یک داروی تازه به اسم لیراگلوتاید که توسط شرکت نوونوردیسک تهیه شده است این دارو چندین کار را در بدن انجام میدهد : بالا بردن مقدار ترشح انسولین، دیر گرسنه شدنو کاهش ترشح گلوکاگون.
انسولین و گلوکاگون هورمونهای تولید شده توسط پانکراس هستند که دارای تأثیرات متضادی می باشند. انسولین سبب کاهش قند خون و گلوکاگون سبب افزایش قند خون می شود. انسولین توسط سلولهای بتا و گلوکاگون توسط سلولهای آلفا در پانکراس ترشح می شوند. برخی از بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 که با داروهای خوراکی قادر به کنترل قندخون خود نیستند، تحت درمان با انسولین قرار می گیرند از میان این دسته از بیماران، گروهی حتی با تزریق انسولین قادر به کنترل خوب قند خون خود نیستند و هموگلوبین A1Cآنها بالاتر از میزان هدف است.
در مطالعه ی اخیر داروی لیراگلوتاید بروی بیمارانی با شرایط فوق امتحان گردید، دکتر Lingvayدانشیار طب داخلی و علوم بالینی از مرکز پزشکی دانشگاه UT Southwesternاین کار آزمایی بالینی را طراحی نمود و به بررسی اثربخشی داروی لیراگلوتاید بر بیمارانی که دوز بالایی از انسولین را دریافت می کنند اما مقدار هموگلوبین A1Cآنها همچنان بالاتر از مقدار هدف است، پرداخت.
دکتر Lingvayمی گوید: ما با جمعیت رو به رشدی از بیمارانی روبرو هستیم که نیاز به مقادیر بالایی از انسولین دارند. انسولین موجب افزایش وزن این افراد می شود که به نوبه ی خود به عدم کنترل قندخون دامن می زند، ما به بررسی تأثیر لیراگلوتاید بر این گروه از بیماران پرداختیم.
در این مطالعه از 71 فرد مبتلا به دیابت نوع 2 که تحت درمان با مقادیر بالایی انسولین در روز بودند( 4 تا 5 تزریق در روز) ثبت نام گردید. همه ی بیماران دارای مقدار هموگلوبین A1C7.5درصد یا بالاتر بودند(هدف هموگلوبین A1C برای بیماران دیابتی 7 درصد یا کمتر است)، همچنین همه ی بیماران شرکت کننده دارای اضافه وزن بودند.
در این مطالعه داروی لیراگلوتاید یا پلاسبو (دارونما) در کنار تزریقات روزانه ی انسولین توسط خود بیمار تزریق گردید.
نتایج این تحقیق نشان داد مقدار هموگلوبین A1Cبیمارانی که از داروی لیراگلوتاید در کنار تزریق انسولین استفاده می کردند از 8.9به 8کاهش یافت درحالیکه مقدار هموگلوبین A1Cگروه پلاسبو تغییری نکرد. همچنین از وزن بیماران گروه لیراگلوتاید بطورمتوسط چهار و نیم پوند کاسته شد، درحالیکه در گروه پلاسبو اندکی افزایش وزن بطور متوسط مشاهده گردید.
کاهش مقدار هموگلوبین A1Cدر این بیماران کمتر از بهبودی است که بطور طبیعی با استفاده از لیراگلوتاید در بیماران غیرانسولینی مشاهده می شود اما این نتایج در جمعیتی که درمان آنها دچار چالشهای زیادی است، بهبود بسیار بزرگی محسوب می شود.
اگر چه این تحقیق بصورت دو سوکور انجام شد( نه بیماران و نه محققان از داروی تزریق شده در گروه ها مطلع نبودند) یکی از بیماران پس از چند هفته شرکت در این تحقیق مطمئن بود که تحت درمان با لیراگلوتاید است زیرا قند خون او بطور چشمگیری کاهش یافته بود. او می گوید: من تصور می کنم این دارو بسیار موثر است، زیرا بالاخره خون من به میزان طبیعی رسیده است از روزی که دیابت در من تشخیص داده شده است، قند خون من همواره بالاتر از مقدار هدف بوده و این اولین باری است که هموگلوبین A1Cمن پایین آمده است و من تصور می کنم باید درمان با داروی لیراگلوتاید را در کنار تزریق انسولین ادامه دهم. درانتهای تحقیق، پزشک معالج این بیمار، داروی لیراگلوتاید را برای او تجویز کرد. یکی دیگر از بیماران از تزریق لیراگلوتاید بسیار خوشنود بود، او علاوه بر کاهش قندخون به کاهش وزن متوسطی دست یافته بود.
دکتر Lingvayبا بررسی مکانیسم های عملکرد لیراگلواید در این گروه از بیماران متوجه ی اثر بخشی این دارو شد و با اندازه گیری مقدار انسولین و گلوکاگون پس از صرف غذا متوجه ی تولید بیشتر انسولین گردید.
او افزود: نتایج این تحقیق نشان داد با اینکه شرکت کنندگان در این تحقیق به مدت طولانی به دیابت مبتلا بودند و انتظار می رفت هیچ سلول بتایی در پانکراس آنها فعال نباشد و داروی لیراگلوتاید احتمالا با سرکوب تولید گلوکاگون ممکن است در این افراد موثر باشد اما ما متوجه شدیم لیراگلوتاید اثر کاهندگی قند خون را از طریق بهبود ترشح انسولین اعمال می کند.
این یافته ها در دو مجله یJournal of the American Medical Association-Internal Medicine و Journal of Clinical Endocrinogy & Metabolismبصورت آنلاین منتشر شد.
