در کنار گردن، در قسمت چپ و راست دو شریان بزرگ است که خون غنی از اکسیژن را به مغز می رساند. شما می توانید زمانی که انگشت اشاره را در زیر زاویه فک خود قرار میدهید این شریان را احساس کنید. تنگی کاروتید خطرناک است زیرا می تواند جریان خون به مغز را کاهش دهد. اگر جریان خون به مغز قطع شود، سکته مغزی رخ می دهد. رسوب کلسترول، چربی، کلسیم و دیگر مواد در طول دیواره شریان کاروتید شایعترین علت تنگی کاروتید است.
تنگی کاروتید به معنی تنگ شدن وبسته شدن شریان کاروتید در ناحیه گردن می باشد. شریان کاروتید خون مغز را تأمین میکند. این انسداد ثانویه به رسوب چربی به صورت پلاک در شریان با نام آترواسکلروز می باشد.رسوب با تجمع چربی در لایه داخلی جدار رگ که به تدریج موجب نامنظمی ، تنگی و سرانجام انسداد می گردد. این پلاک به نوبه خود می تواند موجب تشکیل لخته و جابجایی به سمت مغز و ایجاد سکته مغزی (Stroke) می گردد.
سکته مغزی موجب قطع جریان خون به یک ناحیه مغز و در نتیجه نرسیدن مواد غذایی و اکسیژن و در نهایت آسیب پایدار به سلولهای مغز می گردد.سکته مغزی عامل مهمی برای ناتوانی و مرگ بیماران است وتنگی کاروتید یکی از علل آن می باشد.
علل
فاکتورهای خطر زیادی برای تنگی کاروتید ذکر شده است از جمله عبارتست از:
سن بالا ، فشارخون بالا ، سیگار ، کلسترول بالا بویژه LDL ، دیابت یا قند خون بالا و چاقی.
علائم
علائم بسته به درگیری ناحیه مغزی است، هرچند بسیاری از بیماران بدون علامت هستند و تنگی در حین معاینه کشف می شوند. بیماری ممکن است خود را بصورت کاهش بینایی یا ضعف و گزگز در اندامها یا گنگ و مبهم صحبت کردن یا عدم توانایی در بیان کلمات و یا نهایتا به صورت اختلال هوشیاری ظاهر شود. در چنین مواقعی برای جلوگیری از یک سکته واقعی مشاوره اورژانس با یک جراح عروق حیاتی است.
تشخیص
شنیدن صدا با گوشی پزشکی بر روی ناحیه تنگی شریان کاروتید مجاور زاویه فک تحتانی یک روش تشخیصی در اثر ایجاد جریان گردبادی در ناحیه تنگی است. سایر روشهای تشخیصی عبارتند از : 1- سونو داپلر: یک روش غیر تهاجمی براساس امواج فوق صوت که می تواند تصاویر آناتومیک را به صورت سایه نمایان سازد. 2- MRA : بر اساس امواج مغناطیسی می تواند عروق را نمایان سازد. 3- آنژیوگرافی: روش استاندارد برای تصویر سازی از عروق است که پس از تزریق ماده حاجب به داخل رگ با اشعه ایکس عکسبرداری می شود.
درمان
براساس علامت دار یا بدون علامت داربودن بیماری است.روشهای درمانی عبارتند از:
1-روشهای مدیکال یا دارویی
2-اندارترکتومی: خارج کردن پلاک چربی از داخل رگ به روش جراحی
3-روشهای اندوواسکولار یا داخل عروقی: قرار دادن فنر یا استنت در رگ
تصمیم به انتخاب نوع روش درمانی به عوامل متعددی وابسته است که توسط جراح عروق بعد از معاینه و بررسی لازم گرفته می شود .
