مدت هاست که مردم استفاده از غذا های بسته بندی و فریزر شده را به استفاده از غذاهای تازه ، ترجیح می دهند. افراد کمتر به دنبال مواد تازه و مغذی میگردند. چرا که تهیه ی آن سخت و زمان بر است اما مواد غذایی فریزر شده به راحتی در دسترس قرار دارد. اما آیا این غذا ها ویتامین و انرژی لازم بدن را تامین می کنند؟
بسیاری از پدر و مادرها می‌دانند که باید به کودکان خود غذاهای سالم‌تری بدهند؛ اما به دلایل مختلف، راه آسان‌تر را انتخاب می‌کنند. برای بهبود عادت‌های غذا خوردن کودکان از کجا باید شروع کرد و چگونه می‌توان یک برنامه غذایی متعادل و متناسب برای آن‌ها و سایر افراد خانواده در نظر گرفت تا در طولانی‌مدت به سلامت آن‌ها کمک کند؟
1- برای آن‌ها یک الگوی خوب باشید
اغلب پدر و مادرها شکایت دارند که کودکانشان از خوردن غذاهای سالم خودداری می‌کنند. آن‌ها در جستجوی قطره یا دارویی معجزه آسا هستند تا تمام کمبودهای‌شان را جبران کند! اکثر ما به خوردن غذاهای آماده عادت کرده‌ایم، تا جایی که حتی فراموشمان شده چه غذایی سالم و خوب است. کابینت‌ها و یخچال‌های‌مان را از انواع غذاهای کنسروی و نوشابه‌ها پُر می‌کنیم و توقع داریم کودکانمان عادات غذا خوردن سالمی داشته باشند! برای آنکه بتوانیم الگوی خوبی برای فرزندانمان باشیم، باید ابتدا سطح آگاهی و دانش خود را افزایش دهیم.
2- انعطاف‌پذیر باشید
به خاطر داشته باشید که همه چیز در حد متعادل خوب است. اگر نان شیرینی، چیپس سیب‌زمینی و حتی نوشابه می‌خورید، حتماً تعادل را رعایت کنید. خوردن روزانه یک عدد شیرینی و در کنار آن حفظ تعادل غذایی، یعنی تمرین داشتن یک برنامه غذایی سالم. اگر همیشه برای خانواده سالم‌ترین غذاها را تهیه کرده و اصرار داشته باشید که به هیچ وجه از غذاهای فرآوری شده و آماده استفاده نکنید، بعد از مدتی آن‌ها از ادامه این برنامه خسته می‌شوند؛ در حالی که با کمی انعطاف‌پذیری می‌توان به تداوم این برنامه اطمینان بیشتری یافت. مثلاً در کنار مصرف غذاهای سالم، گاهی اوقات پیتزا، شیرینی، نوشابه، چیپس، پفک و … نیز بخورید؛ اما به مقدار کنترل شده و متناسب. این مسئله هیچ آسیبی به کودکان نمی‌رساند و باعث می‌شود آن‌ها رابطه خوبی با غذاها پیدا کنند.
3- هنگام خرید کودکان را همراه خود ببرید
متأسفانه ما نزدیک مزرعه یا سوپرمارکت‌هایی که محصولات کشاورزی را به فروش می‌رسانند زندگی نمی‌کنیم؛ بنابراین احساس رابطه و نزدیکی با مواد غذایی فرآوری نشده و سالم و تازه کار بسیار دشواری است. یکی از روش‌هایی که کمک می‌کند تا به کودکان این موضوع را یاد بدهید، این است که هنگام خرید آن‌ها را نیز همراه خود ببرید. هر چقدر هم که تنها خرید کردن بسیار آسان‌تر است، ولی اینکه آن‌ها مواد غذایی را به صورت خام و نپخته ببینند، بسیار مهم است؛ زیرا سؤالات زیادی از ذهنشان می‌گذرد و با پرسیدن آن‌ها، چیزهای زیادی یاد می‌گیرند. وقتی برای خرید هیچ عجله‌ای ندارید، با خیالی راحت در فروشگاه‌ها بچرخید و مواد غذایی و نحوه تهیه آن‌ها را به کودکان یاد بدهید. ماهی فروشی، گوشت فروشی، میوه‌فروشی، سبزی فروشی و … به آن‌ها کمک می‌کنند تا بیشتر با میوه‌ها و سبزیجات آشنا شوند. فکر نکنید که کودک شما از این کار خوشش نمی‌آید؛ بعد از بازگشت به خانه خودش تصمیم می‌گیرد که این کار را ادامه بدهد و باز هم با شما بیاید یا نه. به جرأت می‌توان گفت که تقریباً تمام کودکان علاقمند می‌شوند می‌خواهند بیشتر از دانه‌ها، رنگ‌ها، طعم‌ها، بوها، اندازه‌ها و… بدانند.
