درباره استفاده از قطره های چشمی چه نکاتی را باید مدنظر قرار دهیم آیا مصرف خودسرانه انواع قطره های چشمی خطری برای سلامتی ما دارد و می تواند به بینایی ما لطمه وارد کند چه نکاتی را در این زمینه باید مدنظر قرار دهیم
قطره های چشمی جزو داروهای موضعی هستند که در درمان بعضی بیماری ها و ناراحتی های چشم به کار می روند. آنها برای درمان خشکی چشم، حساسیت، عفونت های چشمی و… استفاده می شوند اما نحوه استفاده از این قطره ها مهم است و در صورت مصرف نادرست، باعث بروز مشکلاتی می شوند. این مشکلات با گرده گل ها و گیاهان گرد و غبار، مصرف بعضی داروها و موی حیوانات خانگی بروز پیدا می کند.
علائم آن شامل سوزش، خارش، قرمزی چشم ها، التهاب و ورم پلک و اشک ریزش است. گاهی برای رفع آن از قطره های چشمی استفاده می شود. انواع قطره های نسخه ای و بدون نسخه برای رفع حساسیت چشم ها وجود دارد. البته همه قطره های ضدحساسیت نمی توانند تمام علائم حساسیت را برطرف کنند. ممکن است فقط قرمزی چشم ها برطرف شود اما خارش از بین نرود. به هر حال در صورت برطرف نشدن علایم باید به پزشک مراجعه کرد.
سه نکته کلی درباره قطره های چشم، گوش و بینی
1- میزان دفعات مصرف را از پزشک یا داروساز داروخانه بپرسید و قبل از مصرف دارو، بروشور آن را مطالعه کنید.
2- قبل از مصرف دارو به تاریخ انقضای آن توجه کنید.
3- قطره های چشمی، گوش و بینی و گاه شبیه به هم هستند. آنها را اشتباه مصرف نکنید. در صورت رفع نشدن مشکل، به پزشک مراجعه کنید.
15 نکته درباره قطره های چشمی
قطره های چشمی تنوع زیادی دارند برخی قطره های چشمی برای رفع قرمزی چشم استفاده می شوند. این قطره ها حاوی داروهای ضداحتقان هستند و با تنگ کردن عروق خونی در قسمت سفیدی چشم، قرمزی را کاهش می دهند. اما گاهی علت قرمزی چشم ها مشکل دیگری است و مصرف این قطره ها می تواند مشکل اصلی را مخفی کند. بنابراین بهتر است با مراجعه به پزشک، دلیل اصلی قرمز چشم مشخص شود. استفاده زیاد از این قطره ها می تواند باعث خشکی و تحریک چشم شود.
در قرمزی چشم ناشی از خستگی، کم خوابی، خشکی و… بهتر است از قطره های ضداحتقان استفاده نشود. برخی قطره های چشمی برای رفع حساسیت و خارش استفاده می شوند. اغلب این قطره ها، حاوی داروی آنتی هیستامین (ضدحساسیت) هستند و باعث کم شدن علائم چشمی و حساسیت می شوند. در صورتی که بعد از استفاده از این قطره ها، علائم بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه شود.
برخی قطره های چشمی برای رفع التهاب و درد چشم و برخی قطره های چشمی برای برطرف کردن ورم ملتحمه و عفونت های چشمی استفاده می شوند. ورم ملتحمه، از معمول ترین عفونت های چشمی است که می تواند دلایل باکتریایی، ویروسی و حساسیتی داشته باشد. برخی قطره های چشمی در افرادی که دچار خشکی چشم ها هستند و از لنزهای چشمی استفاده می کنند، مصرف می شود.
در استفاده از قطره های چشمی باید به نکته های زیر توجه کرد:
1- دستان خود را با آب و صابون بشویید.
2- نوک قطره چکان را کنترل کنید که ترک خورده یا لب پر نباشد.
3- سعی کنید نوک ظرف با جایی تماس پیدا نکند.
4- سر خود را عقب برگردانید. به کمک انگشت اشاره، پلک پایینی چشم را به طرف پایین بکشید تا حفره ای در آن محل به وجود بیاید.
5- ظرف قطره را با دست دیگر بگیرید و تا حد امکان به چشم نزدیک کنید (بدون اینکه با چشم تماس پیدا کند.)
