کراتوپاتی به بیماری های مزمن قرنیه یا قسمت شفاف جلوی چشم گفته می شود. با وجود این که اثرات دیابت روی قرنیه معمولا سبب نابینایی نمی شود اما می تواند دید فرد را کاهش داده و سبب ناراحتی و آزار شدید برای بیمار شود.
قرنیه از 5 لایه میکروسکوپی تشکیل شده است. خارجی ترین لایه آن لایه پوششی است «اپیتلیوم» که حاوی پایانه های عصبی آزاد زیادی می باشد و توسط اتصالات میکروسکوپی به نام «همی دسموزوم» به لایه زیرین متصل شده است. داخلی ترین لایه که «اندوتلیوم» (لایه پوششی داخلی) نام دارد مسئول پمپ کردن مایع زلالیه به خارج قرنیه است، قرنیه هم مثل عدسی اگر متورم شود شفافیت خود را از دست می دهد. قند خون بالای مزمن بر هر دو اثر می گذارد.
قند خون بالای مزمن سبب شل شدن اتصالات بین اپی تلیوم و لایه ی زیرین خود در قرنیه می شود و بیمار دیابتی را مستعد ساییدگی قرنیه (که اغلب بسیار دردناک هستند) یا از بین رفتن لایه سطحی سلول های قرنیه
می کند. در چنین حالتی پایانه های عصبی بدون پوشش شده و درد ایجاد می شود. اکثر بیماران از احساس جسم خارجی شکایت دارند گویی چیزی در درون چشمان شان وجود دارد و درد تیز و یا برنده ای همراه با حساسیت زیاد به نور را تجربه می کنند. حتی پلک زدن ساده هم می تواند سبب ایجاد چنین ساییدگی شود و مالش شدیدتر چشم احتمال بروز این مشکل را می افزاید.
یکی از مسایل مشکل زا در مورد بیماران دیابتی این است که در بیشتر آن ها حس قرنیه کاهش یافته است و علت آن گرفتاری اعصاب قرنیه در اثر دیابت است که به آن «نوروپاتی» گفته می شود. در نتیجه ساییدگی قرنیه ممکن است در بیماران دیابتی به اندازه غیر دیابتی ها دردناک نباشد یا حتی اصلا حس نشود. در نظر اول ممکن است مسئله خوبی به نظر برسد. اما درد نشانه ی هشدار دهنده خوبی است که از وجود مشکل ما را مطلع
می سازد سپس می توانیم فعالیتی را که سبب بروز درد شده قطع کرده و به دنبال درمان برویم (اگر شما دست خود را در آتش بگذارید و دردی ایجاد نکند سبب می شود مدت طولانی تری آن را در آتش نگه دارید و سلامت دست شما در خطر جدی قرار بگیرد) ساییدگی بدون درد قرنیه و کدورت دائمی در قرنیه و کاهی بینایی شود. در موارد شدید اسکار قرنیه می توند منجر به کاهش بینایی شدید شود اما انواع خفیف تر شایع تر می باشند و دارای نشانه های خراشیدگی، احساس وجود سنگ ریزه، خشکی و سوزش چشم می باشند. قرمزی مزمن چشم نیز شایع است.
درمان شامل استفاده از قطره ها و پمادهای مرطوب کننده چشم، استفاده از بخور در فضای اتاق برای افزایش رطوبت محیط، لنزهای تماسی نرم که مثل بانداژ اپی تلیوم آسیب دیده عمل می کنند و آنتی بیوتیک های موضعی برای درمان یا پیشگیری از عفونت می باشد. گاهی اوقات نیاز به لیزر درمای یا جراحی وجود دارد.
کاهش خطر ابتلا به عوارض قرنیه ای دیابت:خطر کراتوپاتی دیابتی را می توان با کنترل مناسب قند خون استفاده محتاطانه از لنزهای تماسی، معاینه منظم چشم توسط متخصص چشم و پیشگیری از صدمه به قرنیه کاهش داد.
بیماران دیابتی مکررا می پرسند که آیا می توانند از لنزهای تماسی استفاده کنند و پاسخ صحیح این است: شاید. لنزهای تماسی خطرات بسیار اندک اما جدی برای تمام بیماران دارند خطر ایجاد عفونت و زخم قرنیه و برجا گذاشتن اسکار دائمی روی قرنیه که منجر به کاهش دید می شود. دیابتی ها به علت داشتن کراتوپاتی و کاهش توانایی بهبودی زخم ها و نیز شیوع بیشتر خشکی چشم در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به عفونت قرنیه در اثر لنزهای تماسی هستند. استفاده از لنزهای تماسی را باید بر اساس وضعیت فرد و مشورت با یک متخصص چشم آگاه توصیه نمود البته فقط در بیمارانی که کنترل قند خون مطلوبی دارند و فقط در روز از آن ها استفاده
می کنند (یعنی در طول شب از لنزها استفاده نکنند).
این مطلب اختصاصی سایت دکتر سلام می باشد استفاده از آن فقط با ذکر منبع مجاز می باشد
