می خواهیم در این مطلب به اهمیت سلامت روان اشاره کنیم و درباره تاثیرات مهم آن روی سلامتی بیشتر بدانیم برای سلامتی روان از چه رفتارهایی باید کمک گرفت چه ترفندها و توصیه های باید در نظر گرفت تا به نتیجه رسید
به نوعی بیماری روانی دچار هستند ، برخی از کارشناسان پا را فراتر گذاشته و معتقدند شیوع اختلالات روانپزشکی از این هم بیشتر است. برخی نیز این آمار را سیاه نمایی و میزان اختلالات روانی جامعه را کمتر از این می دانند. با وجود این همچنان به دلیل نادیده گرفتن سهم سلامت روان در بودجه وزارت بهداشت و عدم تحقق پوشش بیمه ای لازم در این بخش شاهد مشکلات مختلف این بیماران در کشور هستیم.
روزگاری افراد دارای اختلال روانی را دیوانه می نامیدند و با آوردن این عنوان تصویری مبهم از یک فرد ژولیده و سردرگم در کوچه و خیابان ها که بعضا هم مورد تمسخر قرار می گرفتند در ذهن افراد تداعی می شد در حالیکه امروزه مسئولین می گویند همهی افراد در دنیا حداقل 0.5 درصد از اختلالات روانی را در طول عمر خود تجربه می کنند. انگار تنش ها و بی اعصابی ها در جامعه فعلی همه را درگیر خود کرده است.
حالا هفته سلامت روان بهانه ای شد تا کمی به دغدغه های این بیماران و مخصوصا مورد غفلت قرار گرفتن آن ا در جامعه بپردازیم.
سلامت روان جز جدانشدنی سلامتی
این روزها کمتر کسی پیدا می شود که از اثرات متقابل مغز بر سایر اندامها خبر نداشته باشد و مثلا نداند که اگر کبد درست کار نکند مادهای وارد خون میشود که فعالیت های مغزی را دچار مشکل می کند و حتی میتواند فرد را به اغما ببرد یا مثلا کمتر کسی پیدا می شود که نداند اضطراب میتواند روی دستگاههای مختلف بدن تاثیر بگذارد و باعث بروز بیماریهایی نظیر فشار خون، بیماریهای گوارشی و … شود.
به گفته احمد جلیلی رئیس انجمن روانپزشکی ایران سلامت عمومی بدون سلامت روان محقق نخواهد شد.
وقتی روانپزشک بودن انگ است
محمدرضا محمدی رئیس مرکز تحقیقات روان پزشکی با اشاره به اینکه زمانی روانپزشک بودن انگ محسوب میشد، می گوید: شرایط فرهنگی سلامت روان در وضعیت فعلی بهتر است زیرا اکنون افراد برای درمان یا به پزشک مراجعه میکنند و یا با جستجو در سایتهای مختلف به برطرف کردن مشکل خود میپردازند توجه به سلامت روان به سهم اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جامعه بستگی دارد خوشبختانه در شرایط فعلی حالت انکار بیماریهای روانی کمتر شده است.
امروزه با پیشرفت های درمانی، اقدامات درمانی در جهت سلامت روان شامل درمان های دارویی و غیر دارویی است. امروزه 80 درصد از درمانها با داروهای جدید انجام میشود.درمان های غیر دارویی مانند افکار درمانی، بازی درمانی، تئاتر درمانی و … در کنار درمانهای دارویی نیز گاهی ضروری است.
یک نفر از هر 4 نفر در جامعه اختلال روانی دارد
به طور کلی 30 درصد از افراد جامعه را افرادی تشکیل میدهند که مشکلات روانی دارند بدین ترتیب باید تصویر درستی از بیماریهای روانی به مردم شناسانده شود زیرا این بیماران در صورتی که درست درمان نشوند میتوانند به جامعه باز گردند.
