چه نوع بیماری هایی سلامت مردان را تهدید می کند آن ها با چه علائمی متوجه بیماری در بدنشان می شوند چه کارهایی لازم است انجام دهند تا دچار بیماری نشوند
مرگ سالانه 300 هزار مرد به علت ابتلا به سرطان، رکورد قابل توجهی در ایالات متحده است که اگر تعداد مرگ و میر ناشی از این بیماری مهلک در سایر کشورهای جهان- به خصوص کشورهای در حال توسعه همچون ایران- را به آن بیفزاییم، در می یابیم که با قاتلی بالفطره مواجهیم که به راحتی می تواند جان مردان را بگیرد. اکنون پرسش اصلی این است که هیچ راهی برای شناسایی این بیماری پیش از نمایان شدن اش وجود ندارد؟
متخصصان به مردان توصیه می کنند به برخی از علایم و نشانه های سرطان که با بی توجهی از کنارشان می گذرند امنیت دهند تا عواقب مرگبارش گریبان شان را نگیرد. یکی از بهترین روش های مبارزه با سرطان، شناسایی علایم و نشانه های آن در مراحل ابتدایی است. سرطان در این مرحله آسان تر کنترل و درمان می شود، اما متاسفانه علایمی که مردها در این برهه زمانی حس می کنند، آن قدر خفیف است که به سختی می توان آنها را به سرطان ربط داد. در ادامه شما را با 15 علامت و نشانه جسمی ابتلا به سرطان آشنا می کنیم.
بروز اشکال در دفع ادرار
تعداد زیادی از آقایان به مرور زمان و با افزایش سن با برخی از علایم و نشانه های اختلال دفع ادرار دست و پنجه نرم خواهندکرد که عبارتند از:
• احساس نیاز به ادرار کردن پی در پی در طول شب
• بی اختیاری استرسی و نشت ادرار
• فشار اندک و خروج دشوار ادرار
بزرگ شدن غده پروستات می تواند باعث بروز هر یک از علایم و نشانه های فوق شود. بنابراین اگر از یکی از علایم و نشانه های فوق رنج می برید، بلافاصله به پزشک متخصص مراجعه کنید. در این مرحله پروستات باید از طریق مقعد معاینه و اندازه گیری شود. علاوه بر این، پزشک ممکن است با هدف سنجش میزان آنتی ژن ویژه پروستات در خون، آزمایش PSA تجویز کند.
آنتی ژن ویژه پروستات (PSA) نوعی پروتئین است که توسط غده پروستات تولید شده و در حالت عادی در خون همه مردان بالغ وجود دارد و مانع انعقاد مایع منی خارج شده از آلت جنسی مردانه می شود. اما میزان آنتی ژن ویژه پروستات افرادی که از سرطان پروستات رنج می برند به شدت افزایش می یابد. البته علاوه بر ایجاد و گسترش توده های سرطانی، افزایش سن، ویژگی های نژادی، ابتلا به عفونت مجاری ادرار یا پروستات، بزرگ شدن خوش خیم غده پروستات و… نیز در افزایش میزان آنتی ژن ویژه پروستات نیز موثرند. به این دلیل است که پزشکان، نتیجه آزمایش خون را روش قطعی تشخیص سرطان پروستات نمی دانند.
تغییر در اندازه بیضه ها
باید بلافاصله پس از مشاهده تغییر اندازه بیضه ها، احساس سنگینی یا وجود توده به پزشک مراجعه کنید. اکثر مبتلایان به این بیماری را مردان 25 تا 34 ساله تشکیل می دهند. متاسفانه تا درگیر نشدن بافت های اطراف بیضه ها علایم و نشانه های- ورم پا، کمر یا دل درد و…- این بیماری نمایان نمی شوند. جالب است بدانید که از هر 100 فرد مبتلا به این نوع سرطان که علایم و نشانه های بیماری شان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، 95 نفر درمان می شوند.
خوشبختانه روش شناسایی علایم و نشانه های اولیه ابتلا به سرطان بیضه ساده است. مردان باید یک بار در ماه، هنگام قرار گرفتن در زیردوش آب گرم، انگشت شست را در جلو و انگشت های اشاره و میانی را در پشت بیضه قرار دهند و به آرامی آن را لمس کرده و پس از احساس وجود توده یا برجستگی مشکوک به پزشک مراجعه کنند.
وجود خون در مدفوع یا ادرار
وجود خون در مدفوع می تواند نشانه ابتلا به سرطان مثانه، کلیه یا روده بزرگ باشد، اما مشکل اصلی این جاست که در اکثر موارد خون موجود در مدفوع به علت خون ریزی هموروئید است که آقایان درمانش نمی کنند. به خاطر داشته باشید که خون ریزی هموروئید عامل بروز سرطان نیست، اما ممکن است باعث منحرف شدن ذهن بیمار و از دست رفتن زمان شود.
خستگی
پزشکان روزانه با تعداد زیادی از مردانی که خستگی مفرط و مزمن کلافه شان کرده است روبرو می شوند. عوامل متعدد و مبهمی در بروز این حالت موثرند که یکی از آنها سرطان است. افرادی که از سرطان های معده، روده بزرگ و خون رنج می برند، در مراحل ابتدایی بیماری احساس خستگی می کنند. اگر استراحت کردن خستگی تان را رفع نمی کند، به پزشک مراجعه کنید.
