گاز مونوکسیدکربن در تونل ها می تواند افراد زیادی را در معرض خفگی قرار دهد برای پیشگیری از مسمومیت درون تونل های بسته بهتر است از راه حل های موثری کمک بگیرید با ما در ادامه مطلب همراه باشید و به این توصیه های مفید عمل کنید
این مساله است که می‌تواند سلامت سرنشینان را تهدید کند. هنگامی که ده‌ها خودرو در محیط تقریبا بسته تونل، روشن هستند، اتفاقی که می‌افتد، مشابه آن اتفاقی است که با روشن کردن خودرو در یک پارکینگ بسته می‌افتد.
گرچه فضای تونل بسیار بزرگ‌تر و 2 طرف آن باز است ولی باز هم تهویه و جریان هوای مناسب برقرار نیست و ممکن است مسمومیت ناشی از گاز مونوکسیدکربن در سرنشینان خودروها به نسبت خفیف‌تراتفاق بیفتد. گازی که از سوخت بنزین ایجاد می‌شود، گاز سمی مونوکسیدکربن است. البته عوامل دیگری هم به‌عنوان آلاینده از سوخت بنزین تولید میشوند که خطرات آنها هم قابل‌توجه است. مثلا گاز دی‌اکسیدکربن نیز تولید می‌شود. این گاز هم خاصیت مسمومیت‌زایی جدی دارد ولی قدرت سمی بودن آن به اندازه گاز مونوکسیدکربن نیست.
اکسیژن موجود در محیط که از طریق تنفس وارد خون می‌شود باید به هموگلوبین متصل شود تا به بافت‌های بدن برسد، اما گاز مونوکسیدکربن برای اتصال با هموگلوبین خون قدرت بیشتری دارد و اگر در محیط قرار داشته باشد در رقابت با اکسیژن موفق‌تر عمل می‌کند زیرا میل ترکیبی مونوکسیدکربن با هموگلوبین 250 برابر بیشتر از میل ترکیبی اکسیژن با هموگلوبین است. پس وقتی فرد در محیطی قرار می‌گیرد که غلظت مونوکسیدکربن هوا زیاد است دچار کمبود اکسیژن ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن می‌شود.
علائم مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن به میزان ورود مونوکسیدکربن داخل خون بستگی دارد. یعنی با توجه به اینکه فرد چه مدت در معرض این گاز قرار بگیرد و چه حجمی از آن را استنشاق کند، علائم متفاوتی هم از خود بروز خواهد داد. شایع‌ترین علامت خفیف سردرد و احساس سرگیجه است. به‌تدریج احساس خواب‌آلودگی، ضعف بدنی و حالت تهوع و استفراغ نیز در مصدوم ظاهر می‌شود. در مواقع شدید فرد ممکن است تشنج کند یا به کما برود و مرحله آخر نیز ایست قلبی و مرگ است.
گروه‌های آسیب‌پذیر مثل همه مسمومیت‌‌های دیگر بیشتر در معرض خطر هستند. کودکان، خانم‌های باردار، مبتلایان به بیماری‌های قلبی-عروقی، بیماری‌های ریوی مثل آسم، برونشیت و…، افراد مسن، مبتلایان به بیماری‌های خاص و سرطان و… افرادی هستند که نباید در این فضاها قرار گیرند. گرچه افراد سالم و جوان هم ممکن است دچار مشکل شوند ولی گروه‌های ذکرشده حساس‌ترند.
توصیه های پزشکی به سرنشینان خودروهایی که در تونل اسیر ترافیک میشوند
1. شیشه پنجره‌های ماشین را بالا بکشید. این کار باعث می‌شود میزان استنشاق دود ماشین‌ها توسط سرنشینان خودرو کمتر شود. البته این کار در کوتاه‌مدت تاثیرگذار است.
2. اساس درمان در مسمومیت با مونوکسیدکربن در مرحله اول خارج کردن مصدوم از محیط منبع آلودگی است. علائم ناشی از مسمومیت با گاز مونوکسیدکربن را به یاد بسپارید و با مشاهده علائم در یک فرد به سرعت او را از تونل خارج کنید.
3. افراد آسیب‌پذیر را سریع از تونل خارج کنید و منتظر علائم ناشی از مسمومیت نباشید.
4. حتی سرنشینانی که مشکلی ندارند هم بهتر است از تونل خارج شوند و در فضای آزاد منتظر خودروی خود بمانند.
5. گاهی قرار گرفتن مصدوم در هوای آزاد به‌تدریج باعث از بین رفتن علائم می‌شود، ولی همیشه این‌طور نیست و ممکن است لازم باشد گروه امداد در این شرایط دخالت کنند. گرچه در مراکز درمانی هم فقط یک درمان وجود دارد و آن دادن اکسیژن است ولی دادن اکسیژن توسط کپسول در مراکز درمانی در مواقعی که مسمومیت شدید است باید ادامه یابد و مصدوم نیز چند ساعتی تحت نظر باشد. زمانی که مصدوم دچار تهوع و استفراغ شده و سطح هوشیاری‌اش کاهش‌یافته حتما باید او را به مراکز درمانی انتقال داد.
دکتر شاهین شادنیا، متخصص سم‌شناسی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم‌پزشکی شهید بهشتی