انواع ویتامین ها و املاح را چگونه باید مصرف کنیم این ویتامین ها چه خواصی برای بدن ما دارند و دریافت کدامیک از دیگری مهمتر است هر یک چه تاثیراتی روی بدن ما میگذارند
به طور طبیعی، با خوردن غذا می توانیم املاح و ویتامین های مورد نیاز بدنمان را تأمین کنیم. این ترکیبات ارگانیک باعث بهبود عملکرد اعضای داخلی بدن می شوند و به همین دلیل، در برخی مواقع که بدن با کمبود منابع ویتامین یا املاح مواجه می شود، پزشک استفاده از مکمل ها را توصیه می کند. اما مصرف مکمل های ویتامینی و معدنی هم خالی از ایراد نیست.به گزارش سلامت نیوز به نقل از همشهری آنلاین، این مکمل ها تا وقتی که طبق دستور پزشک و تحت آزمایش های کنترل شده مصرف شوند، مشکل چندانی ایجاد نمی کنند اما اگر بیش از نیاز بدنتان یا به صورت خودسر شروع به مصرف آنها کنید، باید منتظر عواقب زیادی باشید. با دکتر محمد ساعدی، متخصص تغذیه در این باره صحبت کردیم تا عواقب مصرف خودسرانه هرکدام از ویتامین ها را بدانیم.
ویتامین A
ویتامین A ممکن است شما را یاد هویج بیندازد. اما به جز هویج، جگر، گوجه فرنگی، شلغم، اسفناج، فلفل تند، لبو و زرده تخم مرغ هم حاوی مقادیر زیادی ویتامین A هستند. این ویتامین برای بهبود بینایی، حفظ سلامتی سطح چشم، سلامتی پوست و سلامتی مویرگ ها مؤثر است، مقاومت بدن را زیاد کرده و سلامت دستگاه تنفسی را تأمین می کند. اما اگر بیش از آنچه بدنتان نیاز دارد ویتامینA یا قرص آن را استفاده کنید، دچار مسمومیت ویتامینی می شوید. خشک شدن پوست بدن، شکنندگی ناخن ها، ریزش مو، خشکی لب ها، التهاب لثه ها، بی اشتهایی، خستگی و کوفتگی، سردرد، تحریک پذیری و استفراغ از عوارض مصرف بیش از حد ویتامین A است.
ویتامین C
شاید فکر کنید روزی چند لیوان آب پرتقال خوردن یا نوشیدن محلولی که چند قرص جوشان ویتامین C در آن انداخته اید، جایگزین خوبی برای نوشیدنی های قندی در طول روز است اما اشتباه می کنید. زیاده روی در مصرف این ویتامین هم می تواند سلامتی شما را تهدید کند. ویتامینC در مقدار مناسب، باعث ارتقای مقاومت بدن در برابر بیماری ها، استحکام بافت پیوندی، استحکام استخوان ها، دندان ها و لثه می شود. بهترین منابع ویتامینC هم مرکبات، سبزیجات سبز برگ، کیوی، توت فرنگی و فلفل سبز هستند. این ویتامین جزو آنتی اکسیدان هاست و در پیشگیری از سرطان و بیماری های قلبی – عروقی مؤثر است. اما با همه اینها زیاده روی در دریافت ویتامینC می تواند منجر به اختلالات گوارشی، اسهال و سنگ کلیه شود. از سوی دیگر، این ویتامین اعتیادآور است و اگر بدنتان به مقادیر زیادی از ویتامینC عادت کند، دیگر مصرف روزانه غذاها و میوه ها پاسخگوی نیاز بدن شما نخواهد بود.
ویتامین D
ویتامینDهم از آن دسته ویتامین هایی است که پزشکان زیاد برای افراد تجویز می کنند. جالب است بدانید که در ایران کمبود یا فقر ویتامینD مشکل شایعی است که در زنان و کودکان وضعیت شدیدتری وجود دارد. ویتامین D محلول در چربی است و مصرف بیش از حد آن، به خصوص اگر همراه با مصرف زیاد کلسیم باشد، می تواند به مسمومیت منجر شود. اگر بدون تجویز پزشک یا بیشتر از آنچه پزشک تجویز کرده از قرص و آمپول ویتامین D استفاده کنید، کلسیم در بافت های نرم مانند کلیه ، ریه، قلب و گوش شما رسوب می کند و دچار عوارض کلیوی و قلبی و ریوی می شوید. همچنین عوارض دیگری مثل سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف، تشنگی زیاد، افزایش حجم ادرار، یبوست و اختلالات گوارشی در انتظار شماست.
