18089’’

یک بیماری است که باعث انسداد در عروق پا و دست شما است.عروق خونی ملتهب می شوند، که باعث کاهش جریان خون. لخته شدن خون  بیشتر رگ های خونی را مسدود میکند . این بیماری باعث درد  میشودو می تواند به  بافت صدمه بزند  و در موارد شدید  باعث مرگ بافت  (گانگرن) می شود.بیماری بورگر  شریان  را متورم کرده و لخته شدن خون در رگ های خونی آغاز می شود. این جریان طبیعی خون را محدود و به طور کامل از طریق بافتها از گردش خون جلوگیری می کند.

بيماري بورگر يا به اصطلاح انگليسي برگر نام فردي است كه 99 سال پيش اين بيماري را تعريف كرد. نام علمي اين بيماري نيز ترومبو آنژئيت اوبلي تران به معني بيماري التهابي لخته‌اي انسدادي است يعني بيماري كه در آن شريان‌هاي ريز در اندام فوقاني و تحتاني به علت التهاب و لخته بسته مي‌شود.

اين بيماري در اروپا و امريكا كم است اما در كشورهاي آسيايي مانند ايران و ژاپن به علت نامعلوم شايع مي‌باشد. همچنين در سنين 20 تا 40 سالگي بيشتر ديده شده و 99 درصد در آقايان اتفاق مي‌افتد. در خانم‌ها هم تقريباً اصلاً وجود ندارد. علت بيماري هم هنوز معلوم نيست اما به طور قطع مي‌توان گفت در افراد سيگاري ديده مي‌شود و در غير سيگاري‌ها وجود ندارد. اما در همه‌ي افراد سيگاري هم ديده نمي‌شود. پس در افراد سيگاري هم، كساني كه مشكل زمينه‌اي دارند مبتلا به اين بيماري مي‌شوند. بيماري در افرادي كه از نظر اجتماعي سطح پايين هستند و سيگار را در سنين نوجواني و به مقدار زياد شروع كرده‌اند بيشتر شيوع دارد.

چون اين بيماري شريان‌ها و وريدهاي عمقي و سطحي را درگير مي‌كند، احتمال سيستميك بودن بيماري را مي‌دهند و نيز در اين بيماري چون عروق بسته مي‌شود، خون رساني به اندام‌ها مختل شده و فرد قدرت انجام كارها مانند گذشته را ندارد. بورگر به طور متناوب مي‌تواند قسمتي از وریدهای سطحی بدن را درگير كند و از يك قسمت به قسمت ديگر برود به همين دليل ترومبوفلبيت سطحي مهاجر ناميده مي‌شود.

چون بيماري در ابتدا با كاهش قدرت دست و پا شروع مي‌شود، ممكن است با بيماري ديگر از جمله بيماري‌هاي مفصلي و روماتولوژي اشتباه گرفته شود ولي همكاران پزشك بايد بدانند هنگامي كه فردي سيگاري با ترومبوفلويت سطحي مهاجر مراجعه كند بايد به مرحله اول بيماري بورگر شك كرد.

بيماري با سيگار كشيدن پيشرفت مي‌كند و با پيشرفت بيماري زخم‌هايي در نوك انگشتان و ناخن فرد ايجاد مي‌شود كه فوق العاده دردناك است به طوري كه به هيچ مسكني پاسخ نمي‌دهد، در نتيجه فرد به مواد مخدر روي مي‌آورد تا درد را تسکین دهد. اين سيكل معيوب ادامه مي‌يابد تا اينكه بيمار به يك فرد سيگاري قهار، معتاد به مواد مخدر و از كار افتاده تبديل مي‌شودو به تدريج با پيشرفت بيماري اندام‌هاي خود را از دست مي‌دهد.

اگر بيماري سيگاري در حدود سنين 20 تا 40 سال و با زخم انگشت مراجعه كند، ترديدي نيست كه بيماري بورگر است زيرا در كشور ما بسيار شايع است ولي از لحاظ علمي ما بعضي بيماري‌هاي ديگر مثل ديابت و بيماري‌هاي روماتولوژي (چون علائم مشابه دارند) را رد مي‌كنيم و به تشخيص قطعي مي‌رسيم. براي دانستن ميزان درگيري و وسعت بيماري نيز از سونوگرافي داپلر رنگي براي هر 4 دست و پا استفاده مي‌كنيم. وسايل تشخيصي ديگر از جمله آنژيوگرافي MRA و سي تي آنژيوگرافي نيز بسيار كمك كننده خواهند بود.

متأسفانه طب امروز از نظر دارويي و جراحي هيچ تكنيك و تكنولوژي درماني مؤثري براي اين بيماري پيدا نكرده است. البته يك سري داروها از جمله آسپرين به عنوان داروي فرعي به كار مي‌رود ولي تأثير چنداني دردرمان ندارد. از نظر جراحي نيز جنس عروق به قدري خراب مي‌شود كه هيچ جراحي قادر به اصلاح آنها نيست. از طرفي رگهايي كه در بيماري‌هاي ديگر براي جبران مي‌توان استفاده كرد نيز در اين بيماري از بين رفته‌اند.

تنها كسي كه مي‌تواند به درمان كمك كند خود فرد بيمار است. در واقع فقط يك راه براي درمان وجود دارد و آن هم قطع كامل سيگار مي‌باشد. با ترك كامل سيگار گرچه اعضاي از دست رفته برنمي‌گردد ولي حسن آن اين است كه از پيشرفت بيماري جلوگيري مي‌شود. به طوري كه آمارها نشان داده است با ترك سيگار ميزان قطع عضو به زير 30 درصد كاهش مي‌يابد.