زندگی در کنار شیرینی‌ها
دکتر کورش جعفریان، دانشیار دانشکده علوم تغذیه و رژیم‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی تهران ضمن تأکید بر این که ما نمی‌توانیم شیرینی را از زندگی افراد حذف کنیم، می‌گوید: باید برنامه مناسبی برای مقابله با آثار زیانبار مصرف شیرینی پیدا کنیم. یک راهکار این است که جایگزین مناسبی بیابیم. مثلا شیرینی‌هایی را معرفی کنیم که کمترین ضرر را داشته باشد. راهکار دیگر این که شیرینی‌هایی را معرفی کنیم که علاوه بر کم‌ضرر بودن، منافعی هم برای مصرف‌کننده داشته باشد.
دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و رژیم درمانی و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران نیز در پاسخ به این که بهتر است برای پذیرایی از مهمانان نوروزی چه شیرینی‌هایی تهیه کنیم، می‌گوید: ترجیحا بهتر است شیرینی‌هایی بخریم که اندازه کوچک‌تری داشته باشند و شکر و روغن کمتری در آنها به کار رفته باشد. شیرینی‌هایی که خیلی شیرین نیستند و در آنها شیره شکر یا عصاره‌های خاصی به کار نرفته است . به عبارت ساده‌تر، شیرینی‌هایی که بیشتر شبیه بیسکویت‌های ساده کم‌شیرین هستند و خامه، کرم، کارامل و… در آنها کمتر استفاده شده باشد برای پذیرایی از مهمانان در ایام عید مناسب‌تر هستند. از طرفی اندازه شیرینی هر چه کوچک‌تر باشد مواد قندی و نامناسب کمتری هم در هر بار خوردن شیرینی به بدن خواهد رسید.
راهکار خانگی
دکتر جعفریان درباره علت نامناسب‌بودن شیرینی‌ها می‌گوید: یکی از مشکلات شیرینی‌های ما وجود مقادیر بالای چربی است که معمولا از بدترین نوع چربی‌ها به شکل خامه و… است. مشکل دوم، وجود مقادیر بالای شکر است، اما گاهی اوقات می‌بینیم به جای شکر از قندهای جایگزین مانند قندهای مصنوعی بدون انرژی یا قندهای الکلی با انرژی پایین استفاده شده است. استفاده از هر کدام از این دو نوع قند، خطر بیماری‌ها و بویژه چاقی را در افراد پایین می‌آورد. استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران درباره مزایای مصرف شیرینی‌های خانگی می‌گوید: مهم‌ترین حُسن شیرینی خانگی این است که انتخاب مواد به کار رفته در آن در اختیار کسی است که شیرینی را درست می‌کند. در نتیجه می‌توان از روغن مناسب‌تر استفاده کرد و مقدار شکر به کار رفته در شیرینی را به مقدار مناسب کنترل کرد. از همه مهم‌تر این که اندازه و مقدار مصرف شیرینی هم در اختیار فرد است. همین‌طور می‌توان به جای آرد سفید از آرد سبوس‌دار استفاده کرد. به این ترتیب فیبر و املاح بیشتری به بدن خواهد رسید که در این حالت مصرف شیرینی را به مصرف ماده‌ای مفیدتر تبدیل می‌کند.
شکلات‌های تلخ و رژیمی
در شکلات رژیمی به جای استفاده از قند ساده یا شکر، از قندهای مصنوعی یا شکر به میزان بسیار کم استفاده می‌شود. دکتر وفا درباره اصول انتخاب و مصرف شکلات‌ها می‌گوید: به صورت کلی شکلات‌هایی که حاوی کاکائوی بیشتر و شکر کمتری باشد و چربی به کار رفته در آن بیشتر کره کاکائو باشد تا روغن‌های نباتی، سلامت ما را بهتر تأمین می‌کند. این متخصص تغذیه معتقد است هر چه درصد کاکائوی به کار رفته در شکلات بالاتر باشد، معمولا مرغوب‌تر است.
دکتر جعفریان نیز در پاسخ این پرسش که یک متخصص تغذیه معمولا چه نوع شیرینی و شکلاتی مصرف می‌کند، می‌گوید: ما بیشتر شکلات تلخ مصرف می‌کنیم، زیرا حاوی مواد مناسب‌تری برای بدن هستند. شیرینی‌جات بسیار کم می‌خوریم. شاید خودم در کل ایام عید در حد یک یا دو قطعه شیرینی بیشتر نخورم. کسی که کلسترول و قند بالا دارد اصلا نباید شیرینی مصرف کند. رسانه‌ها باید فرهنگسازی کنند که مردم بیشتر به سوی تأمین مواد قندی از طریق مصرف میوه‌جات بروند.
فقط چند گرم شیرینی
دکتر وفا می‌گوید یک فرد سالم و بالغ از نظر تغذیه‌ای نباید بیشتر از حداکثر 10 درصد از کل کالری و انرژی روزانه‌اش را از قندهای ساده تأمین کند. این قند ساده علاوه بر قند و شکر معمولی، از طریق میوه‌های شیرین مثل خرما، کشمش، انجیر، توت، سایر شیرینی‌ها یا غذاهای شیرین هم وارد بدن می‌شود. به این ترتیب اگر کل کالری دریافتی روزانه ما حدود 2000 کیلوکالری باشد، می‌توانیم روزانه حدود 200 کیلوکالری را از طریق قندها تأمین کنیم. با توجه به این که هر گرم قند ساده هم حدود چهار کیلوکالری انرژی دارد، هر روز مجازیم فقط حدود 50 گرم انواع مواد قندی شامل لاکتوز یا قند شیر، ساکاروز یا شکر معمولی و فروکتوز یا قند موجود در میوه‌های شیرین مصرف کنیم.
روزنامه جام‌جم
