مادرانی که فرزند پسر دارند بهتر است در مورد اعضای تناسلی فرزندشان بیشتر بدانند و نکات مهمی را در این زمینه در نظر بگیرند آن ها باید مراقبت های ویژه ای با توجه به جنسیت فرزندشان از آن ها در نظر بگیرند
بسیاری از شما خوانندگان محترم این جمله را بارها شنیده اید که “پیشگیری بهتر از درمان است”. بعضی موارد هستند که اگر به موقع اقدام شود، سرنوشت بچه را در آینده عوض می کند. در این مطلب به ده نکته اصلی جهت آموزش مادران محترم که دارای فرزند پسر هستند در مورد بهداشت دستگاه تناسلی نوزاد پسر اشاره می شود:
نکاتی که مادران درباره نوزاد پسر باید مورد توجه قرار دهند:
۱- بیضه نزول نکرده: متاسفانه در حال حاضر تعداد قابل توجهی از نوزادان پسر که دارای بیضه نزول نکرده هستند، تشخیص داده نمی شوند و در کمال تعجب موقعی تشخیص داده می شود که پسر می خواهد به سربازی برود و توسط پزشک معاینه می شود. هنگام تولد هر دو بیضه باید در داخل کیسه بیضه قرار گرفته باشند. والدین باید حتما از پزشک متخصص اطفال که فرزندشان تحت نظر وی است بخواهند که فرزند آنها را از نظر بیضه نزول نکرده معاینه کند. گاهی بیضه نزول نکرده دو طرفه است و اگر به موقع درمان نشود، فرزند آنها در آینده قدرت باروری نخواهد داشت، ضمن اینکه بعلت داشتن ظاهر دستگاه تناسلی غیر طبیعی ناشی از خالی بودن کیسه های بیضه، از نظر روحی همیشه تحت فشار خواهند بود. مادران باید بدانند که حداکثر سنی که ما می توانیم منتظر بمانیم تا بیضه ها در محل طبیعی خود قرار گیرند، ۱۲ ماهگی است. در پایان ۱۲ ماهگی این بیضه ها باید حتما توسط عمل جراحی پائین آورده شوند. در ضمن بیضه های نزول نکرده استعداد به سرطان زیاد دارند، حتی اگر به موقع جراحی شده باشند. بنابراین اینگونه پسرها باید تا آخر عمر از نظر احتمال ابتلا به سرطان بیضه تحت نظر باشند.
۲- آب آوردن کیسه بیضه یا هیدروسل: در تعدادی از نوزادان پسر هنگام تولد کیسه بیضه متورم است و پس از بررسی مشخص می شود که کیسه بیضه دارای مایع یا همان هیدروسل است. هیدروسل در نوزادان پسر دو نوع است: ارتباطی و غیر ارتباطی. اکثر موارد نوع هیدروسل ارتباطی است، در نوع ارتباطی اگر کیسه بیضه به آهستگی با دو انگشت فشرده شود مایع داخل آن وارد شکم می شود و کیسه بیضه کوچک می شود، ولی بعدا دوباره مایع وارد کیسه بیضه می گردد. هیدروسل ارتباطی معمولا تا سن دو سالگی بعلت بسته شدن راه ارتباطی شکم با کیسه بیضه بهبود پیدا می کند و باید قبل از جراحی تا دو سالگی منتظر شد.
۳- تنگی مجرای ادرار: نوزادان پسر که در دوره شیر خوارگی ختنه می شوند بعلت برداشته شدن پوست محافظ کلاهک آلت تناسلی، اسید ادرار مجرای ادرار را سوزانده و کم کم مجرای ادرار تنگ می شود و گاها بقدری تنگ می شود که به آن مجرای ادرار سوزنی می گویند. در اینگونه پسر بچه ها باید با یک عملی که سرپائی است، مجرای ادرار تنگ شده باز شود، چون تنگی مجرای ادرار سبب افزایش فشار داخل مثانه و سبب فشار بر روی کلیه ها می شود.
۴- هیپوسپادیاس: هیپوسپادیاس به معنای باز شدن سوراخ مجرای ادرار پائین تر از محل طبیعی در سطح تحتانی آلت تناسلی می باشد. در این کودکان باید ختنه را تا زمان اصلاح هیپوسپادیاس به تاخیر انداخت چون از پوست ناحیه ختنه گاه جهت ترمیم هیپوسپادیاس استفاده می شود.
۵- ختنه: اگر فرزند شما بیش از ۲ ماه دارد و هنوز ختنه نشده است بهتر است از روش جراحی برای ختنه استفاده شود. والدین نباید ختنه را یک عمل ساده بدانند، انجام ختنه خوب یک هنر است. بهترین روش برای انجام ختنه، روش جراحی است که یک روش استاندارد دارد که توسط ارولوژیستها انجام می شود. شاید از هر ۱۰۰ پسر بچه ای که ختنه می شوند حتی یک نفر آنها نیز به روش استاندارد ختنه نمی شود. استفاده از حلقه برای ختنه هم پر عارضه بوده و هم اینکه تمام پوست ناحیه ختنه گاه برداشته نمی شود. ختنه یک عمل جراحی است و نباید آنرا دست کم گرفت. اینکه یک نفر پای بچه و یک نفر دست بچه را می گیرد و بعد بچه ختنه می شود، بدترین کار است، و ضربه روحی آن تا آخر عمر در کودک باقی می ماند.
۶- عفونت ادراری: اگر پسر بچه ای یک بار مبتلا به عفونت ادراری ثابت شده باشد، باید از نظر وجود احتمالی ریفلاکس (برگشت ادرار از مثانه بطرف بالا به حالب و کلیه ها) بررسی شود.
۷- شروع بلوغ: والدین باید فرزندان خود را از نظر شروع به موقع بلوغ تحت نظر داشته باشند. در فرایند بلوغ دو مشکل می تواند اتفاق بیفتد: شروع دیررس و عدم شروع. فاجعه موقعی اتفاق می افتد که بلوغ شروع نشود و والدین متوجه آن نشوند. اولین نشان بلوغ بزرگ شدن بیضه ها است. آن معمولا ما بین ۱۳-۱۲ سالگی اتفاق افتاده و حداکثر باید تا ۱۴ سالگی اتفاق بیفتد.
۸- تا زمانیکه کودک ختنه نشده است نگه داشتن بهداشت ناحیه تناسلی خیلی مهم است. باید با دست پوست ناحیه ختنه گاه هر چند وقت یکبار به طرف عقب رانده شود تا مابین پوست ختنه گاه و کلاهک آلت تناسلی چسبندگی ایجاد نشود، در ضمن باید از تجمع ترشحات ما بین پوست ختنه گاه و کلاهک آلت تناسلی جلوگیری کرد.
۹- چرخش آلت تناسلی: اگر کودک شما کج ادرار می کند احتمالا دچار چرخش آلت تناسلی است و بهتر است با یک پزشک متخصص مشورت نمائید.
۱۰- در مواردیکه بچه با دستگاه تناسلی مبهم بدنیا آمده است (از روی دستگاه تناسلی نمی توان قضاوت کرد که کودک دختر است یا پسر) به هیچ وجه نباید بدون بررسی کودک را پسر تلقی کرد و او را مثل پسر بزرگ کرد.
