وقتی علاقه زیاد به خوردن برنج داشته باشید منتظر چه عوارضی باید باشید آیا برنج زیادخوردن می تواند تاثیری در چاقی و اضافه ورن ما داشته باشد توصیه می کنیم در این زمینه پرهیزات لازم را در نظر بگیرید
آسیایی ها قرن ها است که از برنج به عنوان یک غذای اصلی استفاده می کنند. امروزه 90 درصد برنج دنیا در آسیا استفاده می شود. با این حال مصرف برنج در دیگر نقاط دنیا متمدن آمریکا، اروپا و آفریقا نیز رو به افزایش است.
برنج سفید منبع متمرکزی از کربوهیدرات است و چربی و پروتئین کمی دارد. برنج سفید به عنوان یک کربوهیدرات تصفیه شده در نظر گرفته می شود که شاخص گلیسمی بالایی دارد به این معنا که پس از خوردنش قند خون به سرعت افزایش می یابد.
مصرف بیش از حد برنج سفید با افزایش چربی شکمی، خطر دیابت نوع 2 و سندروم متابولیک همراه است. با این حال بیشتر مردم آسیا که برنج نیز زیاد مصرف می کنند نسبت به دیگر نقاط جهان نرخ چاقی و بیماری های قلبی کمتری دارند.
در حالی که مصرف برنج سفید ممکن است باعث افزایش خطر دیابت، اضافه شدن وزن و دیگر مشکلات سلامت شود، سوال اصلی این است که چه مقدار برنج می خورید، باقی برنامه غذایی تان را چه غذاهایی تشکیل می دهد و چه مقدار ورزش می کنید؟
چربی شکمی و اضافه شدن وزن
خوردن غذاهایی مانند برنج سفید یا نان سفید بلافاصله سطح قند خون را بالا می برند. هر زمان قند خون بالا برود، پانکراس از خود انسولین ترشح می کند. کار انسولین این است که گلوکز را از جریان خون بگیرد و برای انرژی یا ذخیره به سلول های بدن ببرد.
اگر تمریناتی سخت را به پایان رسانده باشید که چند ساعت به طول انجامیده باشد، احتمالا ذخیره گلوکز بدنتان پایین آمده است. خوردن غذایی با شاخص گلیسمی بالا مانند برنج درست بعد از ورزش می تواند به افزایش منابع گلوکز عضله به نام گلیکوژن کمک کند.
اگر یک کاسه برنج سفید بخورید و پشت کامپیوتر بنشینید، عضلاتتان دچار کمبود گلوکز نخواهد شد. به احتمال زیاد در چنین شرایطی گلوکز برای ذخیره سازی وارد سلول های عضله شده و به عنوان چربی ذخیره می شود.
خوردن مقدار زیادی از غذاهای سرشار از کربوهیدرات ترشح انسولین را افزایش می دهد. انسولین ذخیره سازی گلوکوز و همچنین چربی را بهبود می بخشد. از این رو استفاده از برنامه غذایی که سرشار از کربوهیدرات های تصفیه شده باشد باعث افزایش ذخیره چربی در بدن می شود.
در یک تحقیق که روی 3000 زن و مرد انجام گرفت نحوه توزیع چربی بررسی شد. محققان متوجه شدند آن دسته از افراد که روزی سه وعده یا بیشتر از غذاهای حاوی غلات کامل استفاده می کردند و کمتر از یک وعده غذاهای حاوی کربوهیدرات های تصفیه شده مانند، برنج سفید، داشتند به شکل قابل توجهی چربی شکمی کمتری از افرادی داشتند که مقدار بیشتری کربوهیدرات تصفیه شده مصرف می کردند.
به صورت کلی، خوردن غلات کامل به جای کربوهیدرات های تصفیه شده توصیه می شود. برای مثال استفاده از برنج قهوه ای به جای برنج سفید ترجیح داده می شود. محققان این تحقیق به این نتیجه رسیدند که جایگزین کردن غلات کامل به جای کربوهیدرات های تصفیه شده می تواند هم به تنظیم وزن کمک کند و هم دیگر خطرات سلامت را کاهش دهد.
خطر دیابت
یک تحقیق در سال 2010 نشان داد جایگزین کردن برنج قهوه ای به جای برنج سفید می تواند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد. برنج قهوه ای به اندازه برنج سفید نمی تواند قند خون را بالا ببرد.
