سرطان پستان و این پرسش و پاسخ های مهم

سرطان پستان در افراد مختلف چگونه پدید می آید این عارضه با چه روش های درمانی قابل درمان است پیشنهادات مختلف پزشکان در این زمینه چیست؟

سرطان پستان در اغلب موارد علائمی ندارد، اما گاهی اوقات امکان دارد زنان خودشان مشکلی که در پستانشان ایجاد شده است را کشف کنند. به گفته مرکز جامع سرطان، 80 درصد توده‌های موجود در پستان سرطانی نیستند و در اغلب موارد مشخص می‌شود این توده‌ها، کیست‌های بی‌ضرر یا تغییرات بافتی مرتبط با سیکل قاعدگی زنان هستند. با این حال اگر زنی چیزی غیرعادی در پستان خود پیدا کند، باید فورا به پزشک خود اطلاع دهد چراکه هر چه سرطان پستان زودتر تشخیص داده شود، درمان آن آسان‌تر خواهد بود.

اگر برای شما هم این سوالات مطرح است که کدام فاکتورها ریسک ابتلا به سرطان پستان را افزایش می‌دهد و کدام زنان بیشتر در معرض خطر هستند و آیا می‌توان صرفا به خودآزمایی یا معاینه سینه در منزل اکتفا کرد و…، پشنهاد می‌شود توصیه‌های دکتر مریم انصاف‌گو، متخصص زنان و زایمان را در گفت‌وگو با پایگاه خبری «سلامانه» در این باره بخوانید.

لطفا در ابتدا توضیح می‌دهید که دلیل ابتلا به سرطان سینه چیست؟
علت ابتلا به سرطان‌های سینه مشخص نیست اما با این حال، وجود برخی فاکتورهای خطر احتمال ابتلا به آن را افزایش می‌دهد و فرد بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه است.

چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه هستند؟
سن بالا، ژنتیک، وجود سابقه سرطان سینه درمان شده از نوع غیرتهاجمی و ابتلا به انواع خاصی از سرطان سینه و توده‌های سینه. البته ممکن است کسانی هم که سابقه فامیلی مثبت هم ندارند، دچار سرطان سینه شوند. معمولا این افراد به دلیل اینکه دارای فاکتور BRCA1&2 هستند، ریسک درگیری سرطان تخمدان و سینه در آنها بالاتر است. علاوه بر اینها، قرار گرفتن در برابر استروزن از ریسک فاکتورهای دیگر است که به دنبال آن یائسگی دیررس می‌تواند فرد را بیشتر در معرض خطر قرار دهد. در چاقی بعد از یائسگی نیز به دلیل اینکه سطح استروزن افزایش می‌یابد، ریسک ابتلا نیز بیشتر است. ضمن اینکه در سینه‌های سفت احتمال بیشتری از درگیری سرطان سبنه وجود دارد و زنان قد بلند نسبت به افراد کوتاه‌تر و با قد متوسط، بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند. مصرف الکل، قرارگرفتن در برابر اشعه رادیوتراپی، مصرف هورمون درمانی در زمان یائسگی، مصرف بیش از حد شکر که درصد انتقال سرطان به ریه و احشا دیگر را هم تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و همچنین برخی مشاغل احتمال ریسک سرطان را بالاتر می‌برد.

کدام مشاغل؟
خانم‌های مجردی که قبل از بارداری در مشاغلی که شیفت شب دارند و یا با ساخت پلاستیک یا کار با فلزات سر و کار دارند و یا در شرکت‌های ساخت کنسرو هستند، بیشتر در معرض خطرند.

درست است که پروتز سینه احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد؟
اینکه استفاده از پروتز سینه باعث ابتلا به سرطان شود یا خانمی به دلیل عمل شدن، سرطان سینه بگیرد، درست نیست. درواقع مشکل اصلی این است که پروتز سینه در تشخیص سریع سرطان‌های سینه اختلال ایجاد می‌کند.

با مشاهده چه علایمی حتما باید به پزشک متخصص مراجعه کرد؟
سینه یک خانم بالغ متشکل از چربی بافت همبند و لوبول‌های متعدد است. سلول‌های سرطانی لوبولار گاهی فقط توسط بیمار شناخته می‌شود. خانم‌ها باید با مشاهده هر نوع برجستگی روی سینه یا توده داخل سینه، تغییر ضخامت پوست روی سینه و تغییر رنگ آن، احساس درد، فرورفتگی روی بازو، قرمزی روی سینه، نمای شبیه پوست پرتقال به پزشک متخصص مراجعه کنند.

همیشه توصیه بر این بوده که زنان خودشان ماهی یکبار پستان‌های خود را معاینه کنند. آیا می‌توان صرفا به خودآزمایی یا معاینه سینه در منزل اکتفا کرد؟
خیر. این معاینات شخصی پستان نقش بسیار کوچکی را در یافتن سرطان ایفا می‌کنند. ضمن اینکه گر زنی می‌خواهد معاینه شخصی پستان را انجام دهد، باید حتما شیوه انجام این کار را با پزشک خود بررسی کند و حتما از یک دوره به بعد به توصیه پزشک ماموگرافی انجام شود.

انجام ماموگرافی از چه سنی ضرورت دارد؟ 
ماموگرافی بعد از ۴۰ سالگی باید به طور مرتب سالیانه انجام شود. با استفاده از ماموگرافی‌های دوبعدی و سه‌بعدی می‌توان سرطان را در مراحل اولیه تشخیص داد. ضمن اینکه با توجه به نمای ماموگرافی، می‌توان از این طریق موارد مثبت کاذب را هم کاهش داد و از درصد موارد بیوپسی و حتی جراحی‌های غیرضروری جلوگیری کرد.

چگونه می‌توان فهمید که سرطان در چه مرحله‌ای است؟
عود کانسرهای سینه با تست‌های تشخیصی خونی مشخص می‌شود و طبقه‌بندی سرطان‌های سینه بر اساس درصد درگیری و درگیری لنف نودها، چگونگی متاستازها و تعداد متاستازهاست و برای تشخیص باید از تست‌های خونی تشخیصی و ماموگرافی و عکس ریه و اسکن استخوانی و ct scan وpet scan متوسل شد.

امکان دارد درمان‌هایی که به عمل می‌آید باعث از پا انداختن شخص بیمار شود، توصیه شما به این بیماران چیست؟
در ابتدا طبیعی است که پذیرش سرطان برای بیمار سخت باشد ولی به تدریج در مراحل بعدی به‌خصوص با توجه به اینکه معمولا درمان طی شش ماه صورت می‌گیرد، بیمار با انگیزه بیشتر ادامه می‌دهد. ولی با وجود این، به خانواده‌ این بیماران توصیه می‌شود که حتما در طول دوره درمان فرد را حمایت کنند. در صورتی که از نظر روحی در شرایط خوبی به سر نمی‌رود، حتما به روانشناس ارجاع داده شود.

و حرف آخر؟ 
اولین و مهم‌ترین اقدام برای مقابله با این سرطان، اطلاع‌رسانی و آموزش به خانم‌ها در مورد علایم این بیماری و نحوه تشخیص و درمان آن است. خانم‌ها باید بدانند زنانی که دارای ژن‌های BRCA1&2 هستند یا سابقه ابتلا به سرطان در خانواده آنها وجود دارد (ژنتیک)، یا دچار چاقی، دیابت و فشارخون هستند، در گروه پرخطر قرار می‌گیرند چون همگی این مواردی، جزء ریسک ‌فاکتورهای اصلی در ابتلا به سرطان تخمدان، رحم و سینه به شمار می‌روند.
به عبارت ساده‌‌تر، زنانی که به دیابت مبتلا هستند یا چاق‌اند، یا در سن پایین عادت ماهیانه می‌شوند (پریود زودرس) یا دیرتر یائسه می‌شوند (یائسگی دیررس) یا چاق هستند ریسک بالاتری برای احتمال به سرطان سینه دارند و دلیل آن این است که سطح هورمون استروژن در بدن برای مدت زمان زیادی بالا بوده است.
متاسفانه اغلب خانم‌ها به دلیل ناآگاهی و ترس از عوارض درمان، معمولا مراجعه به پزشک را به تعویق می‌اندازند و در مراحل پیشرفته و غیرقابل درمان، به پزشک مراجعه می‌کنند که پاسخ مطلوبی از درمان هم نمی‌گیرند.