بدن انسان از چربی، بافت چربی (ماهیچه ها و اندام ها)، استخوان ها، و آب ساخته شده است. پس از 30 سالگی، ماهیچه ها، کبد، کلیه و سایر ارگانها ممکن است برخی از سلول های خود را از دست بدهند. این فرایند از دست رفتن حجم عضلانی است که آتروفی نام دارد. استخوانها نیز ممکن است بعضی از مواد معدنی خود را از دست داده و پوکی استخوان بوجود آید و در پیری آ ب بدن نیز کمتر میشود و مقدار چربی بالاتر میرود
وقتی ظاهر خودتان را در آینه با چین و چروک هایی روی پوست تان می بینید یا موهای سفیدی که جای موهای سیاه تان را گرفته، توی آینه می بینید، چه حسی پیدا می کنید؟
این ها تغییراتی است که موجب می شود کمی به سن خودتان بیشتر توجه کنید. شاید به این اکتفا کنید که زیر لب بگویید بله، من در حال پیر شدن هستم. اما خواندن این نوشته به شما کمک می کند بیش از این ها با برخی از تغییرات مرتبط با سن و سال تان و آن چه كه می تواند در هر سنی موجب ارتقای سطح سلامت تان شود، آشنا شوید.
انتظار شما از چشم و گوش تان چیست؟
با افزایش سن، چشم ها توانایی تولید کافی اشک را از دست می دهند.
شبکیه، ضعیف و عدسی چشم به تدریج کدر می شود.
تمرکز روی اشیا سخت می شود.
حتی افراد سالمند نسبت به برخی نورها و روشنایی با درجات متفاوت حساس می شوند.
شنوایی کمی ضعیف تر شده و فرکانس های بلند به سختی شنیده می شوند.
چه باید کرد؟
معاینه ی منظم بینایی و شنوایی و پیگیری های بعدی، استفاده از عینک توصیه شده ی پزشک، استفاده از لنزها، وسایل کمک شنوایی و سایر وسایل اصلاحی به رفع این مشکلات کمک می کند.
برای پیشگیری از آسیب های بیشتر، استفاده از عینک آفتابی بیرون از خانه و پوشش هایی روی گوش وقتی در محیط پُر سر و صدا هستید، به حفظ شنوایی شما کمک می کند.
انتظار شما از قلب تان چیست؟
چه اتفاقی در حال وقوع است؟ طی زمان، عضله ی قلب، کارایی خود را از دست می دهد و باید برای پمپ کردن همان میزان خون به سراسر بدن بیشتر کار کند.
به علاوه این که، عروق خونی خاصیت ارتجاعی قبلی خود را از دست داده و به دلیل تجمع چربی ها کمی سخت می شوند.
این تغییرات شریان ها را سفت کرده و سبب می شود قلب بیشتر و محکم تر برای پمپ کردن خون به بدن کار کند.
این ها می تواند به افزایش فشار خون و سایر مشکلات قلبی ـ عروقی منجر شود.
برای بهبود وضعیت قلب:
حتما باید ورزش را در برنامه های تان بگنجانید؛ پیاده روی کنید، قدم بزنید، شنا کنید.
رژیم غذایی سالم از جمله میوه و سبزی فراوان و غلات و حبوبات را انتخاب کنید.
اگر سیگار می کشید، از پزشک تان برای ترک سیگار کمک بگیرید.
خطر بیماری قلبی با انجام این کارها فورا کاهش پیدا می کند.
انتظار شما از سیستم گوارش تان چیست؟
یبوست یکی از مشکلات شایع دوران سالمندی است. عوامل زیادی در بروز یبوست موثر است؛ از جمله رژیم کم فیبر، نوشیدن آب ناکافی و کم تحرکی. داروهای مختلفی هم می تواند موجب یبوست شود؛ از جمله ادرارآورها و مکمل های آهن.
برخی بیماری ها از جمله دیابت و نشانگان روده ی تحریک پذیر ممکن است خطر یبوست را افزایش دهد.
برای پیشگیری از یبوست:
نوشیدن آب و سایر مایعات و رژیم غذایی سالم، شامل میوه و سبزی و غلات و حبوبات، لازم است.
ورزش حتما باید جزو برنامه های معمول شما باشد. اگر احساس دفع داشتید حتما به نیاز خود پاسخ دهید.
اگر دارویی مصرف می کنید که ممکن است به یبوست منجر شود، حتما از پزشک خود راهنمایی بگیرید.
انتظار شما از استخوان ها، عضلات و مفاصل تان چیست؟
چه اتفاقی برای این بخش از بدن تان می افتد؟ با افزایش سن، استخوان ها، كم حجم و کوچک تر می شوند و این موجب ضعیف شدن آن ها شده و آن ها را مستعد شکستگی می کند. قد شما کوتاه تر می شود. عضلات معمولا قدرت و توانایی و خاصیت انعطاف پذیری خود را از دست می دهند و در نتیجه، تعادل و هماهنگی شما کمی کمتر می شود.
