30-5

سفر رفتن وسایل خاص خودش را می خواهد ، در هنگام سفر پدر و مادر وسایل ضروری را آماده می کنند و در صندوق عقب ماشین می گذارند اما نباید وسایل ضروری کودکشان را فراموش کنند. با بیدار شدن کودک در اولین روز مسافرت ، بهانه گیری های او شروع می شود ، یک نواختی جاده ، کم تحرکی در ماشین و.. باعث شده که او کلافه شود.

بازي‌هاي شادي‌آور در سفر

بي‌قراري‌هاي او كه بالا مي‌گيرد. مادر يادش مي‌افتد اسباب‌بازي‌هاي كوچولو را با خود نياورده است. اسباب‌بازي براي كودك در سفر جزو لوازم كاملاً ضروري و مهم براي داشتن سفري خوش و آرام همراه با كودك است. كودك در مواقع عادي زندگي‌اش ساعت‌ها مشغول بازي با لوازم است بنابراين تحمل سفر براي مدت طولاني آن هم بدون سرگرمي برايش بسيار سخت مي‌شود. از اين‌رو تهيه اسباب‌بازي‌هاي مناسب سفر راهكاري كمك‌كننده براي آرامش خانواده در سفر است. همراه داشتن چند قطعه اسباب‌بازي مانند ساير وسايل مورد نياز سفر مهم است زيرا در طول سفر اسباب‌بازي‌ها كودكان را سرگرم نگه داشته و مهارت‌هاي رشد و اجتماعي آنها را بالاتر مي‌برد.
دكتر علي همت‌يارزاده، روانشناس در اين‌باره مي‌گويد: نوع اسباب‌بازي كه مي‌بايست والدين در سفر براي فرزندشان انتخاب كنند بسته به اينكه سفر چه كيفيتي دارد، فرق دارد. معمولاً كودكان پائين‌تر از سن 3 سال با هر شيء سرگرم مي‌شوند و آنها شايد ساعت‌ها مشغول بازي با يك شيء بدون هدف خاصي شوند و از اين بازي لذت هم ببرند اما كودكان بالاتر از سن 3 سالگي معمولاً بازي بي‌هدف را دوست نداشته و ابزار را هدفمند در بازي‌ها به‌كار مي‌گيرند. او ابتدا درباره آنچه دردسترس است خوب فكر كرده و بعد مطابق با چارچوب ساخته شده ذهنش از ابزار كمك مي‌گيرد و با اين شكل مهارت‌هاي فكري پيدا كرده و قوه خلاقيتش نيز تقويت مي‌شود.
اين روانشناس ادامه مي‌دهد: «كودكاني كه بيشتر از 3 سال دارند بازي‌هاي غيرتكراري و جديد برايشان لذت‌بخش‌تر است. بنابراين آنها دوست دارند در مسافرت با ابزاري جديد براي تفريح و سرگرمي‌شان آشنا شوند.
كودكان 2 تا 6 ساله از بازي‌هاي تكراري مثل ريختن شن در سطل لذت مي‌برند. آنها ممكن است مدت‌ها كنار ساحل نشسته و به اين كار مشغول شوند ولي كودكان 5 ساله از بازي‌هاي تركيبي و آزمايشي لذت مي‌برند. آنها همواره مي‌خواهند آزمايش كنند كه اگر در سطل شن كمي آب دريا را هم بريزند چه اتفاقي خواهد افتاد يا اگر سطل شن را در دريا خالي كنند چه رخ مي‌دهد. بازي‌ها در اين سن تحرك بيشتري گرفته بنابراين مراقبت از آنها توجه بيشتري مي‌طلبد.
كودكان پيش‌دبستاني قادرند قوانين بازي را تبعيت كرده و به بازي‌هاي اجتماعي مشغول شوند. بنابراين آنها معمولاً اسباب‌بازي‌هايي كه براي بازي‌هاي اجتماعي‌شان كاربرد دارد را بيشتر مي‌پسندند مثل توپ، طناب و حتي يك قطعه گچ يا سنگ. از اين‌رو بايد در نظر داشت سفر كردن با كودكان و همراه بردن وسايل بازي مورد نياز آنها نيازمند توجه و تحقيقي خاص در اين مورد است.
سفر با كودكان نوپا
اسباب‌بازي‌هاي سفري اساساً نوع‌شان با اسباب‌بازي‌هاي موجود در خانه فرق دارد. اين لوازم سرگرم‌كننده كودك معمولاً ويژگي‌هايي دارند كه هم كودك را ساعت‌ها سرگرم مي‌كند و هم به لحاظ حجم و اندازه به‌گونه‌اي هستند كه به عنوان باري اضافه در سفر به حساب نمي‌آيند.
براي سفرهاي با خودرو شخصي پيش از تهيه اسباب‌بازي مناسب مي‌بايست يك صندلي ماشين براي كودك نوپا تهيه كرد. صندلي كه ميز مخصوص داشته باشد. ميزي كه كودك به‌راحتي بتواند روي آن غذا خورده و با اسباب‌بازي‌هايش سرگرم شود.
