اگر مبتلا به دیابت هستید به این معنا است که سطح قند خون بسیار بالا است. با گذشت زمان ، این می تواند به چشم صدمه بزند. شایع ترین مشکل رتینوپاتی دیابتی است . علت منجر به کوری در بالغین است.شبکیه چشم به نور در پشت چشم حساس است . باید شبکیه چشم سالم باشد. رتینوپاتی دیابتی به عروق خونی کوچک در داخل شبکیه چشم آسیب می رساند
اگر دیابت دارید، ویزیت‌های منظم به متخصص چشمپزشک برای معاینات چشم به‌منظور جلوگیری از بروز مشکلات چشمی ضروری است. بالا بودن قند خون (گلوکز) خطر مشکلات چشمی ناشی از دیابت را بالا می‌برد. دراقع، دیابت دلیل اصلی کوری در بزرگسالان 20 تا 74 سال به‌شمار می‌رود.
اگر دچار دیابت و مشکلات چشم هستید، لازم نیست به‌محض اینکه متوجه شدید دیدتان تار شده است، یک عینک جدید بگیرید. این اتفاق ممکن است یک مشکل موقتی باشد که سریع با دیابت پیشرفت کرده و با بالا بودن قندخون ایجاد می‌شود.
بالا بودن قندخون در دیابت موجب متورم شدن عدسی چشم می‌شود که بر توانایی دید شما اثر می‌گذارد. برای اصلاح مشکلات چشم باید قندخونتان را در حد نرمال (130-90 میلیگرم در دسی‌لیتر یا mg/dL قبل از غذا و کمتر از mg/dL 180 یک تا دو ساعت پس از صرف غذا) نگه دارید. ممکن است تا سه ماه طول بکشد که قندخونتان به‌خوبی کنترل شود تا دیدتان به حالت طبیعی برگردد.
تار شدن دید می‌تواند نشانه مشکلات چشمی جدی‌تری باشد که با دیابت ایجاد می‌شود. سه مشکل اصلی چشمی که افراد مبتلا به دیابت دچار آن می‌شوند، آب‌مروارید، آب‌سیاه یا کوری تدریجی و رتینوپاتی می‌باشد.
آب مروارید و دیابت
در آب‌مروارید، عدسی چشم که در حالت عادی شفاف است، کدر و تار می‌شود. عدسی چشم چیزی است که به ما امکان دیدن و تمرکز کردن روی یک تصویر را می‌دهد، درست مثل دوربین. بااینکه هرکسی ممکن است دچار آب‌مروارید شود، افراد مبتلا به دیابت در سن پایین‌تری به این مشکل دچار می‌شوند و این مشکل در آنها سریع‌تر پیشرفت می‌کند تا افراد عادی.
اگر به‌خاطر دیابت به آب‌مروارید مبتلا شده‌اید، احتمالاً چشمتان قادر به متمرکز کردن نور نیست و دیدتان مختل شده است. علائم این مشکل چشمی در دیابت شامل کدر و تیره شدن دید است.
درمان آن معمولاً جراحی است که طی آن لنز ایمپلنت گذاشته می‌شود و برای تکمیل دید نیاز به استفاده از عینک یا لنز طبی است.
آب‌سیاه یا کوری تدریجی و دیابت
وقی مایع درون چشم به‌خاطر فشار درون آن کاملاً خشک می‌شود، موجب مشکل چشمی دیگری می‌شود که آب‌سیاه نام دارد. این فشار عصب‌ها و رگ‌های درون چشم را تخریب کرده و موجب تغییر در دید می‌شود.
در متداولترین نوع آب‌سیاه، تازمانیکه بیماری به‌شدت پیشرفت کرده و موجب از دست رفتن قابل‌توجه دید می‌شود، هیچ نشانه‌ای از این مشکل چشمی دیده نمی‌شود. در انواعی از این مشکل که کمتر متداول هستند، علائم شامل سردرد، چشم‌درد، تار شدن دید، آبریزش چشم، ایجاد هاله در اطراف نور و از دست رفتن دید می‌شود.