به همین دلیل:
مصرف مقدار زیادی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی برای سلامت استخوان ها بسیار مهم است.
با ورزش های تحمل وزن، مثل پیاده روی، توده ی استخوان های تان را افزایش دهید. توجه کنید که تمرینات تقویتی باید حداقل 2 بار در هفته انجام شود. با فشار روی استخوان ها، توده ی استخوانی افزایش یافته و خطر پوکی استخوان کاهش پیدا می کند.
ساخت عضلات همچنین مفاصل را از آسیب محافظت کرده و به حفظ تعادل و انعطاف پذیری شما کمک می کند.
انتظار شما از حافظه تان چیست؟
با افزایش سن، حافظه، کارایی خود را از دست می دهد. هم چنان که تعداد سلول های عصبی (نورون ها) در مغز کاهش پیدا می کند، فرآیند یادگیری و به خاطر آوردن کلمات و نام ها هم سخت می شود.
برای حفظ سلامت حافظه:
حتما فعالیت جسمانی را جزو برنامه های روزمره تان بگنجانید و رژیم‌غذایی مناسب را انتخاب کنید. رژیم غذایی سالم موجب سلامت روانی و اجتماعی می شود.
اگر در مورد کاهش حافظه تان نگران هستید حتما با پزشک خود مشورت کنید.
انتظار شما از دندان های تان چیست؟
با شروع سالمندی، دهان به تدریج خشک می شود و لثه ها کمی به عقب می روند. كم شدن ترشح بزاق كه برای شست و شوی دهان و از بین بردن باکتری ها لازم است، سبب مستعد شدن دندان ها و دهان به عفونت می شود.
دندان ها همچنین ممکن است کمی به تیرگی مایل شده و شکننده تر شوند.
پس:
روزی 2 بار دندان های تان را مسواک کنید.
از نخ دندان حتما استفاده کنید و به طور منظم، برای چکاپ دندان های تان به دندان پزشک مراجعه کنید.
انتظار شما از مثانه تان چیست؟
از دست دادن کنترل مثانه(بی اختیاری ادراری) شایع ترین مشکل دوران سالمندی است.
مشکلات بهداشتی مثل چاقی، یبوست مزمن و سرفه مزمن در بروز بی اختیاری ادراری موثر است.
یائسگی در زنان و بزرگی پروستات در مردان در بروز بی اختیاری ادراری موثر است.
بدین منظور باید:
بیشتر به دستشویی بروید.
اگر دچار اضافه وزن هستید، وزن تان را کاهش دهید.
اگر سیگار می کشید سعی کنید سیگارتان را ترک کنید.
ورزش های تقویت کننده عضلات کف لگن را فراموش نکنید. روزی 3 بار و هر دفعه به مدت 10 بار این ورزش ها را تکرار کنید. اگر این کار کمک کننده نبود، حتما در مورد راه کارهای درمانی از پزشک خود کمک بگیرید.
انتظار شما از پوست تان چیست؟
با افزایش سن، پوست بدن نازک تر شده و خاصیت ارتجاعی خود را کمی از دست می دهد.
حتی متوجه می شوید که به راحتی کبود می شود.
تولید کم چربی طبیعی ممکن است سبب خشکی پوست و چروکیدگی بیشتر شود.
لکه های پیری روی پوست نمایان شده و پوست کمی تیره می شود.
برای حفظ سلامت پوست تان باید:
همیشه خودتان را با آب گرم (نه داغ) بشویید و از صابون ملایم و مرطوب کننده استفاده کنید.
وقتی بیرون از خانه هستید، از ضد آفتاب استفاده کنید و لباس های کاملا محافظ و ایمن بپوشید.
اگر سیگار می کشید، آن را ترک کنید؛ چرا که سیگار کشیدن به پوست تان آسیب رسانده و سبب چروکیدگی آن می شود.
انتظار شما از وزن تان چیست؟
حفظ وزن ایده آل یا کاهش وزن در صورت اضافه وزن با افزایش سن، کاری سخت است.
توده عضلانی با افزایش سن کاهش پیدا می کند و میزان چربی های بدن بیشتر می شود.
از آن جایی که بافت چربی نسبت به عضلات کالری کمتری می سوزاند، باید میزان کالری دریافتی روزانه ی خود را کاهش داده و فعالیت جسمانی تان را بیشتر کنید.
برای پیشگیری از وزن گیری ناخواسته:
حتما پیاده روی کرده و رژیم غذایی سالمی را انتخاب کنید.
به اندازه ی غذایی که می خورید توجه کنید و فقط همان میزان غذایی را مصرف کنید که به آن نیاز دارید.
