یکی از شایع ترین مشکلات عفونی در کودکان ، عفونت گوش است. عفونت گوش در کودکان دلایل عمده ی بسیاری دارد. عفونت بیشتر در گوش میانی بروز می دهد که در صورت پیگیری نکردن باعث بروز صدمات جبران ناپذیری خواهد شد. در این مطلب به طور کلی عفونت گوش میانی در کودکان را برای شما شرح خواهیم داد.
عفونت گوش در بچه ها شایع است اما می‌تواند در هر سنی رخ دهد. علامت اصلی درد گوش و احساس ناخوشایند در گوش است. درمان اصلی استفاده از مسكن است. به مصرف آنتی بیوتیك معمولا نیازی نیست اما در برخی موارد باید تجویز شود. عفونت معمولا ظرف چند روز از بین می‌رود.
عفونت گوش میانی چیست ؟
عفونت گوش میانی هنگامی اتفاق می‌افتد كه باكتری ها به گوش میانی حمله كنند .
گوش میانی شامل پرده صماخ و فضای پشت آن است . به عفونت گوش میانی گاهی اوقات ” اوتیت حاد مدیا ” می‌گویند. البته یك نوع دیگر از عفونت مجرای شنوایی هم وجود دارد در اثر عفونت گوش خارجی رخ می‌دهد كه به آن ” اوتیت اكسترن ” می‌گویند .
چگونه عفونت گوش اتفاق می‌افتد ؟
فضای كوچك پشت پرده صماخ به صورت طبیعی پر از هوا است . این فضا از طریق یك كانال باریك به نام لوله استاش به حلق مرتبط می‌شود .
فضای گوش میانی برخی از اوقات پر از ترشحات یا مایع می‌شود و برخی اوقات در اثر تماس با سرما ، این ماده مخاطی می‌تواند توسط باكتری یا ویروس دچار عفونت شود .
كودكانی كه در گوش میانی خود ترشح ، به خصوص ترشحات غلیظ و چسبنده دارند ، بیشتر از دیگران مستعد عفونت گوش میانی هستند . برخی از اوقات ، عفونت گوش میانی بدون هیچ دلیل خاصی به صورت ناگهانی اتفاق می‌افتد .
عفونت گوش چه علایمی دارد ؟
* درد گوش علامت شایعی است اما همیشه، یا در همه افراد اتفاق نمی‌افتد .
* كاهش شنوایی می‌تواند برای چند روز ایجاد شود .
* درجات تب بالا نیز در این بیماری شایع است .
* كودكان می‌توانند دچار احساس ناخوشی و بیماری یا استفراغ شوند، علائم این بیماری در كودكان ناخوشایند است .
* كودكان كوچكتر نمی‌توانند محل درد خود را نشان دهند و یكی از دلایل تب با علت ناشناخته در كودكان و یا گریه بیش از حد و تحریك پذیری شیرخواران می‌تواند عفونت گوش میانی باشد .
* گاهی از اوقات در این بیماری، پرده گوش پاره شده و ترشحات از گوش خارج می‌شود، پس از خروج ترشحات، درد به صورت ناگهانی، كم می‌شود و پرده صماخ چند روز پس از آن خود به خود ترمیم می‌شود .
گوش درد:
درد گوش علامت شایع عفونت گوش است. اما هر گوش دردی نشانه ی عفونت گوش نیست. اگر كودك گوش در دارد اما حال عمومی‌اش خوب است، احتمال عفونت گوش كم است.
گوش درد خفیف می‌تواند به خاطر تشكیل ترشحات در گوش میانی، پس از یك سرماخوردگی باشد. این مشكل معمولا ظرف چند روز خود به خود برطرف می‌شود. برخی اوقات دردی كه در گوش احساس می‌كنید ممكن است در اثر مشكلات دیگری مانند مشكلات دندانی باشد.
درمان عفونت گوش چیست؟
بیشتر عفونتهای گوش بدون درمان و خود به خود ظرف 3-2 روز برطرف می‌شوند و سیستم ایمنی معمولا می‌تواند باكتریها و ویروسهایی را كه منجر به عفونت گوش می‌شوند را از بین ببرد. اما درمانهایی كه انجام می‌شوند شامل این موارد هستند:
مسكنها:
اگر عفونت گوش ایجاد درد كند برای كودكان مسكن تجویز می‌شوند تا وقتی كه شدت درد كاهش پیدا كند و برطرف شود. ممكن است استامینوفن و یا ایبوپروفن تجویز شود. این داروها تب را نیز كاهش می‌دهند و كودك احساس بهتری خواهد داشت. اگر آنتی بیوتیك تجویز شود نیز می‌توان تا زمانی كه درد برطرف شود از مسكنها استفاده كرد. مطالعات جدید نشان می‌دهند كه ممكن است استفاده از بی حس كننده ی موضعی به ساكت شدن درد كمك كند البته برای اینكه بتوان از این داروها استفاده كرد باید مطالعات بیشتر ی انجام گیرد.