درمان این مشکل در دیابت شامل قطره‌های چشم خاص، عمل‌های لیزری، دارو یا جراحی می‌شود. میتوانید با معاینات منظم سالانه از بروز مشکلات چشمی جدی که در اثر دیابت ایجاد می‌شود، جلوگیری کنید.
رتینوپاتی و دیابت
شبکیه چشم (رتینا) گروهی از سلول‌های پیشرفته هستند که نور را به تصویر تبدیل می‌کنند. عصب چشم اطلاعات بینایی را به مغز منتقل می‌کند.
رتینوپاتی ناشی از دیابت یکی از مشکلات عروقی مربوط به دیابت است. این مشکل در اثر تخریب عروق کوچک ایجاد می‌شود که مشکلات میکروواسکولار نامیده می‌شود. بیماری کلیه و تخریب عصب ناشی از دیابت نیز مشکلات میکروواسکولار هستند. تخریب گسترده عروق خونی (که مشکلات مکروواسکولار هم نامیده می‌شوند) شامل مشکلاتی مثل بیماری قلبی و سکته می‌باشد.
در تحقیقات مختلف مشخص شده است که مشکلات میکروواسکولار با بالا بودن قند خون مرتبط است. میتوانید با ارتقاء کنترل قندخون خود، خطر ابتلا به این مشکلات را کاهش دهید.
رتینوپاتی دیابتی دلیل اصلی کوری غیرقابل‌برگشت در ملت‌های صنعتی است. طول‌مدت دیابت مهمترین خطر ایجاد رتینوپاتی است. درنتیجه، هرچه زمان طولانی‌تری باشد که به دیابت متبلا هستید، خطر این مشکل جدی چشم بیشتر می‌شود. اگر رتینوپاتی زود تشخیص داده نشود، ممکن است موجب کوری شود.
افراد مبتلا به دیابت نوع 1 به‌ندرت قبل از بلوغ به رتینوپاتی مبتلا می‌شوند. در افراد بزرگسال مبتلا به دیابت نوع 1 نیز مشاهده رتینوپاتی قبل از پنج سال از ابتلا به دیابت به‌ندرت اتفاق می‌افتد. خطرات تخریب شبکیه با طولانی‌تر بودن مدت ابتلا به دیابت، افزایش می‌یابد. کنترل شدید سطح قندخون، خطر ابتلا به رتینوپاتی را کاهش می دهد. در یک تحقیق گسترده روی بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 مشخص شد که افرادیکه چه با پمپ انسولین و چه تزریق متعدد روزانه انسولین، به‌دقت قندخون را تحت کنترل قرار دادند، 75-50 درصد کمتر به رتینوپاتی، نفروپاتی (بیماری کلیه) یا تخریب عصب مبتلا شدند.
افراد مبتلا به دیابت نوع 2 معمولاً با تشخیص دیابت، دچار علائم بیماری های چشمی می‌شوند. دراین صورت، کنترل قندخون، فشارخون و کلسترول خون با دیابت نقش مهمی در کند کردن پیشرفت رتینوپاتی یا سایر بیماری های چشمی دارد.
انواع رتینوپاتی در دیابت
- رتینوپاتی پس‌زمینه: گاهی اوقات تخریب رگ خونی ایجاد می‌شود اما مشکل بینایی وجود ندارد. این رتینوپاتی پس‌زمینه نامیده می‌شود. کنترل دقیق دیابت در این مرحله برای جلوگیری از تبدیل شدن رتینوپاتی پس‌زمینه به یک مشکل چشمی جدی‌تر، اهمیت بسیار زیادی دارد.
- ماکولوپاتی: در ماکولوپاتی فرد در یک ناحیه که ماکولا نامیده می‌شود، دچار آسیب می‌شود. ازآنجا که این مشکل در ناحیه‌ای که برای بینایی بسیار مهم است اتفاق می‌افتد، این مشکل چشم می‌تواند شدیداً بینایی را تحت‌تاثیر قرار دهد.
