ویژگی اصلی افسردگی ماژور (عمده) در تغییر خلق و خو و از دست دادن تمایل به فعالیت ها و لذت بردن از آن هاست اما این افسردگی بر عملکرد کودک در بسیاری از زمینه ها تاثیر می گذارد. نمودها بر حسب سن و مرحله رشد کودک متفاوت هستند به عنوان مثال افسردگی در نوباوگان با آشفتگی خوردن و خوابیدن، ترسیدن به وزن معمولی تاخیر در رشد و رفتار جدا نشدن همراه است. در مقابل افسردگی در کودکان دارای سنین مدرسه با تحریک پذیری و مجادله جوئی و در نوجوانان با احساس گناه و ناامیدی همراه است. خلق و خوی نوجوانان افسرده این اختلال را آشکارتر نشان می دهد. هیچ الگوی رفتاری در همه کودکان مصداق ندارد. همزمان با خلق و خوی کودکان، رفتار، تفکر، وضعیت فیزیکی آن ها و نیز عملکردشان در مدرسه تحت تاثیر قرار می گیرد.
کودکان مبتلا به افسردگی به شدت احساس ناامیدی و بی ارزشی می کنند. آن ها به ندرت لبخند می زنند مات به نقطه ای خیره می شوند و مداوم اشک آلود و مضطرب هستند تمایل به فعالیت های معمولی در آن ها از بین می رود و حتی انجام کوچککترین کار مستلزم تلاش فراوان است برای شرکت کردن در فعالیت ها بهانه های مختلفی می گیرند و ممکن است برای انجام هر کاری احساس خستگی کنند. احساس آن ها این است که محکوم به شکست اند و هیچ دلیلی برای تلاش نمی بینند. خود را نالایق می دانند و اضطراب بسیار به خصوص نسبت به آینده دارند. چنین طرز فکری مانع از آن می شود تا در پی کمکی باشند که به آن نیاز اضطراری دارند. از جمله سایر احساسات همراه با افسردگی عبارتند از:
احساس گناه، شرم، حساسیت بیش از حد و عزت نفس کم.
گوشه گیری و تحریک پذیری از مشخص ترین علائم افسردگی است. دختران افسرده به خصوص گرایش به گوشه گیری از اجتماع دارند در حالی که در افسردگی پسران بیش فعالی، بی قراری، برانگیختگی و پرخاشگری برجسته ترند. این رفتارها معمولا به طور محسوسی خارج از منش سرشتی مشخص هستند و تشخیص این نکته در بروز آن ها که به کودکان کمک می کند تا احساس دردناکی نداشته باشند مهم است و نباید به آن ها مُهر شیطان بودن یا بد بودن زد چرا که امکان فرار آن ها از خانه و سرگردان شدن و نیز احتمال خودآزاری و خودکشی برای آن ها وجود دارد.
در افسردگی فرایند تفکر کودکان کند و قدرت استدلال آن ها آشفته می شود. آن ها گرفتار اشتغال ذهنی هستند که به شدت عیب جویی کردن از خود مشخصه آن است. تفکر منطقی، تمرکز، یادآوری و تصمیم گیری برای آن ها مشکل است. مکرر به مرگ فکر کردن و ایده های خودکشی در ذهن آن ها وجود دارد. کودکان مبتلا به افسردگی معمولا دچار اختلال در خواب و الگوی خوردن، تغییرات وزن، کاهش انرژی و احساس خستگی هستند. شکایت از سردرد، دل درد، حالت تهوع و سایر دردها در آن ها شایع است. لذت بردن لازمه یادگیری رشد و بازی است در نتیجه نداتشن انگیزه ضعف تمرکز و ناتوانی در تفکر که از علائم افسردگی هستند، سبب لطمه زدن به عملکرد تحصیلی فرد در مدرسه می شوند و ممکن است نگرش کودک نسبت به مدرسه کاملا عوض شود. به علاوه نشانه های روان تنی اغلب منجر به اختلال در حضور در مدرسه و مدرسه گریزی می شوند.
این مطلب توسط مجله پزشکی دکتر سلام تهیه شده است. استفاده از آن فقط با ذکر منبع دکتر سلام(hiDoctor.ir) مجاز می باشد
