در زندگی روزمره با افرادی رو به رو می شویم که سعی می کنند از هر کاری ایراد بگیرند و هر طور که شده بهانه ای برای هرچیزی دست و پا کنند. این افراد هم باعث آزار خود می شوند و هم باعث آزار دیگران. اما اگر این مسئله را خوب بررسی کنیم می بینیم که بهانه جویی افراد چند ریشه و علت اصلی دارد… با ما همراه باشید.
افراد موفق بهانه جویی نمی كنند !
تقریباً تمام افراد ناموفق از نوعی بیماری فكری رنج می برند. این بیماری كه افكار را ضعیف می كند «بهانه جویی» نام دارد.
هر چه فرد موفق تر باشد، كمتر به دنبال بهانه جویی می رود و اصولاً تفاوت بین كسانی كه با وضعیت بسیار رخوت انگیز به كار و شغل فعلی خود چسبیده اند و دائم در اضطراب از دست دادن آن هستند و افراد موفق در میزان حاشیه روی و بهانه جویی های آنهاست. برای درك صحت این مطالب یك انسان موفق را در نظر بگیرید. او تمام بهانه هایی را كه یك انسان ناموفق به كار می برد، می توانسته به كار ببرد اما این كار را نكرده اما برعكس آنهایی كه در زندگی به جایی نرسیده اند و برنامه ای هم برای رسیدن به جایی ندارند، یك دایره المعارف كامل از توجیهات روزمره برای كارهایشان دارند و اغلب نیز حاضر جواب و خودرای هستند. رایج ترین شكل بهانه جویی نداشتن سلامتی است كه با كلماتی مثل «حالم خوش نیست» و یا «فلان بیماری را دارم» همراه است. اما همه می دانیم كه بسیاری بوده و هستند كه با وجود معلولیت های بسیار عمیق و جدی، به مراحل بالایی از سطح علم و فناوری دست یافته اند و نیازی نیست كه در نام آنها را یادآوری كنیم. ناخوشی با صدها شكل مختلف برای توجیه به كار می رود و عاملی برای نپذیرفتن مسوولیت و یا عدم كسب درآمد بیشتر و امثال آنهاست. حال برای درمان چه باید كرد؟ درباره بیماری خود صحبت نكنید: تكرار اینكه بیمار هستید حالتان را بدتر می كند. شاید با تكرار اینكه بیمار هستید مقداری دلسوزی را به خود جلب نمایید اما هرگز احترام و صمیمیت افراد را نمی توان به دست آورد.
نگران نباشید. درباره بیماری فكر هم نكنید زیرا دچار وسواس فكری خواهید شد. همین اندازه سلامتی مكفی است. در حكایتی از سعید قصه مردی آمده است كه از بی كفشی خود می نالید اما هنگامی كه نگاهش به شخصی بدون پا افتاد به حال خود امیدوار شد. از همین مقدار تندرستی خوشحال باشید تا دچار مشكل نشوید.
تكرار كنید «آرام رفتن بهتر از نرفتن است». زندگی به اندازه كافی سخت هست پس آن را با خوابیدن در بستر بیماری هدر ندهید. برخیزید و تصمیم خود را برای حركت عملی كنید.
فقدان هوش یكی از بدترین و شایع ترین انواع بهانه است. زیرا كه مبتلایان به این نوع نگرش از این ضعف خود دم نمی زنند تا غرور خود را حفظ كنند و به نوعی این یك توجیه داخلی و شخصی است. نشانه این نگرش كلماتی مثل اینهاست، «برای این كار ساخته نشده ام»، «استعداد این كارها را ندارم»، «از كارهای پیچیده متنفرم».
اغلب مردم یا درباره ذكاوت دیگران اغراق می كنند و یا بهره هوشی خود را دست كم می گیرند. اما مساله این است كه نمی دانند «نوع نگرش مهمتر از بهره هوشی است». یك فرد با بهره هوشی حدود ۱۰۰ و دید مثبت بیشتر از یك نابغه با بهره هوشی ۱۴۰ و دید منفی، كاربرد و احتمال موفقیت دارد. هرگز فكر نكنید كه نمی توانید استعدادی را در خود پرورش دهید كه در خانواده شما كسی آن را نداشته. این توصیه پدر علم فیزیك نوین را نیز در جایی یادداشت كنید: «بهتر است ذهن خود را برای فكر كردن آماده كنید نه برای انبار كردن بی هدف اطلاعات»