نباید نگران شوند. اما این
کاهش اشتها نباید طوری باشد که کودک به ندرت و به سختی غذا بخورد ، زیرا در این صورت رشد کودک دچار اختلال خواهد شد. در صورت وجود کاهش شدید اشتها ، باید کودک خود را به یک متخصص اطفال یا دکتر تغذیه نشان دهید تا راهنمایی های لازم را برای افزایش اشتهای او دریافت کنید.
هنگام جهش رشد، اشتهای کودک افزایش می یابد و غذای بیشتری مصرف می کند. در نتیجه وزن کودک افزایش می یابد که صرف تامین انرژی لازم برای جهش رشد می شود.
نکته قابل توجه در تغذیه کودک 6- 2 سال، توانایی او در تنظیم دریافت مقدار غذای مورد نیازش است. اگر به کودک خود اجازه دهید تا هر موقع خواست غذا بخورد و هر موقع سیر شد، دست از غذا خوردن بکشد، آن مقدار غذایی را که نیاز دارد، خواهد خورد.
مقدار مصرف غذای کودک از یک وعده غذایی تا وعده غذایی دیگر و از یک روز تا روز دیگر، بسیار متغیر است. اما در طی یک هفته، مقدار دریافت انرژی او نسبتاً ثابت است. اگر
کودک را وادار به غذا خوردن کنید، دیگر نمی تواند مقدار غذای دریافتی خود را تنظیم کند و می گوید سیر هستم.
انرژی :
انرژی توصیه شده توسط 1RDA برای کودکان 3- 1 ساله، 102 کالری به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است. برای کودکان 6- 4 ساله نیز، 90 کالری به ازای هر کیلو گرم وزن بدن است. همانطور که مشاهده می کنید با افزایش سن ، مقدار انرژی مورد نیاز کودک کاهش می یابد که این مسئله نشان می دهد روند رشد کودک آهسته می شود.
پروتئین :
RDA ، 2/1 گرم پروتئین به ازای هر کیلو گرم وزن بدن را برای کودکان 6- 1 ساله توصیه می کند. این مقدار به راحتی توسط یک رژیم مناسب تامین می شود. اگر برنامه غذایی روزانه پروتئین کافی داشته باشد علاوه بر تامین انرژی ، صرف رشد و ساخت عضله نیز می شود. اگر پروتئین مورد نیاز از منابع غنی آن که به ترتیب شامل
تخم مرغ ، شیر و انواع لبنیات ، انواع گوشت و حبوبات است ، تامین شود نیاز به آن کاهش می یابد، چون این مواد غذایی بیشتر اسید آمینه های ضروری و مورد نیاز بدن را فراهم می کنند.
چربی :
تا سن دو سالگی نبایستی مقدار چربی دریافتی را کاهش داد. اما بعد از دو سالگی بایستی به تدریج کودک را به نوعی برنامه غذایی عادت داد که مقدار کل چربی رژیم غذایی او بیشتر از 30 درصد کل کالری و کمتر از 20 درصد نباشد. چربی اشباع نیز کمتر از 10 درصد کل کالری و کلسترول دریافتی از طریق غذا کمتر از 300 میلی گرم در روز باشد.
برای کاهش مقدار چربی رژیم غذایی کودک ، هرگز نباید مقدار دریافت گوشت ، شیر و سایر لبنیات را کاهش داد زیرا این مواد غذایی، منابع اصلی تامین کننده پروتئین، آهن، کلسیم و سایر مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و تکامل کودک هستند.
ویتامین ها و املاح :
مقدار RDA و 2DRI برای ویتامین ها و املاح ثابت است. مطالعات مختلف نشان داده ، کودک از هنگام تولد تا سن 5 سالگی به جز آهن،
کلسیم 872 و روی ، سایر ویتامین ها و املاح را به مقدار کافی و مورد نیاز دریافت می کند.
مقدار مورد نیاز آهن، روی و کلسیم در کودکان، در جدول زیر آمده است:
| گروه سنی | آهن(میلی گرم در روز) | روی(میلی گرم در روز) | کلسیم(میلی گرم در روز) |
| 3- 1 ساله | 7 | 3 | 500 |
| 8- 4 ساله | 10 | 5 | 800 |
آهن:
کم خونی ناشی از فقر آهن در بین کودکان شایع است. رشد سریع به همراه دریافت کم آهن، باعث پیدایش کمبود آهن در کودکان می شود. توصیه می شود کودکانی که دچار کمبود آهن هستند بیشتر از سه لیوان شیر در روز مصرف نکنند، زیرا دریافت زیاد شیر باعث می شود غذاهای غنی از آهن را کمتر دریافت کنند.
کلسیم:
دریافت کافی کلسیم در دوران کودکی، باعث تشکیل توده استخوانی و سنتز آن به مقدار لازم می شود که از ابتلا به
پوکی استخوان در آینده جلوگیری می کند.
بیشتر کودکان به مقدار کافی کلسیم مصرف نمی کنند. بایستی توجه داشت ، برنامه غذایی کودک به گونه ای باشد که علاوه بر نیاز فعلی کودک، کلسیم را برای دوران های بعدی زندگی نیز به مقدار کافی تامین کند. این موضوع در
کودکان دختر از اهمیت بیشتری برخوردار است، زیرا در آینده با مسائلی مثل بارداری ، شیردهی و یائسه شدن روبرو خواهند شد.
فیبر غذایی:
دریافت فیبر به مقدار کافی از ابتلاء به یبوست جلوگیری می کند و باعث حفظ یک رژیم سالم می شود.
بهترین منابع غذایی فیبر برای کودکان عبارتند از:
نان های سبوس دار مثل نان سنگک، غلات سبوس دار، سبزیجات و میوه ها .
ولی از دادن بیش از حد مواد غذایی فیبردار به کودک خود داری کنید ، زیرا باعث اسهال می شود.همچنین دریافت غذاهای مغذی و پرکالری را کاهش می دهد.
برای تعیین مقدار مورد نیاز فیبر غذایی در افراد 3 تا 20ساله، سن فرد را به اضافه عدد 5 کنید؛ مثلاً مقدار فیبر لازم برای یک کودک 5 ساله برابر10 گرم و برای یک فرد 12 ساله برابر 17 گرم در روز است.
پی نوشت :
1- RECOMMENDED DAILY ALLOWANCE ( مقدار روزانه توصیه شده برای مواد مغذی )
2- DIETARY REFRENCE INTAKE ( مقدار دریافت اصلی مواد غذایی )
خوب بود