بیماری صرع روی زنان باردار چه نوع تاثیراتی می تواند بگذارد خانم هایی که زمینه این بیماری را دارند از چه مشکلاتی رنج میبرند و چه نوع مراقبت هایی باید در نظر بگیرند
صرع جزو بیماریهایی است که در انواع مختلف تظاهر پیدا میکند و علل متفاوتی در بروز آن نقش دارد. یکی از انواع صرع، صرع در حاملگی است و شیوع آن تقریبا یک مورد در هر 200 بارداری است. به عبارت دیگر، دومین بیماری شایع عصبی در زنان پس از سردرد، تشنج محسوب میشود. صرع در بارداری، میتواند روند حاملگی را تحتتاثیر قرار دهند و خطراتی برای جنین داشته باشد. اغلب خانمهای مبتلا به صرع نگران باردار شدن خود هستند و اینکه آیا روند زایمان میتواند بیماریشان را تشدید کند یا کودکان آنها نیز دچار تشنج میشوند یا نه؟
اگر شما هم جزو کسانی هستید که این دغدغه و نگرانیها را دارید، پیشنهاد میشود صحبتهای دکتر مریم خادم، متخصص زنان و زایمان درباره این بیماری و عوارض آن بخوانید.
خانمها باردار مبتلا به صرع، در فواصل نزدیک به هم به پزشک مراجعه کنند
یکی از تاکیدات متخصصان به زنان مبتلا به صرع این است که حتما قبل از اقدام به بارداری، با یک متخصص مشورت کنند. متاسفانه گاها در این مورد کوتاهی میشود و برخی از بیماران، درخصوص مشکل صرع هیچ حرفی به پزشک نمیزنند. درحالی که پزشک با درنظر گرفتن شرایط بیمار توصیههای لازم را به وی میکند تا مشکلی سلامت مادر و جنین را تهدید نکند و درصورتی هم که نیاز است تغییراتی در مصرف دارو یا دوز آن داده شود. بنابراین زنان مبتلا به صرع حتما باید مشکل خود را با پزشکشان در میان بگذارند چراکه صرع میتواند تکامل جنین را تحتتاثیر قرار دهند. ضمن اینکه مصرف برخی از داروهای ضدصرع اثرات تراتوژنی (نقص جنین) را در بر دارد. البته اگرچه داروهای ضدصرع به خصوص برخی از آنها بر جنین عوارض سوئی دارند ولی این مساله را هم نباید فراموش کرد که عدم درمان صرع میتواند مادر را در معرض خطرات جدی قرار دهد.
یکی از خطرات اصلی صرع در بارداری، افزایش تعداد تشنج و خطر بروز ناهنجاریهای جنینی است. درصورتی که خانم مبتلا به صرع که تحتنظر پزشک است، در یک سال گذشته، دچار حملات تشنج نشده باشد، بیماری وی تحت کنترل است و در صورت باردارشدن، احتمال اینکه دوران حاملگی را بدون حمله تشنجی بگذراند، حدود 80 درصد است.
زنان مبتلا به صرع باردار باید بدانند از عواملی که احتمال تشنج را در آنها افزایش میدهد، قطع خودسرانه یا کم و زیاد کردن دوز داروها بدون تجویز پزشک و همچنین ویار حاملگی تهوع و استفراغ، افزایش حجم خون در بارداری، افزایش آنزیمهای کبدی و فعالیت کلیه و کاهش تحرک دستگاه گوارش و استفاده از آنتیاسیدهاست که جذب دارو را کم میکند. به همین دلیل است که تاکید میشود این بیماران حتما قبل از اقدام به بارداری در اینباره با متخصص زنان و زایمان و همچنین متخصص مغز و اعصاب مشورت کنند. وقتی برای مشاوره بارداری به متخصص زنان و زایمان مراجعه میشود، پزشک از متخصص مغز و اعصاب میخواهد که داروها را در صورت امکان به یک دارو آن هم با حداقل میزان ممکن که البته تشنج کنترل شود، کاهش دهد. پس از اینکه در مشاوره مغز و اعصاب تعدیل داروها انجام و اجازه بارداری به مادر داده شد، مصرف اسیدفولیک 5 میلیگرمی توصیه میشود که نیاز است حداقل یکی، دو ماه قبل از بارداری مصرف شود زیرا این دارو باعث کاهش خطرات ناشی از داروهای ضدصرع بر جنین میشود.
نکته حائز اهمیت دیگر مراجعه به پزشک متخصص زنان و زایمان در فواصل نزدیک است که خانمهای باردار مبتلا به صرع باید به آن توجه کنند و حتما بررسی سونوگرافیک دقیق جنین در هفتههای یازدهم تا سیزدهم بارداری و همچنین هجدهم تا بیستم بارداری (آنومالی اسکن) انجام شود. علاوه بر این، درصورت وجود تهوع و استفراغ حاملگی، باید به سرعت این مشکل درمان شود و از رفتارهای پرخطر مثل رانندگی و حضور در مکانهایی با نورهای تند و شلوغ که جزو محرکهای تشنج به شمار میروند، خودداری کنند.
معمولا به دلیل خطرات احتمالی و ترس از تشنج، احتمال اینکه این مادران به صورت سزارین زایمان شوند، خیلی زیاد است. درواقع میتوان گفت احتمال سزارین در مادران مبتلا به تشنج دو برابر جمعیت عادی است. ضمن اینکه احتمال مسمومیت بارداری و خونریزی پس از زایمان نیز در این زنان بیشتر است. با توجه به اینکه استفاده از داروهای هورمونی با جذب داروهای ضدتشنج تداخل دارد، این افراد باید پس از زایمان برای پیشگیری از بارداری از روشهای مکانیکی مثل کاندوم یا آییودی استفاده کنند. در پاسخ به این سوال هم که آیا در نوزادان متولد شده نیز تشنج رخ میدهد یا نه، باید گفت خوشبختانه در 90 درصد موارد اینچنین نیست و تنها در 10 درصد احتمال آینکه نوزاد در آینده دچار تشنج شود، وجود دارد.