29-6

داشتن خواب کافی و منظم نه تنها باعث رشد جسمی و فکری کودک می شود ، بلکه برای آرامش و رفاه او نیز بسیار خوب است. خواب منظم کودک ، برای پدر و مادر نیز آرامش بخش است. اما برای رسیدن به این هدف باید سلسله کار هایی انجام شود که در این مطلب به طور کامل به توضیح آن می پردازیم.

نظم حقیقی شكل خواهد گرفت و با بزرگتر شدن كودكتان ، تغییر خواهد كرد ، اما اصول به همان صورت باقی می ماند . در این مرحله سنی ، برنامه منظم زمان خواب ، ممكن است شامل مراحل پوشیدن لباس خواب ، مسواك زدن دندان های كودك و خواندن قصه جذابی برای او باشد . همچنین ممكن است برنامه منظم خواب از نظر شما شامل حمام كردن ، داستان گفتن ، نوشیدن یك لیوان آب و گفتن داستان دیگری باشد . این بستگی به خود شما دارد ، كه بخواهید عمل خوابیدن سریعتر و آسانتر انجام شود ، و یا برای تنوع ، 20 تا 30 دقیقه را به كودكتان اختصاص داده و برایش قصه بگویید ، او را در آغوش بگیرید و با هم باشید . اگر قبل از خواب ، ساعتی را به بازی آرامی اختصاص دهید ، برنامه خواب منظم به بهترین نحوه انجام خواهد شد . این عمل باعث پایین آوردن سطح فعالیت كودكتان شده و سیستم عصبی او را آرام می سازد . بازی های پر تحرك ، بدو بدو ، غلغلك دادن و حتی تماشای فیلمی پر تحرك ، باعث تأخیر در عمل خوابیدن و ایجاد بد خوابی می شود . مثال های زیر ، باعث ایجاد نظم در جریان خوابیدن شده و نه تنها برای كودكتان ، بلكه برای شما نیز مفید خواهد بود :

1. تنظیم زمان خواب و پیروی از آن
اگر برنامه منظم خواب از الگویی طبیعی و مستحكم پیروی كند ، ساعت بدن كودك به سرعت خود را با آن برنامه سازگـار می سازد .

2. هشدار قبل از خواب
درست قبل از ساعت خواب ، توجه كودكتان را به این مسأله جلب كنید كه روز در حال تمام شدن است . ممكن است كودك شما هنوز برای قضاوت خیلی كوچك باشد . بنا بر این به طور مثال اگر بگویید5 دقیقه بیشتر به زمان خواب نمانده ، احتمالاً برایش قابل درك نخواهد بود . در عوض با ربط دادن موارد گوناگون به یكدیگر ، می توانید زمان را به كودكتان بیاموزید . برای شروع اولین قسمت از برنامه منظم خواب ، اسباب بازی ها را جمع كنید ، و به این ترتیب برنامه منظمتان را با علامتی كه حاكی از تمام شدن روز باشد شروع می كنید . برخی از والدین ، نزدیك شدن به زمان خواب را با استفاده از زنگ ساعت گاز آشپزخانه نشان می دهند . به این ترتیب كودك یاد می گیرد كه صدای زنگ به معنی زمان خواب است . از آنجا كه كودك می داند شما نمی توانید با گاز و دستگاه هایی از این قبیل بحث كنید ، متعاقباً به شی ء سوم شخص اجازه داده می شود تا زمان را اعلام كرده و میل به اعتراض را كاهش دهد .

3. پیشنهاد تنقلات
تنقلات سبكی كه شامل پروتئین و كربوهیدرات است ، مانند تكه كوچكی پنیر و كمی نان گندم ، باعث خواب شده و كمك می كند تا كودك ، تمام شب را بخوابد . كربوهیدرات ، باعث خواب آلودگی شده و پروتئین ، مقدار قند خون را تا زمان صبحانه ثابت نگه می دارد . حتماً بعد از خوردن نان و پنیر ، دندان های كودك را مسواك بزنید .

4. حمام آب گرم قبل از خواب
با افزایش تدریجی دمای بدن كودكتان ، او را آماده خوابیدن كنید . همچنین بازی با اسباب بازی هایش در حمام به او آرامــــش می دهد .

5. پوشیدن لباس خواب
لباس های راحت و بدون بند انتخاب كنید كه نه زیاد گرم و نه نازك باشد .

6. خواندن داستان مورد علاقه كودكان
خواندن داستان برای كودك نوپایتان ، برنامه فوق العاده آرامش بخشی است . به خصوص اگر داستان مورد علاقه اش را انتخاب كرده باشید ، مانند داستان شنگول و منگول . توجه داشته باشید كه كودك شما ، با بزرگتر شدن ، داستان های بیشتر و متنوع تری از شما می خواهد .

7. اطمینان از تنها نبودن كودك
خرس اسباب بازی یا عروسك مورد علاقه اش ، باعث راحتی و آرامش ، هنگام خوابیدن می شود .

8. حذف یا محدود كردن محتویات شیشه شیر
اگر كودك شما هنگام خوابیدن نیاز به شیشه دارد اطمینان حاصل كنید كه درون شیشه فقط آب است . شیر ، غذای كمكی ، یا آب میوه اطراف دندان های كودك جمع شده و باعث كرم خوردگی دندان حتی در نوزادان می شود.