4- زمان خاص غذا خوردن
ما می‌توانیم کارهای زیادی انجام دهیم تا زمان غذا خوردن مشخص و ثابتی داشته و از غذا خوردن لذت زیادی ببریم. باید زمانی را به آموزش طعم‌ها و مزه‌ها به کودکان اختصاص داده و البته این کار را به صورتی کاملاً شاد و سرگرم کننده انجام دهید. برخی از کودکان هنگام غذا خوردن نمی‌توانند یک جا بنشینند و همواره بدون آرام و قرار در حال بازی کردن هستند و به زمان غذا خوردن اهمیتی نمی‌دهند. در چنین مواقعی هیچ اشکالی ندارد که به آن‌ها اجازه دهید یک یا دو بار از جایشان بلند شوند و در همان حال آن‌ها را تشویق کنید که تا پایان غذا خوردن از سر جایشان بلند نشوند. برای کودکانی که به خوبی همه چیز را درک می‌کنند، توضیح دهید که وقت غذا خوردن، وقت مهمی است و همه افراد خانواده در این زمان کنار هم می‌نشینند و تا پایان غذا از کنار یکدیگر بلند نمی‌شوند. کودکان کم سن که قادر به درک این مسائل نیستند، باید از طریق ایجاد برخی جذابیت‌ها مثل شمع و یا استفاده از مواد غذایی رنگی و زیبا جذب غذا شوند.
5- حذف غذاهای مضر از برنامه غذایی کودک
کودک شما نیاز به ناگت مرغ، مرغ یخ‌زده، گوشت فرآوری شده، پیتزا، چیپس و … ندارد تا خوشحال شود. این مواد غذایی معمولاً سرشار از مواد شیمیایی، چربی‌های مضر، مواد اعتیاد آور، شیرین‌کننده‌های مصنوعی و رنگ‌ها هستند. حتی یک کودک سه ساله هم می‌فهمد که چرا نوشابه برای ما مضر است و چرا نباید غذاهای پرچرب و پر نمک خورد! در این میان تلویزیون نقش بسیار مهمی دارد. باید تماشای برنامه‌های تلویزیون را محدود کرده و بیشتر کانال‌هایی را برای تماشا انتخاب کنید که تبلیغات کمتری برای این مواد غذایی و خوراکی دارند. حتی میتوانید از برنامه‌های ویدئویی بدون تبلیغات استفاده نمایید.
پژوهش‌ها نشان می‌دهند که معمولاً 10-12 بار تلاش لازم است تا کودکان علاقه‌مند
و یا متمایل به خوردن یک غذای جدید شوند؛ مگر آنکه خودشان در امر آماده کردن غذا شرکت کنند
شما نمی‌توانید برای همیشه غذاهای فرآوری شده را از برنامه غذایی فرزندتان حذف کنید؛ اما هر چه دیر به دیرتر از آن‌ها استفاده کنید، به سلامت او بیشتر کمک خواهید کرد و کودکتان با آگاهی بیشتری به سراغ استفاده از مواد غذایی سالم می‌رود. بهتر است هیچ‌گاه از رنگ غذا، مواد نگه‌دارنده و طعم‌دهنده‌های مصنوعی برای غذاهای کودک خود استفاده نکنید. بیش از 5/2 میلیون کودک دچار اختلال بیش فعالی و کمبود توجه (ADHD) هستند که طبق تحقیقات، عامل مهم آن مصرف غذاهای اعتیادآور و غذاهای حاوی این مواد مضر است و آمار مربوط به این اختلال روز به‌روز افزایش می‌یابد. 73 درصد از کودکانی که برای این تحقیقات مورد آزمایش قرار گرفتند، با تغییر برنامه غذایی و عدم استفاده از مواد غذایی حاوی مواد شیمیایی، طعم‌دهنده و نگاه‌دارنده، تا حد زیادی درمان شدند.