6- سایر انگشتان دست را جلوی صورت جمع کنید.
7- در حالی که به بالا نگاه می کنید، با ملایمت ظرف قطره را فشار دهید تا یک قطره مایع به داخل چشم بیفتد. حالا انگشت اشاره خود را از روی پلک پایین بردارید.
8- چشم خود را 3-2 دقیقه ببندید. سر را به طرف جلو برگردانید، انگار می خواهید زمین را نگاه کنید. سعی کنید پلک ها را روی هم فشار ندهید.
9- انگشت خود را در گوشه داخلی چشم فشار دهید.
10- مایع اضافی را با دستمال تمیز کنید.
11- اگر قرار است بیش از یک دارو در چشم بریزید، حداقل 5 دقیقه صبر کنید و بعد قطره دوم را بریزید.
12- درپوش ظرف حاوی قطره را ببندید. نوک آن را با آب یا دستمال تمیز نکنید.
13- دوباره دستان خود را بشویید.
14- با همه این حرف ها، اگر بتوان از شخص دیگری کمک گرفت، استفاده از این قطره ها راحت تر خواهد بود.
15- قطره های چشمی باز شده در صورت استفاده نشدن بعد از یک ماده، دور ریخته شوند.
11 نکته درباره قطره های گوش
گاهی برای درمان عفونت یا التهاب مجرای گوش، از قطره های گوش استفاده می شود. شیوه درست استفاده از قطره های گوش از این قرار است:
1- دستان خود را با آب و صابون بشویید.
2- گوش را آرام با پارچه نمدار تمیز و آن را خشک کنید.
3- ظرف محتوی قطره را گرم و حرارت آن را نزدیک درجه حرارت بدن کنید. برای این کار ظرف قطره را چند دقیقه در مشت خود نگه دارید.
4- اگر محلول کدر است، باید آن را 10 ثانیه تکان دهید.
5- نوک ظرف قطره چکان را کنترل کنید که ترک نداشته باشد.
6- نوک ظرف قطره را به طرف پایین بگیرید.
7- گوش آزرده را به یک طرف خم کنید. لاله گوش را به طرف عقب و بالا بکشید تا مجرای آن باز شود. اگر کودک زیر 3 سال است، لاله گوش را به طرف عقب و پایین بکشید.
8- میزان مشخصی قطره را در گوش بریزید. آرام روی زائده جلوی گوش را فشار دهید تا قطره وارد مجرا شود.
9- چند دقیقه گوش را همان طور به طرف خم شده نگه دارید.
10- درپوش ظرف را ببندید.
11- دوباره دستان خود را بشویید.
11 نکته درباره قطره های بینی
برای رفع گرفتگی بینی، حساسیت و سرماخوردگی، گاهی از قطره های بینی استفاده می شود. این قطره ها انواع مختلفی دارند مانند آب نمک، آنتی بیوتیک، داروهای ضداحتقان و… برای رفع گرفتگی بینی، نباید از قطره های ضدحساسیت به مدت طولانی استفاده شود.
شیوه درست استفاده از قطره های بینی از این قرار است:
1- آرام فین کنید.
2- دست ها را بشویید.
3- نوک قطره چکان را کنترل کنید که ترک خورده یا لب پر نباشد.
4- نوک قطره چکان را به جایی نزنید.
5- به پشت روی زمین صاف بخوابید و سر را به طرف عقب بکشید.
6- قطره را به مقدار توصیه شده داخل یکی از سوراخ های بینی بریزید.
7- بنشینید و سر را به طرف جلو خم کنید و آن را آرام به طرفین حرکت دهید.
8- چند دقیقه در همین وضعیت بمانید.
9- نوک قطره چکان را با آب گرم تمیز کنید و در آن را ببندید.
10- دوباره دستان خود را بشویید.
11- در استفاده از اسپری های بینی هم باید ابتدا به آرامی فین کنید، سپس دست ها را با آب و صابون بشویید. نوک اسپری را آرام داخل سوراخ بینی ببرید. سوراخ دیگر بینی را با یک انگشت فشار دهید تا بسته شود. سر را صاف نگه دارید. همزمان با فشار اسپری، هوا را به داخل بکشید. در طرف دیگر بینی همین کار را تکرار کنید و مجددا دست ها را بشویید.
هفته نامه سلامت – دکتر آیدا روشن ضمیر
