همیشه پدر و مادر ها انتظار دارند که فرزندشان بتواند در زندگی فردی و اجتماعی اش ، گلیم خود را از آب بیرون بکشد. اما گاهی عواملی باعث می شود که کودک خجالتی بار بیاید و این موضوع در آینده برای او به مشکلی بزرگ تبدیل شود. مشکلی که زندگی اجتماعی و فردی وی را تحت شعاع قرار دهد.
خجالتی ها انواع و اقسامی دارند:
۱) خجالتی های كلاسیك كه جرات حرف زدن ندارند و با گوشه نگاهی سرخ می شوند
۲) خجالتی هایی كه برای پوشاندن كم رویی خود مدام حرف می زنند
۳) خجالتی هایی كه مثل خارپشت خود را در حصاری دفاعی مخفی می كنند تا آنها را آن گونه كه هستند، نبینند.
۴) خجالتی های عصبانی كه مدام داد و هوار می كنند تا دیگران متوجه ترسشان نشوند.
۵) بعضی افراد تنها در شرایطی خاص خجالتی اند و در دیگر موارد شجاع و نترسند.
گاهی به جای واژه كم رویی از اصطلاح “ترس از اجتماع” استفاده می شود. بسیاری از روان شناسان بر این عقیده اند كه هیچ مرز واضح و مشخصی بین “كم رویی” و “ترس از اجتماع” وجود ندارد. ماهیت هر دو یكسان است وتنها از نظر شدت باهم متفاوت اند.
در نظرسنجی ها، بیشتر جوانان و نوجوانان ادعا می كنند كه خجالتی هستند، چون مثلا سركلاس درس، پای تخته یا سالن های كنفرانس دانشگاه زبانشان می گیرد و سرخ می شوند.
مثلا در فرانسه ۶۰ درصد افراد ادعا می كنند از كمرویی رنج می برند. در حالی كه تنها ۲ تا ۳ درصد افراد واقعا از كمرویی به عنوان یك بیماری روانی كه معمولا همراه با افسردگی نیز هست، رنج می برند. كمرویی در نوجوانان پدیده ای بسیار پیچیده است. گرچه بدن نوجوان رشد كرده ولی او هنوز اعتماد به نفس لازم را در خود حس نمی كند. به محض آنكه به او نگاه كنید سرخ می شود و معمولا قادر نیست با جنس مخالف خود سر صحبت را بگشاید..
آسیب پذیری ژنتیكی:
گرچه تاكنون ژن كمرویی شناخته نشده است، ولی محققان معتقدند تمامی افراد استعدادی طبیعی برای مبتلا شدن به كمرویی دارند. به طور حتم بعضی افراد حساس تر از دیگرانند. مشكل واقعی خجالتی ها این است كه نمی توانند سنگینی نگاه دیگران را تحمل كنند.
محیط خانوادگی:
به طور حتم خانواده و محیطی كه فرزندمان در آن رشد می كند در خجالتی بودن یا نبودن وی موثر است. در صورتی كه والدین فردی كمرو باشند به طور حتم این خصوصیت را به فرزند خود نیز انتقال می دهند. از سوی دیگر والدین عصبی و سخت گیر نیز فرزندانی خجالتی دارند. فروید، دلیل كمرویی را ترس از رها شدن می داند. این ترس در دوران كودكی و به ویژه نوجوانی بسیار عادی است. اما اگر در دوران جوانی و بزرگسالی نیز ادامه یابد، مطمئنا نقصی اجتماعی است كه باید درمان شود.
فرهنگ:
تحقیقات نشان داده است كه كمرویی با فرهنگ یك جامعه رابطه مستقیم دارد. به نظر می رسد ژاپن نسبت به دیگر كشورهای جهان، جمعیت خجالتی تری داشته باشد. ۹۰ درصد مردم این كشور ادعا می كنند خجالتی اند. در توكیو، فروتنی، خویشتن داری، رازداری، جزء نگری و مهربانی ارزش هایی مقدسی اند كه مجریان آن خجالتی خوانده می شوند. در كشور ما نیز به عنوان مثال از نظر فرهنگ اسلامی و سنتی یك زن ایده آل زنی است كه هنگام صحبت با غریبه ها چشم به زمین بدوزد و سرخ شود، اما در حال حاضر با پیشرفت جامعه چنین خصوصیاتی به خجالتی ها نسبت داده می شود.
وقایع زندگی:
گاهی در زندگی هر فرد اتفاقاتی رخ می دهد كه مسببات گوشه گیری و كمرویی فرد را فراهم می كند: تحقیر، تمسخر، شكست .