لکه های پیری، لکه های کبدی نیز نامیده می شود، بسیار رایج است و معمولا جای نگرانی ندارد. ولی اگر لکه های غیر معمولی مشاهده کردید به پزشک مراجعه کنید. سرطان پوست ظاهر مختلفی دارد. لکه یا زخم های مربوط به سرطان پوست کوچک، براق، و یا مومی شکل، پوسته پوسته و خشن، سفت و قرمز، خشن دارند
رنگدانه موجود در لایه فوقانی پوست (اپیدرم) به نام ملانین، به پوست رنگ طبیعی را می دهد.
اشعه UV یا ماورای بنفش تولید ملانین را زیاد و در نتیجه پوست را لکه دار می کند. این لکه ها را غالبا به عنوان لکه های کبدی یا پیری می شناسند.
این لکه های پوستی، صاف و قهوه ای رنگ می باشند و به علت بسیاری از عوامل محیطی و به تدریج بر روی پوست ظاهر می شوند.
معمولا لکه های پیری بعد از 40 سالگی ظاهر می شوند. این لکه ها بیشتر در پشت دست ها، صورت، ساعد دست، پیشانی و شانه ها نمایان می شوند.
علائم لکه های کبدی
– لکه صاف با رنگ قهوه ای مایل به سیاه
– بدون درد
علل ایجاد لکه های کبدی
– قرار گرفتن در معرض نور خورشید : هنگامی در معرض اشعه نور خورشید قرار بگیرید، تولید ملانین (رنگدانه پوست) زیاد می شود و موجب ایجاد لکه روی پوست می شود.
– وراثت
– برخی آنتی بیوتیک ها مانند تتراسایکلین
– داروهای ادرارآور
– افزایش سن
– برخی غذاها یا مواد شیمیایی مانند پسورالن، تاثیرات اشعه آفتاب را بر پوست زیاد می کنند. البته باید گفت این مواد لکه ها را به وجود نمی آورند، بلکه حساسیت پوست را نسبت به نور خورشید زیاد کرده و لکه های پیری را ایجاد می کنند.
راه های تشخیص لکه های کبدی
تشخیص بر اساس ظاهر پوست انجام می گیرد.
اگر شما 40 سال به بالا داشته باشید و یا زیاد در معرض نور خورشید قرار گرفته باشید، احتمال اینکه مبتلا به لکه های پیری شوید، زیاد است.
لکه های پیری خطری ندارند، ولی اگر لکه های پیری دچار تغییر شوند (از نظر شکل، اندازه و رنگ)، نمونه برداری برای وجود و یا عدم وجود سرطان پوست لازم است.
درمان لکه های کبدی
برای این لکه ها درمان خاصی نیاز نیست.
– ظاهر پوست خود را با استفاده از لوسیون ها و یا کرم های سفیدکننده بهتر کنید. اکثر کرم پودرهای سفیدکننده دارای هیدروکینون می باشند. در برخی افراد، هیدروکینون می تواند باعث تاول و یا واکنش های پوستی شود.
– انجماد کردن (کرایوتراپی) و یا درمان با لیزر باعث از بین بردن این لکه ها می شود.
درمان خانگی لکه های کبدی
– حداقل هر دو روز یک بار، آب لیمو را بر لکه های پیری بمالید. ولی بعد از آن در معرض نور خورشید قرار نگیرید. یک قطره از ویتامین C در نور آفتاب، می تواند آسیب های جبران ناپذیری را بوجود آورد.
– به اندازه مساوی ماست و عسل را با هم مخلوط کرده و مخلوط حاصل را بر لکه ها بمالید. این مخلوط را یک بار در روز و به مدت یک ساعت و نیم بر روی لکه ها بگذارید و سپس بشویید.
– ژل آلوئه ورا را دو بار در روز روی لکه ها بمالید.
– هر روز و به مدت 20 دقیقه، سرکه سیب را با پنبه ای به لکه های خود بزنید.
– سرکه سیب را با ماست ساده مخلوط کنید و به مدت 20 دقیقه بر پوست خود بگذارید.
عوارض لکه های کبدی
همانطور که گفته شد این لکه ها عارضه ای ندارند، اما ممکن است موجب ناراحتی روحی فرد شوند.
برخی مواقع، وجود این لکه ها تشخیص سرطان پوست را دشوار کند.
در صورت هر نوع تغییر در ظاهر این لکه ها، حتما به پزشک متخصص پوست مراجعه کنید.
جلوگیری از لکه های کبدی
– محافظت پوست از نور خورشید
– روی سرتان کلاه بگذارید.
– لباس آستین بلند بپوشید.
– دامن و یا شلوار بلند بپوشید.
– عینک آفتابی بر چشم بزنید.
– ظهر بیرون نروید، زیرا در ظهر نور خورشید شدیدتر است.
– از کرم های ضدآفتاب با SPF بیشتر از 30 استفاده کنید. حداقل نیم ساعت قبل از بیرون رفتن، کرم ضدآفتاب را بزنید و 2 تا 3 ساعت یک بار دوباره آن را بمالید.
– در زمستان هم از کرم ضدآفتاب استفاده کنید.
تاثیرات پسورالن در لکه های کبدی
ماده شیمیایی پسورالن در بسیاری مواد غذایی یافت می شود. پسورالن، حساسیت پوست را به اشعه UV زیاد می کند و باعث تسهیل آفتاب سوختگی و لکه های پیری می شود.
پسورالن برای درمان ویتیلیگو استفاده می شود. ویتیلیگو (برص یا پیسی) یک بیماری پوستی است که در اثر فقدان رنگدانه پوستی ظاهر می شود. در این بیماری پوست دارای لکه های سفید می شود.
اجتناب از غذاهای دارای پسورالن ممکن است خطر ایجاد لکه های پیری را به تعویق اندازد. این ماده در هویج وحشی، لیمو، جعفری و کرفس یافت می شود.
دست زدن به این غذاها باعث تجمع پسورالن در پوست می شود.
شما می توانید این غذاها را با دستکش بگیرید و با استفاده از قاشق و چنگال این غذاها را مصرف کنید.
غذاهای مفید برای لکه های کبدی
بیشتر میوه ها و سبزیجات باعث ایجاد لکه پوستی نمی شوند. این مواد به دلیل داشتن آنتی اکسیدان، مانع از تجمع ملانین در پوست شده و پوست را از خطرات اشعه UV محافظت می کپند.
توت ها، آلبالو، آناناس، کیوی و گریپ فروت منبع غنی از آنتی اکسیدان و فاقد پسورالن می باشند.
کلم، آرتیشو (کنگر فرنگی)، اسفناج و چغندر قرمز برای حفاظت از پوست و کاهش لکه ها مفید می باشند.