آنتی بیوتیكها فقط در برخی موارد تجویز می‌شوند:
در بیشتر موارد آنتی بیوتیك تجویز نمی‌شود چون اكثر اوقات عفونت گوش خود به خود طی 3-2 روز بهبود می‌یابد. اگر به مصرف آنتی بیوتیك نیاز نباشد بهتر است استفاده نشود چون ممكن است عوارضی مانند اسهال یا بثورات پوستی ایجاد كنند. آنتی بیوتیك در این موارد تجویز می‌شوند:
* بچه های زیر دوسال، چون خطر ایجاد عوارض در این سنین بیشتر است.
* عفونت شدید
* برطرف نشدن عونت طی 3-2 روز
* عفونت گوشی كه عوارض ایجاد كند.
وقتی عفونت گوش ایجاد می‌شود باید به پزشك مراجعه كنید. معمولا پزشك 3-2 روز منتظر می‌ماند تا ببیند عفونت برطرف می‌شود یا نه. در این روزها از مسكنها و ضد درد استفاده می‌شود. در اكثر موارد عفونت برطرف می‌شود. اما اگر خوب نشود آنتی بیوتیك تجویز می‌شود. ممكن است از همان اول پزشك برای شما آنتی بیوتیك تجویز كند كه در صورتی كه ظرف 3-2 روز آینده مشكل برطرف نشد آن را مصرف كنید.
عوارض عفونت گوش كدامند؟
* بعد از برطرف شدن عغونت گوش ممكن است ترشحات مخاطی ، پشت پرده ی صماخ باقی بماند. این حالت ممكن است برای مدتی منجر به كاهش شنوایی شود. معمولا این مشكل ظرف یك هفته رفع می‌شود و شنوایی به حد نرمال برمی‌گردد.
* بعضی اوقات ترشح گوش كاملا برطرف نمی‌شود و حالت چسبنده پیدا می‌كند. در این حالت ممكن است شنوایی كم شود. اگر بعد از عفونت گوش شنوایی شما به حالت اول برنگشت به پزشك مراجه كنید.
* اگر پرده ی صماخ سوراخ شود معمولا طی چند هفته بعد از برطرف شدن عفونت ترمیم می‌شود. برخی موارد سوراخ پرده گوش باقی می‌ماند و برای بهبود آن به درمان نیاز است.
* در صورتی كه كودك مبتلا به صورت طبیعی خوب شود خطر عوارض جدی كه در اثر عفونت گوش ایجاد می‌شود بسیار كم است.
* ندرتا ممكن است استخوان پشت گوش در اثر عفونت دچار عفونت جدی شود. به این حالت ماستوئیدیت گفته می‌شود. در موارد بسیار نادرتری عفونت پیشرفت می‌كند و به گوش داخلی ، مغز یا سایر بافتهای مجاور منتشر می‌شود. این مشكل علائم متفاوت و مختلفی ایجاد می‌كند و می‌تواند مغز و اعصاب مجاور را تحت تاثیر قرار دهد.
در صورتی كه كودك بیمارتر شد یا طی 2-3 روز خوب نشد و یا دچار علائمی‌شد كه به نظر شما غیر طبیعی است و اطلاعی راجع به آنها ندارید حتما به پزشك مراجعه كنید.
آیا عفونت گوش بازهم ایجاد می‌شود؟چگونه می‌توان از عفونت گوش پیشگیری كرد؟
ممكن است كودك در طول دوران كوركی دچار 2 یا چند بار عفونت گوش شود. در بیشتر موارد برای پیشگیری از عفونت گوش كار زیادی نمی‌توان انجام داد.
اما شواهدی هست كه نشان می‌دهد احتمال ایجاد عفونت گوش در این موارد كمتر است:
* در كودكانی كه از شیر مادر تغذیه كرده اند.
* در بچه هایی كه از پستانك استفاده نمی‌كنند.
اگر به كودك خود پستانك می‌دهید بهتر است استفاده از آن را محدود كنید. برای مثال از آن فقط برای خواباندن كودك استفاده كنید نه همیشه.
* در بچه هایی كه در هوای عاری از دود سیگار تنفس می‌كنند.
در شیرخواران و كودكانی كه در محیط خانه در معرض دود سیگار هستند ، خطر ایجاد عفونت گوش و بسیاری از مشكلات دیگر افزایش می‌یابد.
به ندرت در برخی از كودكان عفونت گوش مكرر و با فواصل زمانی كم روی می‌دهد. در این موارد ممكن است پزشك برای مدت طولانی تری آنتی بیوتیك تجویز كند تا از ایجاد عفونت بعدی پیشگیری شود.
