196384_962

اختلال هماهنگی رشدی یک اختلال دوران کودکی است.حدود 5٪ از کودکان در سن مدرسه  به  اختلال هماهنگی رشدی مبتلا میشوند. کودکان مبتلا به این اختلال ممکن است مشکل نگه داشتن اشیاء , پیاده روی ناپایدار را داشته باشند.کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی مشکلاتی در رابطه با  هماهنگی حرکتی در مقایسه با سایر کودکان هم سن و سال دارند

کودکانی که هماهنگی حرکتی رشدی دارند، برای انجام صحیح فعالیت های حرکتی روزمره نظیر پریدن، لی لی کردن، دویدن یا گرفتن توپ تلاش می­کنند. کودکان دچار مشکلات هماهنگی همچنین برای کاربرد صحیح وسایل و ابزار، بستن بند کفش یا نگارش عذاب می­کشند. کودک دچار اختلال رشد هماهنگی ممکن است به دلیل ناشی­گری و حالت دست و پا چلفتی در دستیابی به نقاط شاخص حرکتی نظیر نشستن، خزیدن یا راه رفتن تاخیر داشته باشد و در عین حال مهارت های کلامیش در حد عالی باشد.

اختلال رشد هماهنگی ممکن است به صورت ناشی­گری در مهارت­های حرکات ظریف و درشت تظاهر کند و منجر به عملکرد ضعیف ورزشی و حتی ضعف در پیشرفت تحصیلی به دلیل ضعیف بودن مهارتهای نگارشی می­شود. کودک مبتلا ممکن است بیش از برادر و خواهرهایش با اشیا برخورد کند یا اشیا را بیند

در حال حاضر شواهدی وجود دارد که نشان می­دهد مشکلات پریناتال نظیر نارسی، وزن کم هنگام تولد و هیپوکسی ممکن است در بروز اختلالات رشد هماهنگی نقش داشته باشند. در کودکان دچار اختلال رشد هماهنگی خطر بروز اختلالات زبان و یادگیری بیشتر است. بین مشکلات تکلم و زبان با مشکلات هماهنگی حرکتی ارتباط قدرتمندی وجود دارد و نیز مشکلات هماهنگی حرکتی با بیش فعالی، تکانشگری و گستره محدود توجه ارتباط دارد.

کودکان دچار اختلال رشد هماهنگی ممکن است بدلیل ناتوانی در تسلط بر فعالیتهای حرکتی مختص گروه سنی خود، شبیه کودکان کم ­سن تر بنظر برسند. برای مثال کودکان دبستانی مبتلا به این اختلال در دوچرخه­سواری، اسکیت­سواری، دویدن، لی­لی کردن یا پریدن مهارت ندارند. تظاهرات اختلال رشد هماهنگی در حرکات ظریف اصولا عبارتند از ناشی­گری در کاربرد ابزارها، استفاده از قیچی و مشکل در بستن زیپ و دکمه در گروه سنی پیش­دبستانی.

شیوع این اختلال در ۵ درصد کودکان سنین مدرسه تخمین زده می­شود. پسرها بیشتر از دخترها مبتلا می­شوند. در کودکان دچار این اختلال ابتلا به اختلالات زبان و تکلم بیشتر دیده می­شود و در مطالعات مربوط به کودکان دچار اختلالات تکلم، میزان بالایی از دست و پا چلفتی بودن گزارش شده است. اختلال رشد هماهنگی همچنین با اختلالات خ.اندن، اختلال ریاضیات و اختلال بیان نوشتاری ارتباط دارند. در افراد مبتلا به این اختلال میزان بروز اختلالات کم­توجهی/بیش­فعالی بیش از حد مورد انتظار است.

مشکلات ثانویه در روابط با همسالان در کودکان دچار اختلالات رشد هماهنگی شایع است که ناشی از طرد این کودکان بدلیل عملکرد ضعیف آنها در ورزش و بازیهای مستلزم مهارتهای حرکتی خوب است. نوجوانان مبتلا اغلب عزت نفس پایینی دارند و دچار مشکلات تحصیلی هستند.  علل اختلال رشد هماهنگی مسخص نیست ولی فرضیات مختلف هم علل عضوی و هم علل رشدی را مطرح کرده­اند. عواملی که در این اختلال، خطرساز فرض شده­اند عبارتند از: نارسی، هیپوکسی، سوتغذیه پریناتال و وزن کم هنگام تولد.

تشخیص این اختلال به ضعف عملکرد کودک در فعالیتهای مستلزم هماهنگی(فعالیتهای متناسب با سن و سطح هوش وی) بستگی دارد. به منظور غربالگری غیر رسمی این اختلال می­توان برای کودک تکالیفی معین کرد که مستلزم هماهنگی حرکات درشت( نظیر پریدن، جهش و ایستادن روی یک پا)، هماهنگی حرکات ظریف(مثل ضرب انگشتان، بستن بند کفش) و هماهنگی چشم و دست(نظیر گرفتن یک توپ و کپی کردن حروف) است. در دوران شیرخواری و کودکی اختلال ممکن است بصورت تاخیر در شاخص های طبیعی رشد نظیر غلطیدن، خزیدن، نشستن، ایستادن، راه رفتن، بستن دکمه های پیراهن و باز و بسته کردن زیپ شلوار تظاهر کند. بین ۲ تا ۴ سالگی دست و پا چلفتی بودن تقریبا در تمام فعالیتهای مستلزم هماهنگی حرکتی ظاهر می­شود. کودکان مبتلا قادر به نگهداری اشیا نبوده و آن را روی زمین می­اندازند. راهرفتن آنها نامتعادل است و اغلب موقع راه رفتن تلو­تلو میخورند و وقتی می­خواهند به طرف کودکان دیگر بروند به آنها برخورد میکنند. در کودکان بزرگتر اختلال هماهنگی حرکتی ممکن است در بازیهای روی میز، نظیر مرتب کردن قطعات پازل یا روی هم چیدن مکعب ها و هر نوع توپ بازی تظاهر نماید. بسیاری کودکان مبتلا به این اختلال دچار اختلال تکلم نیز هستند. ناشی­گری حرکتی معمولا با اختلال عملکرد در تکالیف شناختی دیداری- فضایی همراه است.

در مداخلات مربوط به کودکان دچار اختلال هماهنگی از وجوه متعددی شامل مواد بصری، شنیداری و لمسی استفاده میشود که هدف آنها آموزش حرکتی ادراکی برای تکالیف حرکتی اختصاصی است. درمان اختلال رشد هماهنگی عموما شامل انواعی از برنامه های ادغام حسی و آموزش فیزیکی تعدیل شده است. برنامه های ادغام حسی را معمولا کاردرمانگرها انجام میدهند و شامل فعالیت های جسمی است که آگاهی فرد از کارکرد حسی و حرکتی را افزایش میدهد.