6- تغییر عادت‌های غذایی
آیا مجبورید یک نوع غذا برای افراد بزرگسال خانواده و یک نوع برای کودک تهیه کنید و این شما را خسته کرده است؟ کمی صبورتر باشید. کودکان همیشه در پی یافتن چیزهای جدید هستند. قوانین شما گاهی اوقات آن‌ها را خسته می‌کند و در فکر فرار از آن‌ها بر می‌آیند. آیا بعد از تهیه غذا برای کودکتان و منع او از غذا خوردن، احساس دلسردی می‌کنید؟ پژوهش‌ها نشان می‌دهند که معمولاً 10-12 بار تلاش لازم است تا کودکان علاقه‌مند و یا متمایل به خوردن یک غذای جدید شوند؛ مگر آنکه خودشان در امر آماده کردن غذا شرکت کنند. بهتر است برای تمام افراد خانواده یک نوع غذا تهیه کنید؛ به اضافه آنکه مقداری مواد غذایی دیگر را که مورد علاقه کودکتان است، در بشقاب غذای او بگذارید و یا اینکه گاهی اوقات چیزهای جدید به غذای او اضافه نمایید. اگر کسی از این کار شما خوشش نیامد، هیچ بحثی در این باره نکنید. این کار را یک‌بار دیگر نیز انجام دهید؛ ولی سعی کنید حدود یک هفته فاصله بیندازید. در نهایت خواهید دید که آن‌ها بعد از چند بار، دست کم یک‌بار آن را می‌چشند و کمی از آن را می‌خورند.
7- از غذا برای پاداش، یا تنبیه استفاده نکنید
هیچ‌گاه کودک خود را به خاطر اینکه نتوانسته است غذای خاصی را بخورد، تنبیه نکنید. این کار نه تنها رابطه شما و او را خدشه‌دار می‌کند، بلکه اثر ناخوشایندی روی کودک و غذا دارد. در ضمن به آن‌ها وعده ندهید که اگر فلان نمره را بگیرند یا در فلان مسابقه برنده شوند، برای او بستنی یا غذای مورد علاقه‌اش را می‌خرید. در واقع غذاها نباید در کودکان ایجاد انگیزه برای پیروزی کنند. شما میتوانید پس از گرفتن نتیجه دلخواه از عملکرد کودکتان، یک بار او را بیرون برده و غذایی را که دوست دارد برایش بخرید؛ اما هیچ‌گاه از قبل به او نگویید که اگر در مسابقه برنده شود، این کار را برایش انجام می‌دهید و اگر برنده نشود، از خوردن فلان غذا محروم می‌شود.
8- اجازه دهید کودکتان وارد آشپزخانه شود
کودک خود را تشویق کنید تا در آشپزخانه به شما کمک کند. حتی یک کودک دو ساله نیز می‌تواند در پوست گرفتن هویج و سیب‌زمینی به شما کمک کند. میتوانید از برخی وسایل مطمئن که به آن‌ها آسیب نمی‌رسانند استفاده کنید و اجازه دهید آن‌ها نیز این تجربه را در کنار شما داشته باشند.
اگر کودک شما تمایل زیادی به حضور در آشپزخانه دارد، او را از این کار منع نکنید. با حمایت خود و ایجاد امنیت بیشتر میتوانید این کار را انجام دهید. کودکان عاشق خوردن غذاهایی هستند که خودشان آماده کرده‌اند. به این ترتیب حتی میتوانید غذاهای جدید را نیز در کنار خودشان تهیه کنید تا تمایل بیشتری برای خوردن آن‌ها نشان دهند.
9- کودکتان را به خوردن صبحانه عادت دهید
صبحانه مهم‌ترین وعده غذایی است و باید به آن اهمیت ویژه‌ای داد. بعد از 10-12 ساعت غذا نخوردن، بسیار مهم است که دوباره خود را شارژ کرده و انرژی تازه کسب کنیم. اگر کودک شما صبحانه نخورد، خیلی زودتر خسته می‌شود و تا زمان ناهار نیز نمی‌تواند فکرش را متمرکز کند. متابولیسم بدن باید از صبح شروع شود. برخی از کودکان نیاز به تمرین خوردن صبحانه دارند. باید از خوردن غذاهای کمتر شروع کنید و هر بار مقدار آن را افزایش دهید. کودکان حدود 500 کالری از طریق صبحانه دریافت می‌کنند و شما میتوانید از طریق مواد غذایی مختلف این مقدار را تأمین کنید. صبحانه باید حاوی پروتئین، چربی‌های سالم، کربوهیدرات‌ها، ویتامین‌ها و املاح باشد.
