چگونه خشکی دهان را از بین ببریم؟

دهان خشک  در صورتی که عصبی، ناراحت و یا تحت فشار باشید بوججود می آید. اما اگر برای مدت طولانی دهان خشک شود،  ناراحت کننده است و می تواند مشکلات جدی به همراه داشته باشد.خشکی دهان یک بخش طبیعی پیری نیست. علل عبارتند از بعضی از داروها، اشعه درمانی، شیمی درمانی، و آسیب های عصبی. بیماری های غدد بزاقی، سندرم شوگرن، HIV / AIDS، و دیابت نیز می تواند موجب خشکی دهان شود. درمان بستگی به علت آن دارد. چیزهایی که شما می توانید انجام دهید عبارتند از جرعه جرعه آب نوشیدن، اجتناب از نوشیدنی های حاوی کافئین، تنباکو و الکل، و آدامس بدون قند یا مکیدن آب نبات بدون قند  است.

بزاق دهان با خنثی کردن اسیدهای تولید شده توسط پلاک های دندان، باعث مرطوب شدن و تمیزی محیط دهان می شود. همچنین سلول های مرده ای که روی زبان، لثه و گونه ها جمع شده اند را می شوید و از عفونت های حاصله از باکتری ها و قارچ ها پیشگیری می کند.

پس منطقی است که خشکی دهان را یک بیماری به حساب آوریم.

علل خشکی دهان

1- عوارض داروهای مختلف: داروهایی که برای درمان افسردگی، اضطراب، بیماری های عصبی و روانی، پارکینسون، اسهال، استفراغ، ناراحتی های دستگاه ادراری، آلرژی ها، سرماخوردگی (آنتی هیستامین ، دکونژستانت)، آکنه و صرع استفاده می شود و همچنین داروهای نیروزا، مسکن ها و آرامبخش ها منجر به خشکی دهان می شوند.

2- عوارض بیماری ها و عفونت ها: چند مورد از بیماری هایی که باعث خشکی دهان می شوند، عبارتند از: ایدز، آلزایمر، دیابت، کم خونی، سیستیک فیبروزیس، آرتریت روماتوئید، پارکینسون، اوریون و بیماری های اعصاب.

3- عوارض روش های درمانی: بعضی روش های درمانی مثل رادیولوژی سر و گردن و یا شیمی‌درمانی بیماران سرطانی باعث آسیب غدد بزاق می شود.

4- آسیب اعصاب: آسیب اعصاب در نواحی سر و گردن می تواند یکی از علل خشکی دهان باشد.

5- کم آبی بدن: عواملی که منجر به کم آبی بدن می شود مثل تب، استفراغ، اسهال، از دست دادن خون، سوختگی و تعریق شدید هم باعث خشکی دهان می شوند.

6- شیوه زندگی هر فرد: سیگار کشیدن و تنفس از طریق دهان باز به طور مداوم، باعث تشدید خشکی دهان می شود.

علایم خشکی دهان

– احساس خشکی و چسبناکی در دهان

– احساس تشنگی مداوم

– وجود زخم یا شکاف در گوشه هایی از دهان و ترک خوردگی لب ها

– احساس خشکی گلو

– سرفه مداوم

– ناحیه آلوده در دهان خصوصا زبان

– زبان قرمز و خشک

– به سختی صحبت کردن و یا جویدن و یا مشکل در چشیدن و یا خوردن غذا

– سرفه، خشکی مجرای بینی، گرفتگی صدا یا سینه

چرا خشکی دهان یک بیماری محسوب می شود؟

خشکی دهان ، خطر ابتلای فرد به بیماری های لثه، پوسیدگی دندان و عفونت های دهانی مثل برفک را افزایش می دهد.

همچنین کسانی که از دندان مصنوعی استفاده می کنند، در صورت خشکی دهان دچار مشکل می شوند.

درمان خشکی دهان

در درمان خشکی دهان از سه روش استفاده می شود:

1- محدود کردن مصرف داروهایی که عوارض آنها خشکی دهان است:

در این مورد می توانیم تحت نظر پزشک، مقدار دارو را تغییر دهیم و یا از داروی دیگری استفاده کنیم.

