درباره حس بویایی و نقش آن در بدن چه میزان اطلاع دارید حس بویایی بیشتر از چیزی که فکر میکنید بر روحیات و احساسات و نحوه زندگی شما تاثیر میگذارد
وقتی صحبت از حواس پنجگانه می‌شود، معمولاً نخستین حسی که به ذهن برخی از ما می‌رسد، حس بینایی و همه شگفتی هایی است که با کمک آن مشاهده کرده ایم. شاید هم جزو آن دسته از افراد باشیم که حس چشایی را مهم‌ترین حس خود می‌دانند. با این حال، دانستن اینکه حس بویایی چه نقش مهمی در تصمیمات، احساسات و خاطرات روزانه ما دارد، احتمالاً ما را شگفت زده خواهد کرد.
دکتر «آلن هرش»، متخصص مغز و اعصاب، روان‌پزشک و مدیر «بنیاد درمان و تحقیقات بو و طعم» شیکاگو، تحقیقات بی شماری انجام داده است که نشان می‌دهند، حس بویایی چگونه بر رفتارهای انسانی تأثیر میگذارد. وی می‌گوید: «آنچه که حس بویایی را منحصربه فرد می‌کند، این است که مغز نسبت به یک بو، پیش از شناسایی منبع آن، واکنش مثبت یا منفی نشان می‌دهد.»
بوها، حافظه و خاطرات
حس بویایی، حسی است که نزدیک ترین ارتباط را با حافظه دارد. مطالعات نشان داده‌اند، انسان‌ها می‌توانند پس از گذشت یک سال، بویی را با 65 درصد دقت به خاطر آورند. این درحالی است که حافظه دیداری، فقط پس از چند ماه، به 50 درصد دقت سقوط می‌کند. تحقیقات همچنین نشان داده‌اند، وقتی دانش آموزان در معرض بوهایی قرار می‌گیرند که به هنگام درس خواندن در معرض آن‌ها قرار داشته‌اند، مطالب را بهتر به خاطر می‌آورند. براساس تحقیقات دکتر هرش، ترکیبی از رایحه گل‌ها توانایی یادگیری را تقویت می‌کند. بوها همچنین در تداعی خاطرات ما نقش مهمی دارند. دکتر هرش می‌گوید: «بوها یکی از سریع ترین راه‌ها برای تغییر روحیات ما هستند و می‌توانند، خاطرات را القا کنند.» یک بوی خاص، چه شما را به یاد دستپخت مادرتان بیندازد و چه به یاد سفری که در کودکی به سواحل دریا داشته اید، به اعماق مغزتان می‌رود و در آنجا باقی می‌ماند.
بوها، دیدگاه‌ها و احساسات
بوها به طور ناخودآگاه بر ما تأثیر گذاشته، در ما ایجاد احساسات می‌کنند و احساسات ما بر شیوه ای که با دیگران ارتباط برقرار می‌کنیم، تأثیر می‌گذارند.
دکتر هرش در مصاحبه‌ای با «Men’s Health» می‌گوید: «بخشی از مغز که مسؤول درک بوها و طعم‌هاست، قسمتی از مغز عاطفی است که شخصیت ما در آن قرار دارد.» وی می‌گوید: «ما در واقع همان بویی هستیم که افراد از ما استشمام می‌کنند. اگر فردی بوی خوبی بدهد، دیگران او را فرد خوبی تلقی خواهند کرد و برعکس اگر از فردی بوی نامطبوعی به مشام برسد، صرف نظر از اینکه چه می‌گوید، ما به سخنان او واکنش خوبی نخواهیم داشت.»
وی می‌افزاید: همسرتان ممکن است بوی ادکلن شما را دوست نداشته باشد، فقط به این دلیل که وی را به یاد فردی که خاطرات خوبی از او ندارد، می‌اندازد. چنین حسی از یک بوی ناخوشایند حتی می‌تواند احتمال طلاق را افزایش دهد.
بوها و زمان
دکتر هرش همچنین مطالعاتی انجام داده است که نشان می‌دهند، بوها می‌توانند بر درک ما از زمان تأثیر بگذارند. در یکی از این تحقیقات، دو گروه از شرکت کنندگان در معرض بوی «پودر بچه» و بوی «قهوه» قرار گرفتند. در حالی که بوی قهوه سبب شد، افراد زمان را کوتاه تر احساس کنند، بوی پودر بچه، گذر زمان را برای افرادی که در معرض آن قرار داشتند، طولانی تر نشان داد. همچنین ثابت شده است بوی مطبوع در فروشگاه‌ها سبب می‌شود، افراد زمان بیشتری در آن‌ها صرف کرده و احتمال اینکه خرید بیشتری انجام بدهند، افزایش یابد.
بوها و سلامت روح و جسم
ایجاد محیط راحت و آرامش بخش برای بیماران، چالشی برای همه مراکز سلامت به شمار می‌آید. تحقیقات نشان داده‌اند، استفاده از رایحه «اسطوخودوس» در مراکز درمانی سبب آرامش پزشکان و در اتاق‌های اورژانس سبب آرامش همراهان نگران بیمار می‌شود. دکتر هرش در این زمینه می‌گوید: «ما در محیط‌هایی که بوهای مطبوعی در آن‌ها استشمام می‌شوند، احساس شادی و شاید حتی خوش‌بینی بیشتری می‌کنیم.»
بوها و بهره وری
حس بویایی ما می‌تواند بر بهره وری ما در محیط‌های کاری نیز تأثیرگذار باشد. مشخص شده است، بوهای خاصی، سطح هوشیاری ما را افزایش داده و به نرخ بالاتر بهره وری منجر می‌شوند. نتیجه یک تحقیق نشان داد، وقتی عطر «روغن لیمو» در ساختمان یک شرکت ژاپنی منتشر شد، بهره وری در این شرکت تا 54 درصد افزایش یافت. رایحه‌ها همچنین می‌توانند با تقویت سطح تمرکز، حالت گیجی و گرفتگی مغز در بعد از ظهر را از بین ببرند.
منبع: ambius.com
قدس آنلاین
