،دکتر پژمان علوینژاد ، اظهار کرد: بیماران گوارشی را در ماه مبارک رمضان میتوان به سه گروه تقسیم کرد؛ گروه نخست افرادی هستند که ماهیت بیماریشان نه تنها منافاتی با روزهداری ندارد بلکه این افراد میتوانند از روزهداری در جهت بهبود یا کنترل بیماری خود بهرهمند شوند. از جمله این بیماریها کبدچرب است.
وی ادامه داد: در بیماری کبد چرب وقتی فرد از افراط و اسراف در غذا خوردن پرهیز کند و کاهش وزن در این ماه داشته باشد، طبیعتا به سمت درمان اصلی کبد چرب رفته است که ریشه در پرخوری، بیتحرکی و اضافه وزن دارد.
فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز گفت: علاوه بر کبد چرب، بیماران خانواده رودههای تحریکپذیر نیز میتوانند روزه بگیرند؛ این دردهای گوارشی منشاء روانی دارند و طبیعی است فرد با آرامش روحانی که طی روزهداری و عبادت و پرهیز از استرسهای روزمره زندگی به دست میآرود، میتواند به شرایط جسمانی بهتری برسد. بنابراین اینگونه بیماران میتوانند روزه بگیرند.
علوینژاد افزود: شرایط روزهداری و آرامش روحی که طی این ماه نصیب فرد میشود، میتواند به بهبود شرایط وی کمک کند. ماه مبارک رمضان فرصتی است که افراد جوامع شهری، تنشهای معمول زندگی روزمره خود را کاهش داده و بیشتر به خود بپردازند تا دچار بیماریهای گوارشی با منشا روحی و استرسهای روانی نشوند.
وی اظهار کرد: گروه دوم افرادی هستند که بیماری گوارشی به صورت مزمن و کنترل شده دارند؛ از جمله این بیماریها هیپاتیت مزمن خاموش است که فرد در طول روز باید یک قرص مصرف کند. در این شرایط بیمار میتواند زمان مصرف قرص خود را در ساعات غیر روزهداری مانند زمان بعد از افطار قرار دهد.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز ادامه داد: همچنین افرادی که بیماری التهابی روده خاموش دارند و دو بار در روز قرص مصرف میکنند، میتوانند زمان قرص خود را به گونهای تغییر دهند که در ساعات روزهداری نباشد.
وی افزود: افرادی که دچار ریفلاکس معده هستند و یک قرص پیش از ناشتا مصرف میکردند نیز میتوانند مصرف قرص خود را به زمان قبل از خوردن سحری یا قبل از خوردن افطاری موکول کنند و به فریضه دینی خود در ماه رمضان عمل کنند.
این فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی با اشاره به راههای جلوگیری از ریفلاکس معده عنوان کرد: ممکن است روزهداران در زمان افطار به دلیل گرسنگی بدن، ولع زیادی برای خوردن غذا داشته باشند و غذای زیادی بخورند که در این شرایط به دلیل افت پتاسیم گذرا، فرد دچار احساس سستی میشود، بنابراین تمایل دارد بعد از افطار دراز بکشد که این وضعیت ریفلاکس را تشدید میکند.
وی ادامه داد: توصیه میشود در زمان افطار آهسته غذا بخورید و ابتدا روزه خود را با مصرف مایعات گرم و غذاهای ساده باز کنید که قندخون کمی بالا برود تا احساس ولع و عطش بدن به مواد غذایی کاهش یابد و از دراز کشیدن بلافاصله پس از غذا خوردن خودداری کنید.
علوینژاد گفت: گروه سوم کسانی هستند که شرایط بحرانی و وخیمی به لحاظ ابتلا به بیماریهای گوارشی دارند؛ این افراد مجاز به روزهداری نیستند. به طور مثال شرایط کبد بیماران مبتلا به سیروز کبدی و از کار افتادگی کبد به گونهای است که کوچکترین تغییر در سطح الکترولیتهای سرم یا قند سرم ممکن است شرایط ذهنی یا کبدی آنها را به مرحله عدم جبران برد که ضررهایی متوجه جسم و روح این بیماران شود.
وی ادامه داد: بیماران التهابی روده که بیماری آنها اخیرا عود کرده و باید در فواصل شش یا هشت ساعته به صورت مرتب دارو مصرف کنند، مجاز به روزهداری نیستند. همچنین مبتلایان به زخم گوارشی که اخیرا دچار خونریزی شدهاند، به دلیل اینکه باید مصرف داروها به طور منظم انجام شود و دستگاه گوارش هیچ ساعتی نباید خالی از غذا باشد، نیز نباید روزه بگیرند.
این فوق تخصص گوارش، کبد و آندوسکوپی اظهار کرد: همچنین بیمارانی که جراحی داشتهاند، بستگی به نوع جراحی، پزشک تشخیص میدهد که آیا میتوانند روزه بگیرند یا خیر. به طور نمونه اگر بیماری سنگ کیسه صفرا داشته و با جراحی خارج شده یا فردی که قسمتی از روده وی برداشته شده باشد، با رعایت نکات و توصیههای پزشکی در این ماه، مشکلی برای روزه گرفتن ندارند. اما فیستولهای گوارشی یا عمل جراحی که عوارض داشته باشد، با توجه به نوع عوارض، بیمار باید با پزشک معالج خود که از شرایط به طور کامل آگاه است، درباره روزهداری مشورت کند.
علوینژاد گفت: روزهداران چه افرادی که بیماری گوارشی دارند و چه افراد سالم، هنگام روزهداری باید به نکات مهم در این زمینه توجه کنند تا از بروز یا عود بیماری جلوگیری شود. از جمله نکات مهم این است که دراز کشیدن بعد از صرف غذا مناسب نیست و موجب تشدید ریفلاکس و سوءهاضمه در فرد میشود.
وی اظهار کرد: آهسته غذا خوردن اهمیت بسزایی دارد و مصرف غذاهای دارای فیبر مناسب از جمله سبزیجات تازه مانند کاهو نیز بسیار مهم است، زیرا این مواد غذایی به دلیل داشتن فیبر بالا، آب را در خود ذخیره و به تدریج رها میکنند و به همین دلیل میتوانند ذخایر آبی خوبی برای بدن در طول ساعات روزهداری باشند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز افزود: از سوی دیگر با توجه به اینکه ماه مبارک رمضان در فصل گرما است و بدن تعریق زیاد دارد، توصیه میکنیم تا حد امکان فعالیتهای خارج از خانه خود را در ساعات روزهداری به خصوص در زمان ظهر که هوا گرمتر است، به حداقل برسانید.
ایسنا