از این رو، بعد از خوردن برنج قهوه ای انسولین کمتری باید ترشح شود، که باعث کاهش خطر دیابت نوع 2 می شود. در یک بررسی دیگر که سال 2012 انجام شد محققان دریافتند خوردن مقدار زیادی کربوهیدرات تصفیه شده می تواند باعث افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع دو شود، مخصوصا در جوامع آسیایی.
سندرم متابولیک
به گزارش انجمن قلب آمریکا، یک سوم افراد بالغ در این کشور دچار سندرم متابولیک هستند. عوامل افزایش خطر عبارتند از: چاقی شکمی، سطح بالای تری گلیسیرید خون، سطح پایین HDL ( کلسترول خوب ) خون فشار خون بالا و قند خون ناشتا بالا.
اگر شخصی سه مورد از عواملی که گفته شد را داشته باشد به عنوان فرد مبتلا به سندروم متابولیک شناخته می شود. تحقیقات نشان داده خوردن مقدار زیادی کربوهیدرات تصفیه شده خطر ابتلا به سندرم متابولیک را افزایش می دهد.
رژیم غذایی سنتی آسیایی چه چیز متفاوتی دارد؟
اگر برنج سفید خطر چربی شکمی، دیابت نوع 2، و سندرم متابولیک را افزایش می دهد، پس چرا با این مقدار کربوهیدرات رژیم غذایی سنتی آسیایی همچنان این عوامل خطر را افزایش نمی دهد؟
این برنامه غذایی و سبک زندگی علاوه بر کربوهیدرات تصفیه شده ای که دارد شامل مقدار مناسب اندازه وعده ها و همچنین غذا خوردن تا زمانی است که فرد به احساس رضایت برسد ( نه پرخوری ). برنامه غذایی سنتی آسیایی شامل مقدار زیادی میوه، سبزیجات، چای سبز بعلاوه فعالیت بالا می باشد ( هرچند این نوع سبک زندگی و رژیم غذایی نیز در دست فراموشی است ).
بله برنامه غذایی آسیایی شامل برنج سفید نیز می شود، اما دیگر عوامل سبک زندگی نیز روی سلامت تاثیر فراوانی دارند. متاسفانه فرهنگ آسیایی توسط فرهنگ غربی دستخوش تغییرات شده است به همین دلیل نرخ چاقی و دیابت نوع 2 در این قسمت از دنیا افزایش یافته است.
نتیجه: چقدر می خورید؟
برنج سفید می تواند قسمتی از سبک زندگی سالم باشد، درست مانند برنامه غذایی سنتی آسیایی. باقی برنامه غذایی و سبک زندگی که دارید نیز روی سلامتتان تاثیر گذار است پس می توانید بدون صرف نظر کردن از کربوهیدرات های تصفیه شده مانند برنج و نان سفید همچنان خود را سالم و به دور از عوامل خطر نگه دارید.
اگر در زندگی آنچنان تحرک ندارید و مقدار زیادی برنج سفید و یا دیگر کربوهیدرات های تصفیه شده استفاده می کنید، باید متوجه باشید که از مقدار نیازتان بیشتر کربوهیدرات می گیرید.
این شیوه زندگی می تواند باعث افزایش چربی شکمی، دیابت نوع 2 و حتی سندرم متابولیک شود. برای استفاده سالم از برنج در برنامه غذایی، حجم هر وعده از آن را کاهش دهید. در عوض استفاده خود از غذاهای سرشار از فیبر را افزیش دهید، غذاهایی مانند میوه و سبزیجات.
در کنار برنج به مقدار متعادلی پروتئین و چربی های سالم نیز میل کنید. مطمئن شوید که سبک زندگی فعالی را دنبال می کنید و مدت زمان غیر فعال بودن خود را کاهش می دهید.
اگر از خوردن برنج لذت می برید، سعی کنید دیگر انواع آن مانند برنج قهوه ای یا برنج وحشی را هم امتحان کنید. همچنین از محل و نحوه تولید برنجی که مصرف می کنید نیز باید مطلع شوید.
گفته می شود برخی از انواع رژیم مقدار آرسنیک بیشتری از آنچه توصیه شده دارند. توصیه می شود در غذاهای خود تنوع ایجاد کنید و فقط به یک نوع غذا اکتفا نکنید تا سلامت بدنتان از همه نظر بهبود پیدا کند
وب سایت دکتر کرمانی:
