الیاف آزبست در اطراف ما به وفور یافت می شوند می خواهیم به تمامی اثرات نامطلوب آن ها برای سلامتی و بیماری های ناشی از آن ها در ادامه مطلب اشاره کنیم
عمومی ترین راهی که از آن طریق الیاف آزبست وارد بدن می شوند تنفس است.در حقیقت آزبست شامل موادی است که عموما مضر نیستند الا اینکه بصورت غبار یا الیاف وارد هوا شوند و از آنجا با بلع یا تنفس وارد بدن شوند.خیلی از الیاف در غشای مخاطی گلو و بینی گیر می افتند و حذف می گردند ولی بعضی از آن ها به اعماق ریه می روند یا در صورت بلع وارد جهاز هاضمه می گردند.الیافی که در بدن گیر می افتند سبب مشکلات تندرستی می گردند.
بیشترین خطر آزبست مربوط به زمانی که “شکننده” است می باشد.اصطلاح “شکننده” بیانگر این است که آزبست براحتی توسط دست خرد شده و الیاف خود را به هوا می فرستد.عایق سازی توسط آزبست که توسط پاشیدن صورت می گیرد این ماده را فوق العاده “شکننده” می کند.استفاده از آزبست برای فرش کردن کف چنین مشکلی را ایجاد نمی کند.
پوشش های آزبستی سقف و کف,کابینت های سالم, درب های ضد حریق و …الیاف آزبست را جز در شرایطی که به نحوی آسیب ببینند وارد هوا نمی کنند.به عنوان مثال اگر پوشش آزبستی سقف سوراخ یا شکسته شود الیاف آزبست را وارد هوا خواهد نمود.این اتفاق در سالم بودن پوشش نامبرده نخواهد افتاد.
آسیب و تخریب “شکنندگی” مواد ساخته شده از آزبست را بیشتر می کند.آسیب های آبی, لرزش های مستمر, افزایش سن و ضربه های فیزیکی از قبیل مته زنی, سمباده زنی, جلا دادن,برش, اره کردن یا تصادم مواد متشکله آزبست را می شکنند و امکان اینکه الیاف آزبست وارد هوا شوند را فراهم می آورند.
اثرات تندرستی
الیاف آزبست به سختی تخریب می شوند و بنا براین وقتی این الیاف وارد بافت های شش و دیگر بافت های بدن شدند نمی توانند شکسته یا حذف گردند.این الیاف در جای قرار گرفته باقی می مانند و بدن را بیمار می کنند.
سه بیماری مهم ناشی از آزبست را می توان به قرار زیر بر شمرد:
آزبستوزیس
سرطان شش
مزو تلیوما
آزبستوزیس
آزبستوزیس بیماری جدی,مزمن و غیر سرطانی دستگاه تنفسی است.الیاف آزبست تنفس شده به بافت های شش هجوم برده و آن ها را زخمی می کنند.نشانه های آزبستوزیس نفس های بریده بریده و صدای خشک ترق و تروق ششها در هنگام تنفس است.در مراحل پیشرفته بیمار دارای نارسایی قلبی خواهد بود.
معالجه قطعی برای آزبستوزیس وجود ندارد و این بیماری عموما ناتوان کننده یا کشنده است.خطر ابتلا به بیماری برای کسانی که مستقیما با آزبست سر و کار ندارند کم است و احتمال وقوع بیماری برای افرادی که در مجاورت و نزدیکی جاهایی که در ارتباط مستقیم با آزبست هستند به سر می برند زیاد نخواهد بود.کسانی که خانه های حاوی آزبست را تخریب و نوسازی می کنند در معرض خطر بالایی هستند و بنابراین اقدامات ایمنی و احتیاطی را باید کاملا جدی بگیرند.
سرطان شش
سرطان شش بیشترین مرگ و میر مرتبط با آزبست را به خود اختصاص می دهد.وقوع سرطان شش بیشتر در افرادی دیده می شود که در معادن آزبست به کار اشتغال دارند و یا عهده دار آسیاب کردن آزبست هستند.علاوه بر این کسانی که در تولید و استفاده از محصولات آزبستی نقش دارند بسیار بیش از مردم عادی در خطر ابتلا به سرطان شش هستند.عمومی ترین نشانه های سرطان شش سرفه و تغییرات تنفسی است.نشانه های دیگر نفس های بریده بریده ,درد مداوم سینه, گرفتگی صدا و کم خونی است.
مردمی که علاوه بر در معرض آزبست بودن ,در معرض سایر مواد سارطان زا هم بوده اند(مثل کسانی که دود سیگار استنشاق می کنند) نسبت به مردمی که فقط در معرض آزبست بوده اند موارد ابتلا به سرطان شش بیشتری را نشان داده اند.یک مطالعه در روی کارگران آزبست که دخانیات هم استعمال می کرده اند نشان داده است که اینان 90 برابر بیش از مردمی که نه در معرض آزبست بوده اند و نه دخانیات استعمال می کرده اند مبتلا به سرطان شش گشته اند.
مزوتلیوما
مزوتلیوما گونه ای نادر از سرطان است که اغلب در پوشش های نازک غشایی شش,سینه, شکم و قلب(به ندرت) دیده می شود.این بیماری سالانه به میزان 200 مورد در ایالات متحده امریکا تشخیص داده می شود.واقعیت این است که تمامی موارد ابتلا به این بیماری مربوط به مجاورت با آزبست است.تقریبا دو درصد کارگران معادن و منسوجات که با آزبست سر و کار داشتند و ده درصد کارگرانی که در کارخانجات تولید ماسک گازی کار می کردند و در ساخته هایشان آزبست وجود داشت به بیماری مزوتلیوما مبتلا شدند.
مردمی که در معادن آزبست کار می کنند و یا به آسیاب کردن آزبست اشتغال دارند و یا در کارگاه های کشتی سازی که از آزبست استفاده می کنند کار می کنند و کسانی که در کارخانجاتی که عایق های آزبستی را تولید و نصب می کنند بیش از دیگران مستعد بیماری مزوتلیوما هستند.با این حساب کسانی که با کارگران معادن آزبست زندگی می کنند یا نزدیک معادن آزبست به سر می برند یا نزدیک کارخانه هایی هستند که محصولات آزبستی تولید می کنند یا در مجاورت کارگاه های کشتی سازی که از آزبست استفاده می کنند هستند در معرض مقادیر فراوان از الیاف آزبست می باشند.
سرطان های دیگر
شواهدی دال بر ارتباط سرطان های مری, حنجره, حفره دهانی, معده, روده بزرگ و کلیه با بلع آزبست وجود دارد.انجمن سرطان امریکا در این باره قادر است اطلاعات بیشتری را در اختیار شما بگذارد.
عوامل تعیین کننده
1-مقدار و مدت مجاورت:هر چه بیشتر در معرض آزبست قرار بگیرید و به الیاف آن اجازه دهید که بیشتر وارد بدن شما گردند بیشتر احتمال دارد که مبتلا به بیماری گردید.هر چند در این باره (در معرض آزبست بودن) سطح ایمنی صفری وجود ندارد نشان داده شده افرادی که در مدتی طولانی مکررتر در معرض آزبست بوده اند بیشتر از دیگران دچار بیماری گشته اند.
2-سیگاری بودن:آن هایی که ضمن مجاورت با آزبست سیگاری هم هستند نسبت به افرادی که نه سیگار می کشند و نه در معرض آزبست هستند شرایط بسیار مناسبتری را برای ابتلا به سرطان شش دارند.اگر شما مجبورید در معرض آزبست کار کنید بدانید که اولین چیزی که باعث می شود شانس عدم ابتلای به بیماری سرطان شش در شما افزایش یابد این است که هرچه سریعتر سیگار را کنار بگذارید.
3-سن:مواردی از مزوتلیوما در بچه های کارگران آزبستی دیده شده است که تنها غبار آزبست نشسته روی لباس هایشان را با خود به خانه آورده بودند.افرادی دارای سن و سال کمتر با استنشاق آزبست احتمال بیشتری برای ابتلا به مزوتلیوما دارند.این همان چیزی است که باعث می شود کوشش های فراوانی صورت گیرد و از اینکه بچه مدرسه ای ها در مجاورت آزبست قرار بگیرند ممانعت و پیشگیری به عمل بیاید.
به سبب اینکه با هر بار در معرض آزبست بودن الیاف بیشتری وارد بدن می شوند بجاست که تلاش و کوشش زیادی معطوف این شوند که در معرض آزبست بودن تا آنجا که ممکن است به حداقل برسد.
منبع:http://oregonstate.edu/ehs/asb-when
ترجمه: سایت یاشار بوم راشین