قرآن کریم و احادیث موجود ، راهنمای بسیار خوبی برای زندگی ما است. در این کتاب آسمانی در رابطه با هر چیزی آموزه هایی قرار دارد. یکی از موضوعاتی که در این کتاب آسمانی به آن اشاره شده است خاصیت رنگ ها می باشد. در این مطلب به بررسی خاصیت و تاثیرات رنگ قرمز از دیدگاه قرآن کریم و احادیث می پردازیم.
قرآن کریم به عنوان یک کتاب هدایت و تکامل بشر، با اشاره به هدایت تکوینی خداوند در آفرینش طبیعت، انسان را متوجه تاثیری که بطور غیر مستقیم از محیط اطرافش می گیرد، کرده است. و در خلال آن به تاثیر روانی رنگها در انسان از جمله رنگ قرمز در آیه ۲۷سوره فاطر پرداخته، چنین می فرماید:”آیا ندیدی که خدا از آسمان، آبی فرو فرستاد و بدان میوه هایی با رنگ های گوناگون پدید آوردیم و برخی از کوهها دارای خطوط سفید و سرخ به رنگها مختلف آفریدیم”.
خواص رنگ قرمز
حرارت بخشی و فعال بودن
خداوند متعال در قرآن کریم، از رنگ قرمز به عنوان رنگ کوهها در جاده های پر پیچ و خم کوهستانی تعبیر آورده و می فرماید: برخی از کوهها دارای خطوط سفید و سرخ به رنگها مختلف آفریدیم. که با اندکی تامل در آیه فوق به جایگاه رنگ قرمز در علم زمین شناسی پی می بریم زیرا کوههای سرخ رنگ منبع عظیم آتشفشانی هستند و مدام در حالت تلاطم می باشند. که نماد اصلی این کوهها، گرم و فعال بودن آنها است به همین علت در اثر تغییرات جغرافیایی شروع به فوران می کنند و در آیه۳۷ سوره الرحمن نیز در سرخی دگرگونیهای صفحه آسمان به هنگام قیامت به این رنگ تشبیه شده است با این بیان که “پس آنگاه که آسمان شکافته شوند مانند چرمی سرخ وگلگون گردد..” “فاذا انشفت السماء فکانت وردهٔ کالدهان” که کلمه “وردهٔ” در این آیه به معنای گل سرخ تداعی کننده سرخی آسمان در هنگام قیامت است. که وجه شبه این تشبیه همان گرم بودن و فعال بودن زیاد است.
تحریک کنندکی
امام باقر علیه السلام از پدر بزرگوارشان نقل می کنند: “ایشان لباسی از جنس خز به پنجاه دینار خریدند و نیز لباسی قرمز رنگ از مصر خریده بودند و از آن دو استفاده می کرد و می فرمودند: ” زیورهایی که خدا برای بندگانش پدید آورده و نیز روزیهای پاکیزه را چه کسی حرام گردانیده؟… آیه ۳۲سوره اعراف” و نیز در حدیث دیگر از امام صادق علیه السلام نقل شده است که : “ایشان را در روپوشی قرمز رنگ مشاهده می کنند و از این پوشش امام علیه السلام تعجب می کنند امام آیه فوق را تلاوت کرده، می فرمایند: “هیچ اشکالی در پوشیدن چنین لباسی نیست”.
رمز و راز نهی از رنگ قرمز در جمع
با دقت در احادیث مذکور و احادیث دیگر با چنین مضامینی استفاده می شود که ائمه علیهم السلام از این نوع لباسها در معرض عموم استفاده نمی کردند. بلکه در وقت و جای مخصوص از آنها بهره مند می شدند. چرا که، اگر غیر از این بود افراد با دیدن آنها در چنین پوشششی تعجب نمی کردند بلکه آن را عادی تلقی می کردند. از جمله امام صادق علیه السلام می فرماید: پوشیدن رنگ قرمز و استفاده از آن جز در عروسی و سایر مواقع مکروه است.
حکم بن عقبه از امام صادق علیه السلام نقل می کند: “وقتی به حضور امام رسیدم ایشان را در منزلی مزین در حالی که لباس تازه و روپوشی رنگین به تن داشت مشاهده کردم. امام علیه السلام فرمود:”در مورد رفتار من چه می گویی؟ گفتم شما را در پوشش جوانان لاابالی دیدم امام فرمود: ای حکم “زیورهایی که خدا برای بندگانش پدید آورده و نیز روزیهای پاکیزه را چه کسی حرام گردانیده؟… آیه ۳۲سوره اعراف” این منزلی را که می بینی منزل همسرم است و من به زمان عروسی نزدیک هستم و خانه مرا خودت می شناسی”.
و همچنین روایت است که دو نفر به سوی پیامبر صلی الله علیه و آله می روند و ایشان را در عبایی سرخ رنگ مشاهده می کنند آنها به پیامبر صلی الله علیه و آله عرض می کنند: ما تو را جوانمرد می پنداشتیم، پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند: من، فرزندانم و برادرم همه جوانمردیم”.
که اگر در احادیث مذکور دقت نظر شود، معلوم می شود که ائمه معصومین علیهم السلام با عملکرد خود می خواستند بیان کنند که استفاده از رنگ قرمز به خاطر خاصیت تحریک کنندگی شدیدش در منزل و در نزد همسر خوب و ممدوح است. اما از طرفی دیگر نیز به خاطر همین صفتش و تاثیرات منفی ناشی از این ویژگی بویژه در بین افراد مجرد که باعث انگشت نما شدن و ایجاد مشکلات روحی و روانی از جمله زمینه فساد می گردد، هر چند ما چنین هدفی نداشته باشیم به همین دلیل استفاده از آن در عموم به خصوص در میان نامحرم نهی شده است.