احمد جلیلی رئیس انجمن روانپزشکی ایران مورد این که چند در صد از افراد جامعه مشکلات روانی دارند، گفت: معمولا در اکثر کشورهای جهان 25 درصد از افراد جامعه اختلالات روانی دارند به عبارت دیگر از هر 4 نفر یک نفر به خدمات روانپزشکی نیاز دارند. این آمار در ایران به طور متوسط 25 تا 30 درصد است.
محمدرضا محمدی دبیر علمی شانزدهمین همایش علمی سلامت روان و رسانه و رئیس مرکز تحقیقات روان پزشکی بیان کرد: حدود دو سال پیش در مورد اختلالات روانی کودک و نوجوانان 5 استان مطالعاتی انجام شد استانهای تهران، اصفهان، شیراز، تبریز و مشهد که نیمی از جمعیت کشور را تحت پوشش قرار میدهند مرکز این تحقیقات بودند آمارها حاکی از آن است که میزان اختلالات افسردگی در کودکان این شهرها 6 درصد، وسواس 4 درصد، پر خوری عصبی0.5 دهم، تیک عصبی1.4 درصد، پیش فعالی 18 درصد، رفتار مقابلهای و لجبازی 20 درصد و بوده است که مجموع این اختلالات 49.5 را تشکیل میدهند.
وی افزود: همهی افراد در دنیا حداقل 0.5 درصد از اختلالات روانی را دارا هستند. افسردگی، دیدن یک فیلم و … از جمله تجربیاتی است که میتواند عکسالعملهای منفی را در پی داشته باشد که البته این اختلالات با چند جلسه درمان برطرف میشود.
الان چیزی حدود 9000 تخت داریم
محمد آقاجانی معاون درمان وزیر بهداشت می گوید:در حال حاضر چیزی حدود 9000 تخت برای بیماران روانپزشکی داریم و در واقع بزرگترین معضل ما در این حوزه کمبود جدی تخت ها است.
تغییر کاربری تخت های بیمارستان های عمومی به سمت تخت های روانپزشکی در بیمارستان هایی که ضریب اشغال زیر 60 درصد هست از دیگر مشکلات ما در حوزه روانپزشکی است،و عملا تخت های بلا استفاده را تبدیل به تخت های روانپزشکی کردیم.
سرانه بهداشت روانی هر فرد در ایران کمتر از یک دلار است
رئیس مرکز تحقیقات روان پزشکی معتقد است: سلامت روان در همهی سنین و در کل دنیا مغفول مانده است اما در کشور ما شرایط نا به سامانتر است چرا که بودجهی بهداشت روان در مقایسه با بودجه عمومی بسیار ناچیز است.
رئیس انجمن روان پزشکی ایران گفت: سرانه بهداشتی هر فرد در دنیا حدود 150 دلار است این در حالی است که سرانه بهداشتی هر فرد در ایران برای سلامت روان زیر یک دلار است.
احمد حاجبی مدیر کل اداره سلامت روان و مشاور وزیر بهداشت گفت: خوشبختانه به مقوله سواد سلامت در چند سال اخیر توجه بیشتری شده و در این زمینه فرد با یک مقوله سلامت محور روبروست که با درک مطلب در خصوص تواناییهای خود و افزایش آنها منجر به بهبود رفتار و حالات وی میشود.
جور دیگر باید دید….
لازم است که با کمک رسانه ها مخصوصا تلویزیون دید مردم به اختلالات روانی کمی تغییر پیدا کند. در این راستا آگاهی بخشی و تغییر نگرش انگ بودن بیمار روانی تاثیر بسیاری دارد زیرا اگر دیدگاه افراد نسبت به این بیماران بهتر شود آن ها نیز برای درمان خود به موقع اقدام می کنند و دیگر ترسی برای انگشت نما شدن میان مردم نخواهند داشت ، بنابراین چشم ها را باید شست و دانست که اختلالات روانی مانند سایر بیماری ها هستند.
گزارش از ریحانه هرندی