- رتینوپاتی پرولیفراتیو: در پشت چشم رگ‌های خونی جدید شروع به رشد می‌کنند. ازآنجا که رتینوپاتی یک مشکل میکروواسکولار است، این نوع رتینوپاتی به‌خاطر افزایش فقدان اکسیژن در چشم به‌خاطر بیماری عروقی، ایجاد می‌شود/ عروق داخل چشم نازک شده و بسته می‌شوند و کم‌کم شروع به تغییرشکل می‌کنند.
رتینوپاتی دیابتی در ادامه…
در اینجا لازم است که به عوامل خطرزایی که می‌تواند موجب بدتر شدن انسداد رگ‌های خونی شود، اشاره کنیم. برای جلوگیری از تبدیل رگ‌های جدید به حدقه چشم، ترک سیگار، کنترل دقیق فشارخون بالا، کنترل کلسترول و قندخون باید انجام گیرد. رگ‌های ظریف و شکننده‌ای وجود دارد که ممکن است خونریزی کرده و نتیجتاً موجب ایجاد لخته در حدقه چشم شوند که زخم شده و موجب جدا شدن از شبکیه می‌شوند. این مشکل در آخر موجب از دست رفتن غیرقابل برگشت بینایی می‌شود.
درمان رتینوپاتی دیابتی شامل عمل‌های لیزر و جراحی می‌شود. در یک تحقیق که بر روی بیماران دیابتی در مراحل اولیه رتینوپاتی انجام گرفت، لیزردرمانی برای سوزاندن رگ ظریف موجب کاهش 50 درصدی بینایی شد.
برای پیشگیری از رتینوپاتی دیابتی، سالانه برای معاینه چشم نزد متخصص بروید. زنان مبتلا به دیابت که بعدها باردار می‌شوند ، در سه‌ماهه اول بارداری یک آزمایش چشم کامل دارند و تا پایان مدت بارداری باید تحت مراقبت دقیق چشمپزشک قرار گیرند تا از بروز مشکلات جدی چشمی جلوگیری شود. این توصیه برای زنانی که مبتلا به دیابت بارداری هستند صدق نمی‌کند چون آنها در معرض ابتلا به رتینوپاتی نیستند.
پیشگیری از مشکلات چشمی مربوط به دیابت
انجمن دیابت امریکا راهبردهای زیر را برای پیشگیری از مشکلات چشمی به افراد دیابتی توصیه می‌کند:
- افراد مبتلا به دیابت نوع 1 باید سه تا پنج ماه پس از تشخیص بیماری، تحت معاینه اتساع چشم زیرنظر متخصص چشمپزشک قرار گیرند.
- افراد مبتلا به دیابت نوع 2 باید کوتاه زمانی پس از تشخیص بیماری تحت معاینه اتساع چشم زیرنظر متخصص چشمپزشک قرار گیرند.
- افراد مبتلا به هر دو نوع دیابت 1 و 2 باید تحت معاینات سالانه توسط چشمپزشک قرار گیرند.
- درصورت تصمیم به بارداری، زنان مبتلا به دیابت باید قبل و حین بارداری تحت معاینه چشمپزشک قرار گیرند. این شامل زنان مبتلا به دیابت بارداری نمی‌شود.
برای پیشگیری از مشکلا چشمی در دیابت باید:
- قندخونتان را کنترل کنید
- فشارخونتان را کنترل کنید
چه زمان درمورد مشکلات چشمی ناشی از دیابت به پزشک مراجعه کنید:
اگر مبتلا به دیابت هستید، درصورت مشاهده هر یک از علائم زیر نزد چشمپزشک بروید:
- ایجاد لکه‌های تیره و سیار در دید
- چشمک زدن نور
- ایجاد هاله در دید
- دید تار
- منبع- مردمان
