ورزش در هنگام آلودگی هوا تاثیرات منفی زیادی روی سلامتی ما میگذارد و باعث بروز مشکلات زیادی در بدن ما می شود از جمله خطرات آلودگی هوا برای سلامتی می توان به انواع بیمار یهای تنفسی اشاره کرد
تحرک و فعالیت های ورزشی در هوای آلوده حجم بیشتری از آلاینده ها را به مجاری تنفسی وارد می کند، اما نتیجه یک مطالعه جدید نشان می دهد که آلودگی هوا نباید توجیهی برای توقف حرکات ورزشی باشد، حتی اگر این فعالیت ها به فضای بسته محدود شود.
آلودگی هوا در شهرهای بزرگ و صنعتی، عمدتا ناشی از خودروها و کارخانه ها است و مهم ترین اجزاء آن را مونوکسید کربن (CO)، اکسید نیتروژن (NOX)، ازون (O3)، ریز ذرات (PM10)، دی اکسید سولفور (SO2) و اجزاء ارگانیک فرار (VOCs) تشکیل می دهند.
در این بین، ذرات معلق به دلیل راهیابی به عمق ریه ها و سپس تاثیر بر بافت ها و اندام های داخلی بدن توجهی ویژه را به خود جلب کرده است.
استادیار دانشگاه شهید بهشتی گفت: طبق آمار غیررسمی میزان مرگ و میر در سال 91 بر اثر ذرات معلق در تهران دو هزار و 658 نفر، مونوکسید کربن 15 نفر، ازون 72 نفر و دی اکسید گوگرد 896 نفر بود.
آلودگی هوا با توسعه التهاب حاد و نشانه های تنفسی و تشدید شرایط التهاب مزمن مانند آسم و بیماری های قلبی- تنفسی ارتباط دارد.
این استادیار دانشگاه شهید بهشتی معتقد است: بسیاری از میانجی های التهاب نقش مهمی را در هر دو پاسخ های سلولی و فیزیولوژیکی به ذرات آلاینده هوا بازی می کنند که از آن جمله می توان به سایتوکاین ها و کموکاین ها اشاره کرد.
فشی خاطرنشان کرد: سایتوکاین ها، پروتئین هایی هستند که توسط سلول های دستگاه ایمنی ذاتی و سازشی ترشح می شوند و میانجی اعمال این سلول ها هستند. این مواد در پاسخ به میکروب ها و سایر آنتی ژن ها تولید می شوند و هر کدام اثرات متفاوتی بر سلول های درگیر در ایمنی و التهاب دارند.
وی افزود: کموکاین ها خانواده بزرگی از سایتوکاین ها با ساختاری مشابه هستند که محرک جابجایی لکوسیت ها و تنظیم کننده مهاجرت لکوسیت ها از خون به بافت ها هستند.
یکی از مسائلی که ساکنان شهرهای بزرگ در شرایط آلودگی هوا با آن روبرو هستند، انجام فعالیت های بدنی در این شرایط است. دیدگاه عمومی در این باره خودداری از انجام فعالیت ها و به ویژه تمرینات ورزشی است که برخی از پزشکان و متخصصان آن را توصیه می کنند.
خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها با قرار گرفتن در معرض آلودگی هوا افزایش می یابد که از آن جمله می توان به سرطان، آسم، آلزایمر و بیماری های قلبی تنفسی اشاره کرد.
فشی در این رابطه گفت: در زمان ورزش، متابولیسم افزایش می یابد و میزان تنفس نیز بالا می رود و بنابراین حجم بیشتری از آلاینده ها به مجاری تنفسی وارد می شود.
**فعالیت های ورزشی در هوای آلوده
در عین حال، استادیار دانشگاه شهید بهشتی با استناد به یک مطالعه جدید گفت که افزایش سطوح آلاینده های هوا نباید توجیهی برای توقف تحرک و ورزش باشد.
فشی افزود: محققان دانشگاه شهید بهشتی در مطالعه ای روی موش ها به بررسی اثر ورزش کردن در هوای آلوده پرداختند و در این راستا، برای اولین بار در منطقه موفق به ساخت دستگاه شبیه ساز ذرات آلاینده کمتر از 10 میکرون و 2.5 میکرون شدند.
وی افزود: محققان در این مطالعه موش ها را به چهار گروه تقسیم کردند، گروه اول تنها در هوای پاک قرار داشتند، گروه دوم در هوای پاک ورزش می کردند، گروه سوم تنها در معرض هوای آلوده قرار گرفتند و گروه چهارم در هوای آلوده ورزش می کردند.
فشی خاطرنشان کرد: موش ها مدت یک ماه و نیم تا دو ماه در معرض هوای آلوده قرار گرفتند.
به گفته این استادیار گروه فیزیولوژی ورزشی، نتایج این مطالعه که در تعدادی از نشریات علمی خارجی از جمله Cancer Prevention منتشر شد، نشان داد موش هایی که در هوای پاک ورزش می کردند، بهترین وضعیت سلامتی و گروهی که از هوای آلوده تنفش می کردند، بدترین وضعیت سلامتی را داشتند.
فشی ادامه داد: اما در دو گروه موش هایی که در معرض هوای آلوده قرار داشتند، موش هایی که ورزش می کردند، وضعیت سلامتی به مراتب بهتری نسبت به موش هایی داشتند که بدون فعالیت در هوای آلوده زندگی می کردند.
به گفته فشی، یافته های این مطالعه نشان داد که با داشتن سبک زندگی فعال هر چند در شهرهای آلوده، می توان خطر ابتلا به بیماری هایی مانند سرطان ریه، آسم و آلرژی، بیماری های قلبی عروقی و آلزایمر را کاهش داد.
این محقق توضیح داد: فعالیت های ورزشی دستگاه ایمنی بدن را تقویت می کند و نیز دستگاه ضدالتهابی بدن را پیشرفت می دهد که در نتیجه از ابتلا به بسیاری از بیماری ها جلوگیری می کند.
فشی ادامه داد: از این رو بهتر است به افراد ساکن در شهرهای آلوده توصیه شود که سبک زندگی فعال را دنبال کنند، زیرا به واسطه آن افراد می توانند در برابر بسیاری از عوارض آلاینده های هوا مقاومت کنند.
وی در عین حال تاکید کرد که در روزهایی که میزان آلاینده ها بسیار بالا است، فعالیت های ورزشی باید به سالن های بسته و دارای دستگاه های تصفیه و تهویه محدود شود.
ایرنا
