سوء مصرف مواد با عواقب نامطلوب جدی و دائمی مشخص می شود. این عواقب در نوجوانان غیبت از مدرسه، عملکرد نامطلوب در مدرسه، مشکلات اجتماعی و بین فردی چون درگیری های کلامی و بدنی، مشکل پیدا کردن با پلیس، و گاه همکاری و شرکت در فعالیت های مخاطره آمیز را شامل می شود. سوء مصرف کنندگان از مواد دائما در حالت نئشه هستند یا علائم دیگر مرتبط با مواد را نشان می دهند برای مثال ممکن است مکرر از مدرسه غیبت کنند یا عملکرد تحصیلی آن ها به دلیل آثار مصرف دارو دچار افت شود. هم چنین ممکن است به دلیل دعوا در مدرسه یا سایر رفتارهای ضد اجتماعی از مدرسه اخراج شوند. سوء مصرف مواد بیشتر در افرادی که تازه شروع به مصرف دارو نموده اند اتفاق می افتد و از این رو در نوجوانان بیشتر از اعتیاد شایع است.
اعتیاد (وابستگی) به مواد معمولا با میل و اشتیاق شدید به آن ماده مشخص می شود. اگر چه یک عامل اصلی در این وابستگی، شکست فرد در امتناع از مصرف ماده مورد نظر علی رغم شواهد حاکی از مشکل آفرینی آن است. عموما زمان زیادی صرف به دست آوردن ماده، مصرف آن و رهایی از آثار مصرف آن می شود. در مواردی تمام
فعالیت های روزانه فرد در گروی این مشکل قرار می گیرد و فعالیت های مهم اجتماعی تحصیلی و تفریحی رها می شوند. جوان تر ها ممکن است ابتدا تصور کنند که بر مصرف مخدر کنترل دارند ولی زمانی که این مصرف تبدیل به عادت شد احساس قوی ناتوانی در کنترل تکرار مصرف به وجود می آید. مصرف مکرر باعث ایجاد مقاومت،
گوشه گیری و رفتارهای وسواسی در مصرف مواد می شود.
تحمل (مقاومت) به معنی نیاز به افزایش میزان مصرف ماده موردنظر جهت رسیدن به لذت و نئشه یا تاثیر مطلوب آن یا کاهش چشمگیر این تاثیر در صورت مصرف مقدار ثابتی از آن است. درجه تحمل بسته به نوع ماده مصرفی متفاوت است. از نظر فیزیکی وجود مقادیر زیاد آن در خون بدون نشان دادن آثار نئشه چندان نشان دهنده ایجاد مقاومت است. البته باید به تفاوت واکنش فردی نسبت به ماده مورد نظر هم توجه داشت.
گوشه گیری که منجر به تغییارت شناختی و فیزیکی می شود زمانی رخ می دهد که غلظت ماده مصرفی در خون یا بافت های فردی که سابقه مصرف سنگین و دائم آن ماده را دارد کاهش می یابد و فرد برای پرهیز از علائم ناخوشایند گوشه گیری، مجددا از دارو استفاده می کند. معمولا فرد ماده را بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب و در طول روز مصرف می کند. علائم گوشه گیری، بر حسب نوع ماده بسیار متفاوت است.
این مطلب توسط مجله پزشکی دکتر سلام تهیه شده است. استفاده از آن فقط با ذکر منبع دکتر سلام(hiDoctor.ir) مجاز می باشد