ویتامینE
ویتامین E را ویتامین جوانی می نامند. به همین دلیل خیلی ها تمایل به مصرف زیاد این ویتامین دارند. ویتامینE باعث استحکام غشاهای سلولی و محافظت از سلول می شود، خاصیت آنتی اکسیدانی دارد و از بروز سرطان و بیماری های قلبی جلوگیری می کند. این ویتامین به طور طبیعی در جوانه ها، آجیل، حبوبات، غلات سبوس دار و روغن های گیاهی وجود دارد. اما مصرف این ویتامین که محلول در چربی هم هست، اگر بیش از اندازه باشد می تواند تهدیدی برای سلامتی شما به حساب بیاید. این ویتامین با رسوب کلسیم در استخوان ها اختلال ایجاد می کند؛ باعث اختلال در ذخیره ویتامین A در کبد می شود و مقدار آن را کاهش می دهد و می تواند زمان انعقاد خون را افزایش دهد. ویتامین E اگر بیش از حد و در قالب قرص، کپسول یا آمپول مصرف شود، باعث مسمویت ویتامینی در بدن خواهد شد.
ویتامین B6
ویتامین B6یکی از ویتامین های ضروری در سلامت ماست که به خون سازی هم کمک زیادی می کند. بهترین منابع این ویتامین، گوشت، غلات سبوس دار، سبزی ها و مغزها هستند اما اگر به شکل بی رویه از ویتامین B6 استفاده کنید، به ویژه با مصرف داروهای حاوی این ویتامین، ممکن است دچار عوارض عصبی شوید، ضعف و بی خوابی را تجربه کنید یا حتی نشانه هایی از اختلالات تعادل و راه رفتن در شما دیده شود.
اسید فولیک
خیلی از خانم ها با یا بدون تجویز پزشکشان به خوردن اسیدفولیک روی می آورند. درواقع شاید بتوان گفت اسیدفولیک یکی از پرمصرف ترین مکمل های ویتامینی است. این ویتامین، در گروه B قرار دارد و اگر در خوردن آن افراط کنید، موجب دفع روی و کمبود این ماده معدنی در بدن شما می شود.
آهن
آهن یکی از مهم ترین املاحی است که کمبود آن در بدن می تواند باعث کم خونی شده و سلامت شما را تهدید کند. کمبود آهن در زنان بسیار شایع است و علائمی مثل خستگی و احساس کسالت را در پی دارد. البته این دلیل نمی شود سرخود آهن مصرف کنید. زیاده روی در مصرف آهن می تواند باعث مسمومیت بدن شده، کبد را بزرگ کند، درد شکمی، آریتمی قلب و تولد نوزادان نارس یا ناقص را در پی داشته باشد. میزان طبیعی استفاده از آهن، به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن، 20میلی گرم برآورد می شود.
شایعات ویتامینی
درباره ویتامین ها چند شایعه یا اظهارنظر غیرعلمی وجود دارد که در ادامه برایتان می گوییم:
1- مصرف بیش از حد قرص های مولتی ویتامین از حملات قلبی یا سرطان جلوگیری می کند: اتفاقا برعکس. نتایج تحقیقات نشان می دهد که دریافت بیش از اندازه آنتی اکسیدان ها، می تواند باعث حملات قلبی شود.
2- ویتامین ها تداخلی در مصرف داروها ایجاد نمی کنند: این هم یک تصور اشتباه دیگر است. محققان دریافته اند مصرف ویتامین ها و ترکیبات آنتی اکسیدانی به همراه داروهای پایین آورنده کلسترول، مانع از اثر این داروها می شود.
3- ویتامین اضافی بدن خودبه خود دفع می شود: اینطور نیست. بسیاری از ویتامین های قابل حل در آب زمانی که به میزان زیادی مصرف شوند دفع می شوند، اما انواع دیگر آنها در بدن باقی می مانند. این ویتامین ها می توانند سمی شوند و عوارض جانبی جدی برای بدن داشته باشند.
نکاتی درباره مصرف ویتامین ها و املاح
قرص آهن را همراه با شیر و لبنیات یا همزمان با قرص کلسیم مصرف نکنید چون جذب آهن را کاهش می دهد.
بهتر است قرص کلسیم در شب خورده شود چون جذب بهتری خواهد داشت.
ویتامین های گروهB محلول در آب هستند. پس بهتر است این ویتامین ها همزمان با خوردن غذا مصرف شوند.
ویتامین C نباید قبل از خواب مصرف شود چون ماده ای محرک است و باعث پریدن خوابتان می شود.