دانستنی های بسیار جالب در مورد حافظه

مشكلات حافظه ای اكثر آدم ها به اندازه یاد زدودگی(از دست رفتن حافظه) یا واپس رانی (فناوری های هیجانی ناشی از ضربه های روحی كه می توانند حافظه را تحریف كرده یا در به یادآوری واضح رویدادها در حافظه اختلال ایجاد كنند) جدی نیستند. راهبردهای حافظه ای ساده زیر به شما كمك می كنند به نحو موثری رمزگردانی، اندوزش و بازیابی كنید.

قبل از هرچیز یادتان باشد كه حافظه حتی در بهترین شرایطش بدون ضعف و اشكال نیست و دانشجویانی كه عادات نابخردانه ای چون كم خوابی، مصرف دارو و مرتب حاضر نشدن در كلاس را دارند، اگر می خواهند در امتحان عملكرد خوبی داشته باشند باید این عاداتشان را ترك كنند.

اولین گام در بهبود عملكرد تحصیلی تان، اطمینان یافتن از پرداختن موثر اطلاعات است تا اطلاعات در حافظه بلند مدت اندوخته شود. اگرچه برخی اطلاعات به طور خودكار رمزگردانی می شوند ولی برای یادگرفتن دروس باید خیلی زحمت بكشید. اگر یادتان باشد گفتم كه رمزگردانی مستلزم توجه كردن، پردازش اطلاعات در تسطیح مناسب و تصویرسازی ذهنی است.

مدیر و برنامه ریز زمان خوبی باشید:

با مدیریت و برنامه ریزی مناسب زمان می توانید وقت مورد نیازتان برای خوب درس خواندن را تامین كنید. برای گرفتن نمرات بالا باید در ازای هر یك ساعت كلاس ، روزانه ۳ ۲ ساعت درس بخوانید. مثلاً اگر هفته ای ۱۵ ساعت كلاس دارید باید

۴۵ ۳۰ ساعت در هفته مطالعه غیررسمی داشته باشید.

توجه كنید و حواس پرتی تان را به حداقل برسانید:

وقتی عزم تان را جزم كردید كه وقت لازم برای دروس تان را كنار بگذارید، نباید اجازه بدهید چیز دیگری حواس تان را پرت كند. اگر می خواهید چیزی را به یاد آورید نباید اجازه بدهید توجه تان تقسیم شود. ببینید چه قدر به مطالب توجه می كنید. اگر احساس كردید حواس تان جمع نیست با استفاده از كلمه یا عبارتی مثل «تمركز» یا «صفر» سطح توجه تان را افزایش دهید.

مطالب را طوطی وار حفظ نكنید بلكه آن ها را بفهمید:

اگر مطالب را بفهمید و آن ها را طوطی وار مرور و حفظ نكنید، احتمال این كه آن ها را در بلندمدت به یاد آورید بیشتر خواهد شد. مرور برای جاگرفتن اطلاعات در حافظه كوتاه مدت خوب است ولی وقتی به رمزگردانی، اندوزش و بازیابی اطلاعات در حافظه بلند مدت نیاز دارید، خیلی موثر نیست. پس سعی كنید تا حد امكان اطلاعات را بفهمید و آن ها را معنا و بسط دهید و شخصی كنید. یكی از فنونی كه شما را از فهمیدن مطالب مطمئن می كند، بازبینی شناختی است كه میزان پیشرفتتان در مطالعه یا درس خواند را نشان می دهد. مثلاً برای مطمئن شدن از این كه مطالب را فهمیده اید، خلاصه ای از مطالب خوانده شده تهیه كنید و قسمت هایی را كه هنوز مبهم هستند، دوباره بخوانید.

از خودتان سوال كنید:

راهبرد سوال از خود به شما كمك می كند مطالب را بهتر به یاد آورید. لابه لای درس خواندنتان، لحظاتی توقف كنید و از خودتان چنین سوالاتی بپرسید: «معنای چیزهایی كه خواندم چیست؟»، «چه اهمیتی دارند؟» و «مصداق مفهومی كه خواندم چیست؟» وقتی با طرح سوالاتی از این قبیل، به مطالبی كه خوانده اید یا كارهای كلاسی تان صورت عینی و ملموس بخشیدید، تعداد تداعی های اطلاعاتی را كه بعداً می خواهید بازیابی كنید، بالا می برید.

یادداشت های خوبی بردارید:

یادداشت برداری خوب در جریان گوش دادن به صحبت های استاد یا خواندن كتاب درسی، به حافظه شما كمك خواهد كرد. ولی هر چیزی را یادداشت نكنید؛ این كار حواس تان را پرت می كند و نمی گذارد از منظور استاد یا كتاب درسی تصویر كاملی در ذهن تان ترسیم كنید.

راهبردهای یادداشت برداری خوب به شرح زیر هستند:

خلاصه بندی:

بعد از چند دقیقه گوش كردن یا كتاب خواندن، نكات اصلی را یادداشت كنید. دوباره چند دقیقه به صحبت های استادتان گوش بدهید و كتاب بخوانید، بعد نكات اصلی دیگر را یادداشت كنید.

تعیین رئوس مطالب:

رئوس مطالب صحبت های استادتان را مشخص كنید. برای این كار سلسله مراتبی تهیه كنید كه رابطه ایده ها و اختصاصی یا عمومی بودن آن ها را نشان می دهد. بعد از این كه سلسله مراتب فصول كتاب درسی تان را تهیه كردید، عناوین اصلی را با مثلاً حرف «الف»، عناوین فرعی را با حرف «ب» و عناوین فرعی تر را با حرف «ج» مشخص كنید.

نقشه های مفهومی:

اگر رئوس مطالب نظر شما را جلب نكرد از صحبت های استاد یا كتابتان نقشه های مفهومی تهیه كنید. نقشه های مفهومی شبیه رئوس مطالب هستند، فقط اطلاعات را به صورت نمودار یا نقشه نشان می دهند.

روش كورنل:

از سمت راست صفحه كاغذ، خطی كه یك چهارم تا یك سوم صفحه را جدا می كند به سمت پایین صفحه بكشید و صفحه را به دو قسمت تقسیم كنید یادداشت های تان را روی دو سوم تا سه چهارم صفحه باقی مانده در سمت چپ صفحه ثبت كنید وقتی مشغول مرور یادداشت های تان هستید می توانید نظرات تان را در سمت راست بنویسید به این ترتیب یادداشت های شما شخصی تر و بازیابی آن ها آسان تر می شود.

مرور یادداشت ها:

عادت كنید هر از گاهی یادداشت های تان را مرور كنید و خواندن آن ها را به شب امتحان موكول نكنید. در صورت امكان، بلافاصله پس از هر تدریس یا مطالعه هر بخش، دقایقی را صرف مرور یادداشت های تان كنید. به این ترتیب می توانید اطلاعاتی را كه از دست داده اید ولی هنوز در حافظه تان هستند، بیابید. این راهبرد، یادگیری شما را تثبیت می كند.