2- پیشگیری از پوسیدگی دندان:

بزاق دهان علاوه بر این که باعث می شود شما غذا را بهتر و آسان تر بچشید، بجوید و میل کنید، یک تمیزکننده طبیعی دهان نیز محسوب می شود و بدون این ماده، بیماری های لثه و پوسیدگی دندان بیشتر اتفاق می افتد. به منظور جلوگیری از این عوارض می توانید از روش های زیر استفاده کنید:

– حداقل دو بار در روز مسواک بزنید، ولی ترجیحا، بعد از هر وعده غذایی و قبل از خواب از مسواک استفاده کنیم.

-هر روز از نخ دندان استفاده کنیم.

-خمیر دندان حاوی فلوراید در سلامت دندان ها بسیار موثر است. آن را فراموش نکنید.

-حداقل دو بار در سال به دندانپزشک مراجعه کنید و اگر مایل بودید می توانید از شوینده های فلورایددار و یا ژل فلوراید با تجویز دندانپزشک استفاده کنید.

3- افزایش ترشح بزاق:

برای همین منظور می توانید از بزاق مصنوعی که به صورت مایع و اسپری موجود است، استفاده کنید.

همچنین مواد جایگزین مواد Salagen، شوینده های دهان و ژل های مرطوب کننده که برای کاهش خشکی دهان تولید می شوند در دسترس هستند.

داروی Evo Xac برای افرادی که مبتلا به سندرم شوگرن هستند (این سندرم یک بیماری خودایمنی است که همراه با خشکی چشم ، دهان و پوست و درد ماهیچه است) توصیه می شود.

تمامی این مواد را باید تحت نظر پزشک مصرف کنید.

راهکارهایی برای کاهش خشکی دهان

– مرتبا آب بنوشید. در تمام روز تا موقعی که به رختخواب می روید آب را فراموش نکنید تا دهانتان همیشه مرطوب باشد.

– مکیدن آب نبات و جویدن آدامس بدون قند باعث افزایش ترشح بزاق می شود.

– از غذاهایی مثل سوپ، آبگوشت و به طور کلی از غذاهای نرم و مرطوب که داغ نیستند، میل کنید.

– از شوینده های دهانی تبلیغاتی و شوینده هایی که حاوی الکل و پراکسیداز هستند استفاده نکنید، چون این مواد، خشکی دهان را تشدید می کنند.

– از غذاهای شور و خشک مثل بیسکویت ، کراکر، نان تست و نان های خشک ، میوه های خشک ، موز، ماهی و غذاهای حاوی شکر زیاد اجتناب کنید.

– نوشیدنی حاوی الکل و کافئین مثل قهوه، چای، نوشابه و نوشیدنی حاوی شکلات میل نکنید. الکل با افزایش ادرار باعث کم آبی بدن می شود و همچنین از میل کردن آبمیوه های اسیدی مثل پرتقال، سیب، انگور، گریپ فروت و گوجه فرنگی پرهیز کنید.

– مصرف غذاهای شور و ادویه دار را به حداقل برسانید، چون در خشکی دهان ایجاد درد می کنند.

– سیگار کشیدن را ترک کنید.

– برای کاهش التهاب لبهایتان، از مرطوب کننده استفاده کنید.

– مسواک نوع نرم برای شستشوی دندان ها مناسب تر است.

– از بخور (مرطوب کننده هوا) برای ایجاد رطوبت در هوا خصوصا در شب بهره بگیرید.

– تا جایی که ممکن است از تنفس دهانی خودداری کنید و با بینی نفس بکشید.

به شما قول می دهیم که با تحقیقات جدید، داروها و روش های بهتری برای رفع این مشکل به دست خواهند آمد. هدف دانشمندان این است که غده های بزاق صدمه دیده را ترمیم کنند و یا از غده های بزاق مصنوعی بهره بگیرند تا این بیماری را به طور کامل درمان کنند.

منبع- تبیان