كودكان كمتر از سن يكسال معمولاً در كل سفر همراه با حركات خودرو به خواب مي‌روند. اين كودكان كمتر احتياج به سرگرم شدن با اسباب‌بازي دارند. البته آنها طي سفر مراقبت خاص خود را مي‌طلبند و حتي برخي از آنان كه هوشيارتر و گوش به زنگ‌تر هستند نيز نياز به اسباب‌بازي پيدا مي‌كنند ولي در كل كودكان دو ساله در دوره‌هاي خواب و بيداري در سفر مي‌بايست با وسايل مخصوص خودشان سرگرم شوند. وسايلي مثل جغجغه، عروسك‌هاي پارچه‌اي يا انگشتي، يا وسايل بازي كه به صندلي جلويي نصب شده و براي كودك تحريكات بصري متعددي ايجاد مي‌كند.
بهترين وسايل بازي نفري براي اين كودكان كتاب‌هاي تصويري است.
كودكان نوپا علاقه خاصي به دكمه‌ها و سگك‌ها، زيپ، چسب و… دارند. بنابراين ساخت اين وسيله كمك زيادي به والدين مي‌كند. آنها مي‌توانند روي يك پارچه روي هم تا شده چند دكمه با سايز بزرگ، زيپ، چسب و … بدوزند و كودك را ساعت‌ها مشغول بازي كنند.
به‌طور كلي اسباب‌بازي‌ها هر چه كوچك‌تر و سبك‌تر باشند در سفر، بخصوص سفرهاي با هواپيما و قطار مناسب‌تر هستند. كودكان نوپا تا سه سالگي با وسايل بازي ساده به آساني سرگرم‌شده و كمتر از بازي‌هاي تكراري خسته مي‌شوند اما كودكان بزرگ‌تر يعني حدود سن پيش‌دبستاني كه بيشتر از بازي‌هاي اجتماعي و جمعي با ديگر كودكان و بزرگ‌ترها لذت مي‌برند سرگرم كردنشان در سفر سخت‌تر است. آنها بيشتر اسباب‌بازي‌هايي را دوست دارند كه به‌طور الكترونيكي حركت كرده و سروصدا ايجاد كند اما اين قبيل اسباب‌بازي‌ها براي سفرهاي با هواپيما، قطار و ساير وسايل حمل و نقل عمومي مناسب نيست. بنابراين در اين مواقع بهتر است براي كودك دفتر نقاشي و چند مداد شمعي همراه داشت و با او بازي اجتماعي تصاوير و دانسته‌ها به راه انداخت. در اين بازي يكي از اعضاي خانواده تصويري مبهم روي كاغذ كشيده و از كودك مي‌خواهد حدس بزند كه تصوير چيست و او را تشويق به تكميل تصوير مي‌كند.
همراه داشتن عروسك‌هايي كه به عنوان بالشتك كودك مورد استفاده قرار مي‌گيرد نيز در سفر لازم است.
سفر با كودكان پيش‌دبستاني
به‌طور كلي سفر با كودكان 4 تا 6 ساله شادي‌بخش است. زيرا اين كودكان مهارت‌هاي مراقبت از خود را تا حدودي آموخته و هميشه آماده يادگيري هستند.
تهيه سرگرمي: والدين بهتر است شب قبل از مسافرت از كودكشان بخواهند 3 تا 5 اسباب‌بازي مناسب سفر را انتخاب كند. انتخاب با كودك است زيرا با اين شيوه كودك اين احساس را پيدا مي‌كند كه جزو يكي از برنامه‌ريزان در سفر است و با والدين همكاري بيشتري كرده اما والدين نيز نبايد غافل بمانند و يك يا دو وسيله بازي را نيز خود انتخاب كرده و همراه داشته باشند تا وقت مناسب به او بدهند. كتاب‌هاي رنگ‌آميزي، كتاب‌هاي قصه، پاكت‌هاي بازي و… براي سرگرم نگه داشتن كودكان در اين سن و در سفر مناسب است.
يك وسيله مناسب براي كودكان پيش‌دبستاني دستگاه پخش صوت و هدفون است. با اين وسيله كودك مي‌تواند ساعت‌ها مشغول شنيدن نوارها يا سي‌دي‌هاي قصه شود و بي‌قراري‌هايش نيز كمتر شود. البته والدين خودشان مي‌توانند با قصه‌گويي او را سرگرم كنند يا مي‌توانند از او بخواهند در طول مسير ماشين‌هاي آبي‌رنگ را بشمارد و با يك بازي خانوادگي جمله‌سازي همه اعضاي خانواده در سفر سرگرم مي‌شوند. مسافرت با كودكان پيش‌دبستاني اين شانس را به آنها مي‌دهد تا مهارت‌هاي زيادي ياد بگيرند.

كودكان دوره دبستاني نيز معمولاً بهتر مي‌دانند چگونه خودشان را سرگرم كنند و چه وسيله بازي را در طول سفر همراه داشته باشند. اين كودكان كه در مرحله نهفتگي رشدي‌شان قرار دارند معمولاً دوران آرامي را طي كرده و با سرگرمي‌هاي پيرامون خود اطلاعات زيادي از محيط مي‌گيرند.