اولین نکته‌ای که باید به آن توجه کنید این است که بدانید هرگز غذای رستوران‌ها سالم‌‌تر از غذایی نیست که با مواد اولیه سالم و تازه در خانه تهیه شده بنابراین توصیه می‌شود در صورت امکان پیش از حرکت، مواد غذایی لازم را برای طول سفر آماده کنید تا در مسیر مجبور نشوید از رستوران‌های بین‌راهی برای خوردن غذا استفاده کنید. از شایع‌ترین بیماری‌هایی که از غذای آلوده به انسان منتقل می‌شود می‌توان به سالمونلا، عفونت ای. کولی و نوروویروس اشاره کرد که معمولا از غذای آلوده به باکتری سالمونلا و ویروس ایجاد می‌شود.
چه بخوریم و چه بیاشامیم؟
شایع‌ترین منبع مشکلات تغذیه‌ای در طول سفر از آب آشامیدنی آلوده نشأت می‌گیرد که عمده‌ترین آن استفاده از یخ‌های آلوده و بدون محافظی است که غالبا در فضای باز خرید و فروش می‌شود و بیشترین آلودگی را جذب می‌کند. گوشت سرد، پنیر، غذای رستوران‌ها و سسی که پرس در آن باز شده باشد اغلب مستعد رشد باکتری‌ها به شمار می‌رود. غذاهای دریایی در صورت آلوده شدن با منابع مختلف، مستعد ایجاد مشکلات روده‌ای است. ماهی‌های کوچک‌تر سلامت‌تر است. باید از مصرف مواد لبنی غیرپاستوریزه مانند شیر، پنیر و ماست در طول سفر خودداری کنید. معمولا غذاهایی که از مواد تازه در تهیه آن استفاده شده و مراحل پخت را به طور کامل طی کرده باشد، کمترین احتمال آلودگی را دارد. از سوی دیگر، مواد تازه و خام مانند سالاد، میوه‌ها و سبزیجات بدون پوست اغلب متهمان ردیف اول در مسمومیت‌های غذایی است.
رعایت اصول اولیه
در مسافرت چند اصل اولیه را باید رعایت کنید تا از خطر مسمومیت در امان بمانید:
شست‌وشوی دست‌ها: شستن مرتب دست‌ها تا حد زیادی از آلودگی و بیماری جلوگیری می‌کند. پزشکان معتقدند که شست‌وشوی دست‌ها با آب گرم و صابون بهترین راه جلوگیری از رشد میکروب است. انجام این کار در طول سفر و بویژه قبل از غذاخوردن و بعد از خارج شدن از توالت از اهمیت بالایی برخوردار است. پس از شست‌وشو، باید دست‌ها را با یک حوله تمیز یا دستمال کاغذی خشک کنید. لازم است بعد از دست زدن به مواد غذایی خام و مواد گوشتی، دست‌ها را بشویید تا مانع انتقال میکروب از مواد گوشتی به سایر مواد شوید. رعایت نکردن این کار، احتمال انتقال باکتری‌های خطرناک را به سایر موادغذایی افزایش می‌دهد.
بسته‌بندی موادغذایی: همیشه مواد فاسدشدنی را تا دو ساعت بعد از خرید داخل یخچال یا مکانی خنک قرار دهید. مرغ، ماهی و گوشت تازه را در کمتر از دو روز فریز کنید یا بپزید. این قبیل مواد گوشتی را باید به خوبی بسته‌بندی، کیفیت آن را حفظ کنید و مانع از رسیدن آب مواد گوشتی به سایر انواع مواد غذایی شوید. برای حفظ کیفیت مواد گوشتی، بهتر است هنگام فریز کردن آنها، علاوه بر بسته‌بندی اصلی، بسته‌ها را بار دیگر داخل فویل یا نوار پلاستیکی قرار دهید و سپس داخل فریز بگذارید.
موادغذایی کنسروشده و حاوی مقادیر بالای اسید مانند گوجه‌فرنگی، گریپ‌فروت و آناناس را در بسته‌بندی‌های اولیه می‌توان بین 12 تا 18 ماه در فضای بیرون نگهداری کرد. اما موادغذایی کم‌اسید مانند گوشت قرمز، مرغ و ماهی و بیشتر سبزیجات در بسته‌بندی اولیه چنانچه در شرایط خوبی نگهداری شود بین دو تا پنج سال در محیط خنک، تمیز و خشک قابل نگهداری است. قوطی‌های کنسروی را که برآمده، زنگ زده، بریده شده و دندانه‌دندانه شده است، دور بریزید.
آماده کردن غذا: همیشه قبل و بعد از تهیه غذا، دست‌ها را با آب و صابون به مدت 20 ثانیه بشویید. مواد خام و پخته را با هم ادغام نکنید و در کنار هم قرار ندهید. برای طعم‌دار کردن گوشت، آن را داخل یک ظرف دربسته قرار دهید. مواد گوشتی چنانچه به درستی نگهداری نشود، محیط مناسبی برای رشد میکروب‌ها و باکتری‌ها و ویروس‌های مضر محسوب می‌شود. مواد گوشتی را در دمای 63 درجه سانتی‌گراد حرارت دهید و بپزید. تمام غذاهای تهیه شده از گوشت مرغ را تا 74 درجه سانتی‌گراد حرارت دهید. تمام غذاهای داغ را باید در دمای 60 درجه یا بالاتر و غذاهای سرد را در چهار درجه سانتی‌گراد یا کمتر نگهداری کنید. به خاطر داشته باشید که مواد غذایی فاسدشدنی را نباید بیشتر از دو ساعت در محیط اتاق قرار داد و در صورتی که دمای محیط بالاتر از 32 درجه باشد، این مدت زمان به یک ساعت کاهش می‌یابد، در غیر این صورت باید غذاهایی را که در فضای باز قرار گرفته است دور بریزید. موادغذایی باقی مانده را در کمترین زمان داخل یخچال قرار دهید. فریز کردن نیز گزینه مناسبی است. در دمای پایین، بسیاری از عوامل بیماری‌زا و میکروبی قادر به فعالیت نیست.
موادغذایی پرخطر را بشناسید
با شناخت آن دسته از موادغذایی که در معرض خطر آلودگی است، تا حد زیادی میتوانید مانع از مسمومیت و بروز عفونت‌های خطرناک شوید. گوشت خام از جمله مهم‌ترین و خطرناک‌ترین مواد آلوده کننده است و باید همیشه آن را از سایر موادغذایی خام دور نگه دارید. فرآورده‌های لبنی خام و غیرپاستوریزه منبع دیگری از آلودگی به شمار می‌رود.
منابع: fsis.usda / Independenttraveler
چاردیواری ضمیمه روزنامه جام جم