وجود توده در سینه
سرطان سینه در مردان؟ مگر چنین چیزی ممکن است؟ متاسفانه اکثریت قریب به اتفاق آقایان سرطان سینه را بیماری کاملا زنانه می دانند و علایم و نشانه های ابتلا، به آن را جدی نمی گیرند. اگر در پوست و نوک سینه تان فرورفتگی، قرمزشدگی یا پوسته ریزی مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید.
کاهش بی دلیل وزن
کاهش وزن آرزوی دیرینه افرادی است که دوست دارند اندام متناسب تری داشته باشند. اگر از رژیم غذایی خاص پیروی نمی کنید، فعالیت بدنی ندارید داروی چربی سوز مصرف نمی کنید و روز به روز لاغرتر می شوید باید به سلامت تان شک کنید. این مسئله زمانی اهمیت پیدا می کند که در طول دو ماه 10 درصد وزن بدن تان را از دست بدهید.
درد
تا به حال دردهای مبهمی که منشاءشان مشخص نیست را تحمل کرده اید؟ در این شرایط چه می کنید؟ مسکن می خورید، استراحت می کنید یا به بیمارستان می روید؟ متاسفانه اکثر آقایان روش اول را انتخاب می کنند و نمی دانند این گونه دردها در برخی از موارد علایم و نشانه ابتلا به سرطان هستند.
تغییرات دهانی
ایجاد زخم، توده یا برجستگی های سفید و قرمز رنگ در داخل دهان جزو عوامل خطرزایی هستند که مردان باید به آنها توجه کنند. انجمن سرطان آمریکا اعلام کرده که سالانه 34 هزار نفر به سرطان های دهان و لثه مبتلا می شوند که اکثرشان را مردان تشکیل می دهند. اگر گلو دردتان خوب نمی شود در دهان تان زخم و لکه های سفیدرنگ می بینید پلاک های قرمز و سفیدرنگ روی زبان تان وجود دارند یا دندان های تان بی دلیل می افتند باید به پزشک مراجعه کنید. سیگاری ها باید نسبت به بروز لکه های سفید درون دهان و روی زبان تان حساس باشند.
تب
اگر سرما نخورده اید و درجه حرارت بدن تان بالاست و تب دارید، وقتش رسیده که از پزشک تان بخواهید ریشه بروز تب را پیدا کند. یکی از علایم گسترش توده های سرطانی به سایر اندام های بدن بروز تب است.
تغییر اندازه غدد لنفاوی
اگر حس کردید توده ای در زیربغل یا گردن تان به وجود آمده و هر روز بزرگ تر می شود و بیش از یک ماه است که از میان نرفته، بدون اینکه دستکاری اش کنید به پزشک مراجعه کنید. البته بروز برخی عفونت ها نیز ممکن است چنین علایمی داشته باشند.
درد شکمی و افسردگی
پزشکان معتقدند بروز درد شکمی و افسردگی به همراه زرد و خاکستری رنگ شدن پوست و مدفوع از جمله نشانه های اولیه ابتلا به سرطان پانکراس است.
سرفه مداوم
سرفه و صاف کردن مداوم گلو، هنگام بروز حساسیت فصلی، سرماخوردگی یا آنفولانزا طبیعی است، اما در حالت عادی نشانه ای است که باید جدی گرفته شود. پزشکان معتقدند، سرفه و صاف کردن متعدد گلو از جمله نشانه های ابتلاء به سرطان است. البته در برخی از موارد، ترش کردن معده نیز باعث سرفه کردن طولانی مدت می شود.
اشکال در بلع غذا
اگر هنگام بلع غذا با درد و مشکل مواجه اید و مدت هاست غذاهای آبکی و پوره شده مصرف می کنید بهتر است به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید تا او با استفاده از آندوسکوپی، احتمال وجود توده های سرطانی در دستگاه گوارش فوقانی تان را ارزیابی کنید.
تغییرات پوست
ضایعات پوستی افزایش یابنده- ضایعات سفید، سیاه و چند رنگ پوستی، خال هایی که به تازگی تغییر رنگ، شکل و اندازه داده اند و…- می توانند از جمله علایم و نشان های ابتدایی ابتلاء به سرطان پوست باشند. سرطان پوست بیماری مهلک و کشنده ای است که خانم ها و آقایان را مبتلا می کند، اما با انجام دادن معاینات ماهانه می توان علایم و نشانه های بروز این سرطان- ایجاد و تغییر رنگ خال های بزرگ تر از شش میلی متر که بیش از سه هفته است باقی مانده اند- را شناسایی کرد.
سوء هاضمه
تعدادی زیادی از مردان در مراحل مختلف عمرشان به سوءهاضمه مبتلا می شوند، اما علایم و نشانه های این بیماری را با سکته قلبی اشتباه می گیرند. پزشکان معتقدند، سوءهاضمه از جمله علایم و نشانه های ابتلا به سرطان های گلو، معده و مری باشد.
*فوق تخصص خون و انکولوژی- عضو هیات علمی پژوهشکده سرطان پستان
ماهنامه سلامانه – دکتر صفا نجفی*:
