سیر دارای ترکیبات قوی حاوی سولفور است که بوی تند مشخصه آن است. آلیسین، از ترکیبات مهم درسیر است که خواص ضد باکتریایی، ضد ویروسی، ضد قارچی و آنتی اکسیدان دارد. سیر همچنین دارای سلنیوم است. آلیسین، به همراه ترکیبات دیگر در گردش خون، گوارش و سیستم ایمنی بدن تاثیر میگذارد و به کاهش فشار خون، سم زدایی و … کمک میکند
سیر یک گیاه از راسته مارچوبه ای ها و تیره نرگسیان و زیر خانواده پیازیان است. مصرف سیر بعنوان فرآورده دارویی و در عین حال یک چاشنی غذایی، سابقه ای به اندازه تاریخ بشر دارد. مصری های باستان و چینی ها از سیر بعنوان یک آنتی بیوتیک طبیعی استفاده می کردند و حتی کارگران اهرام مصر هم که به بیگاری کشیده می شدند، سهمیه روزانه سیر داشتند. هرودوت اولین شورش کارگری ثبت شده در تاریخ را گزارش کرده است که در آن کارگران معبد خوفو به دلیل قطع جیره سیر روزانه خود سر به طغیان برداشته اند.
فایده های مصرف سیر:
سیر خواص طبی بسیاری دارد، اما باید دقت کرد که مانند هر داروی گیاهی دیگر (و مثل همه داروها) سیر هم فایده ها و عوارضی دارد و باید از مصرف بی رویه و نسنجیده آن اجتناب کرد. بعضی از فواید ثابت شده سیر عبارتند از:
- تحقیقات نشان داده است که مصرف سیر باعث کاهش سطح کلی کلسترول خون می شود. سیر همچنین میزان کلسترول بد یا چربی بد خون (ال دی ال LDL) را هم پایین می آورد.
- بر اساس یافته های علمی، سیر اثرات گشاد کنندگی عروق دارد و به همین خاطر می تواند فشار خون را کاهش دهد (همین گشادی عروق در افراد مستعد می تواند باعث بروز سردرد شود). اما میزان تاثیر آن در موارد افزایش ناگهانی فشار خون چندان زیاد نیست و حدود نیم تا ۱ سانتی متر جیوه فشار را کاهش می دهد.
- شواهدی در دست است که مصرف سیر می تواند در کاهش قند خون هم تاثیر بگذارد.
- سیر می تواند گرفتگی عروق را بهبود دهد و بنابراین برای تنگی عروق کرونر می تواند مفید باشد.
- سیر به دلیل ترکیبات خاصی که دارد (مانند ماده آلیسین) می تواند در مقابله با عفونتهای باکتریایی و ویروسی مفید باشد و بنابراین مصرف آن در سرماخوردگی توصیه می شود.
- سیر باعث کاهش تجمع پلاکتی و در نتیجه کاهش انعقاد پذیری خون می شود.
- سیر در پیشگیری از بیماری بری بری موثر است (چرا که سطح تیامین خون را بالا می برد.)
- بعضی محققین احتمال می دهند که سیر می تواند در بهبود کیفیت زندگی بیماران ایدزی و کاهش عوارض ایدز نقش موثری داشته باشد. البته تحقیقات در این مورد هنوز کافی نیست.
- بررسی های آزمایشگاهی روی حیوانات نشان داده که مصرف سیر به همراه رژیم غذایی غنی از پروتئین، میزان تستوسترون (هورمون جنسی مردانه) را در موشهای نر افزایش می دهد.
عوارض مصرف سیر:
سیر هم مثل هر ماده دارویی دیگری می تواند عوارض منفی داشته باشد. بعضی از عوارض مصرف سیر عبارتند از:
- مصرف زیاد سیر می تواند باعث افت فشار و سرگیجه شود.
- خوردن سیر در بعضی افراد می تواند باعث سردرد شود. توصیه شده که افراد مبتلا به میگرن زیاد از سیر استفاده نکنند.
- استفاده از سیر یا عصاره آن در اطراف چشم و مخاطات می تواند باعث آسیب به چشم و مخاطات شود.
- بعضی افراد به سیر آلرژی دارند و مصرف سیر در آنها باعث علائم حساسیت، بثورات جلدی و خارش می شود.
- زیاده روی در خوردن سیر باعث مشکلات معده و حتی زخم و خونریزی معده می شود.
مصرف سیر در شیردهی:
سیر سبب تغییر مزه شیر مادر و اجتناب کودک از خوردن سیر می شود. بنابراین مصرف آن در شیردهی مجاز نیست.
تداخل با داروها: (مهم)
با توجه به اثرات و عوارض سیر توصیه شده است، کسانی که داروهای زیر را مصرف می کنند حتتی الامکان از مصرف سیر خودداری کنند:
- انسولین : مصرف همزمان سیر و انسولین می تواند باعث افت شدید قند خون شود.
- داروهای فشار خون: استفاده از سیر در کنار داروهای فشارخون، می تواند تنظیم فشارخون را به هم بریزد.
- داروهای ضد انعقاد: مصرف داروهای ضد انعقاد (با اصطلاحا رقیق کننده خون) مانند وارفارین در کنار مقادیر زیاد سیر توصیه نمی شود.
توجه: هنوز در هیچ یک از منابع علمی و پژوهشهای انجام شده، گزارش نشده است که سیر می تواند جایگزین داروهای اصلی شود. توجه به این نکته به خصوص در بیماران قلبی، فشار خون بالا و دیابتی (بیماری قند) مهم است. چرا که قطع داروهای اصلی آنها یا مصرف داروها در کنار مقادیر زیاد سیر می تواند اثرات مهلکی داشته باشد.
