با توجه به تعطیلات تابستان حضور والدین در کنار فرزندشان بیشتر از قبل و پررنگ تر از گذشته خواهد بود به همین خاطر الگوبرداری آن ها از رفتارها و برخوردهای خانواده شان بیشتر از قبل مشاهده خواهد شد پس سعی کنید مراقب حرکات خود در منزل باشید
مجله سیب سبز: اینروزها به هرجا که نگاه میکنیم، بهنظر میرسد که در یک جهان به دور از هر نوع نزاکتی زندگی میکنیم؛ در کوچه و خیابان مردم با هم دعوا میکنند، افرادی که دیدگاههای مختلفی دارند در گفتوگوهای خود در شبکههای مجازی، به زبانی دور از شأن و تمسخر با یکدیگر صحبت میکند. شاید تغییر رفتار بزرگسالان در این سناریوها کار بسیار دشواری باشد و شاید خیلی دیر شده باشد، اما این میان یک نقطه امیدبخش وجود دارد؛ نسل فرزندانمان.
کودکان با این نیت به دنیا نمیآیند که بخواهند دیگران را مسخره کنند یا به آنها آسیب بزنند؛ درواقع آنها به شدت انسانهای همدلی هستند.
بهخاطر همین است که آموزش و الگوسازی برای کودکان در ارتباط با اصول آداب و نزاکت، اهمیت فراوان دارد؛ اصولی مانند احترام به دیگران، ابراز همدلی، اعمال محدودیتها و رفتار با دیگران از روی ادب و معرفت. در اینجا به برخی روشهای آموختن و الگوسازی ادب و نزاکت به کودکان میپردازیم که باعث میشود آنها بتوانند جهان را به مکانی بهتر تبدیل کنند.
از چه حرف میزنیم؟
ادب و نزاکت به معنای آن است که بتوان انسانیت دیگران را مدنظر قرار داد و ویژگیهای آن را در سطحی بالاتر از منافع شخصی تلقی کرد. چیزی که در متون دینی ما نیز به آن راها اشاره شده است درواقع اینها ارزشهایی هستند که در شکلگیری روابط مثبت و سازنده در زندگی شخصی ما و نیز ایجاد جامعهای سازنده و خلاق و نسلی از بچههای متمدن که در آینده افراد مودبی خواهند شد، نقشی اساسی و حیاتی دارد.
گام اول: مراقب رفتارتان باشید
سعی کنید خود و رفتارتان را ارزیابی و فرزندانتان را هم تشویق کنید تا این کار را انجام دهند. در واقع آنها را تشویق کنید تا به بچههایی که در زمین بازی یا مدرسه تنها هستند و شاید کمی نیاز به محبت و همنشینی دارند، توجه کنند. به آنها کمک کنید تا علائم احساسی را در دیگران ببینند و تشخیص دهند.
برای مثال از یک آینه برای آزمایش حالتهای صورت استفاده کرده و درباره احساسات متناظر با هم صحبت کنید، به این ترتیب آنها میتوانند زمانی که دیگران احساس غم یا ترس دارند، با آنها همدردی کرده و به آرامش دعوتشان کنند. با این کار میتوانید به فرزندانتان بیاموزید که دیگران و احساسات به اندازه خود آنها اهمیت دارند و باید به دیگران هم توجه داشت.
گام دوم: واقعبینی را به کودک آموزش دهید
کودکان بهطور طبیعی نسبت به تفاوتها، حالت کنجکاوانه و تیزبین دارند. اما از طرفی از خطمشی شما هم پیروی میکنند: وقتی شما و فرزندتان کسی را میبینید که بهطور بارزی با شما تفاوت دارد (فرقی نمیکند در عدم توانایی یا به لحاظ سنی یا هر ویژگی بارز دیگری) با واکنش آسان و آرام خود به او نشان دهید که این تفاوتها به معنای این است که شما آنها را پذیرفته و درک کردهاید.
اگر فرزندتان در این زمینه سوالی داشت، بسیار عادی و واقعبینانه به او پاسخ دهید، بیآنکه بخواهید به او خیره شوید یا به جایی اشاره کنید. سعی کنید به فرزندتان بیاموزید که انسانها با هم متفاوت هستند و باید به این تفاوتها احترام گذاشت.
گام سوم: از ادبیات محترمانه استفاده کنید
در برخی مواقع همین چیزهای کوچک هستند که اهمیت فراوانی پیدا میکنند.
کودکانی که یاد میگیرند «لطفا» و «دست شما درد نکنه» یا «اجازه هست» بگویند، فضایی توام با ادب و نزاکت را ایجاد میکنند که واکنشهای مثبتی در افراد پیرامون آنها بههمراه خواهد داشت.
از او بخواهید درخواستهای خود را محترمانه و بدون ترس بیان کند و برای انجام این درخواستها، از دیگران طلبی ندارد.
به او یاد دهید که دیگران موظف به انجام تمام درخواستهای ما نیستند و اگر نتوانستند لطفی در حق ما بکنند، نباید خشمگین شویم و به شکلی مقابلهجویانه برخورد کنیم. بهعلاوه تشکر کردن را به فرزندتان بیاموزید.
گام چهارم: از او در مشارکتهای اجتماعی دعوت کنید
سعی کنید فرزندتان را در جریان خدمات اجتماعی در سنین پایین شرکت دهید. بچهها دوست دارند به آنها مسئولیتهای کوچکی داده شود که بهراحتی قابل مدیریت باشد – این کار به آنها احساس کمال و غرور خواهد داد– و این رفتارها باعث میشود به دیگران کمک کرده یا فضای جامعه را بهتر کنند.
مثلا کودکان میتوانند اسباببازیها یا لباسهایی را که دیگر استفاده نمیکنند برای اهدا به افراد نیازمند جمعآوری کنند. میتوانند در روز جمعآوری زباله از ساحل، آشغالها را از روی زمین بردارند. روشهای زیادی برای شرکت و حضور در جامعه وجود دارد، با این کار فرزندتان یاد میگیرد که این همان کاری است که یک شهروند خوب انجام میدهد.
گام پنجم: الگوی خوبی برایش باشید
سعی کنید در اجرا و تحقق حرفهایی که میزنید، نمونه خوبی برای فرزندتان باشید. هیچکس قدیس و کامل نیست اما تلاش در این زمینه نشان میدهد که شما باور دارید این مسئله مهم و ارزشمند است و کودکتان هم آن را یاد میگیرد.
با زیرسازی درست در خانه، بچههای امروز میتوانند جهانی بهمراتب قابلتحملتر و پربارتر در آینده بسازند. اگر وعدهای میدهید به آن عمل کنید تا فرزندتان پایبندی به قولهای خود را از شما بیاموزد و به آن وفادار باشد.