موارد استفاده از لیزر در زمینه های درمانی چیست برای برطرف کردن چه مشکلاتی می توانیم از لیزر کمک بگیریم این روش درمانی چه تاثیراتی روی مشکلات مختلف بدن میگذارد در ادامه با راهکارهای مختلف در این زمینه آشنا شوید
پس از 50 سال از کشف لیزر، در سال 1967 اولین بار آزمایشهایی برای یافتن اثر لیزر بر روی موجود زنده صورت گرفت. درسال 1970 استفاده از لیزر برای کاهش درد مورد توجه پژوهشگران قرار گرفت و به تدریج استفاده از انواع مختلف و لیزرهای کمتوان وارد حیطه درمانهای پزشکی شد. به کارگیری لیزرپرتوان در سال 2006 مورد تایید سازمان غذا و دارو آمریکا قرار گرفت و محدوده توان آن را بین 500 میلی وات تا7500 میلیوات تعریف کردند و اخیرا در سال2011 دستگاه لیزرهای پرتوان با توان 15000 میلیوات برای درمانهای پزشکی مورد تایید وزارت بهداشت کانادا وآمریکا قرار گرفت.
لیزر چیست؟
نور معمولی تشکیل شده است از طول موجهای مختلف که برخی از آنها قابل دید و برخی غیر قابل دیدن هستند و در مسیرهای مختلف پخش میشوند و به همین دلیل نور یک شمع میتواند در مسیرهای مختلف پخش شود، فضای پیرامون خود را روشن میکند. در صورتی که پرتو لیزر که برخی از آنها مرئی و برخی نامرئی هستند، به دلیل داشتن یک طول موج و فرکانس مشخص در یک مسیر و با یک ضرب آهنگ پیش میرود انرژی آنها پخش نشده و به طور متمرکز بر منطقهای که تحت تابش قرار میگیرد، اثر میگذارد و در فضا پخش نمیشود.
لیزر پرتوان
لیزر درمانی سالها است که در درمان پزشکی مورد توجه قرار گرفته است. در این روش از نوعی لیزر به نام لیزر سرد یا کمتوان استفاده میشود اخیرا به مدد فنآوریهای نوین، لیزرهای پرتوان که کارایی بالاتری از لیزرهای سرد دارند، در حیطه درمانهای پزشکی معرفی شده است. این نوع لیزر قبلا در پزشکی تنها در جراحیها استفاده میشده. لیزر پرتوان میتواند به نسبت لیزرهای پیشین یا همان لیزر کمتوان به عمق بیشتری از بافت نفوذ یابد و انرژی بیشتری را به منطقه درمانی برساند و اثر بخشی بیشتر و دوره درمان کوتاهتری داشته باشد.
لیزر پرتوان 24 برابر پرتوانتر از لیزرهای متداول و عمق نفوذ موثر آن بیش از 4 سانتیمتر است. درحالی که لیزرهای متداول سرد یا کم توان عمق نفوذ موثر آنها نیم سانتیمتر است و بیشتر در درمانهای بافتهای سطحی و کوچک میتوانند سودمند باشند.
اثر بیولوژیک لیزر پرتوان
کاهش درد از طریق بلوک نسبی انتقال سیگنال درد از ناحیه درمان، کاهش تورم افزایش تولید مواد کاهنده درد در درون بدن کاهش تورم و ادم با اثر افزایش بر قطر رگهای خونی و لنفی (vasodilation) تسریع روند ترمیم یکی از بافتهای مهم درون پوست و بدن ماکلاژن است فیبروبلاستها بلوکهای سازنده کلاژن هستند. لیزر میتواند سبب تحریک تولید فیبروبلاست که در ترمیم بافتهای نرمی چون تاندون لیگامنت فاشیا اهمیت بالایی دارند، شود.
بهبود عملکرد رشتههای عصبی
فرایند بازسازی سلولهای عصبی با پرتو لیزر تسریع مییابد و سبب کاهش زمان ریکاوری عصب میشود و با تاثیر روی رشتههای اعصاب حرکتی بعث بهبود حرکت عضو آسیبدیده و با اثر روی رشتههای اعصاب حسی منجر به کاهش عوارض مربوط به آسیبهای عصب حسی مثل دردهای شدید و تیز، مورمورشدن، خوابرفتگی، بیحسی و… میشود.
افزایش میزان انرژی سلول با تاثیر روی افزایش تولیدATP در میتوکندریها که سبب بهبود وضعیت انرژی سلولی میشود. افزایش میزان جریان خون که نتیجه آن کوتاه شدن زمان درمان خواهد بود.
افزایش میزان رگزایی
پدیده ایجاد رگهای جدید دربافت پدیدهای است که به طور طبیعی در بدن با افزایش فعالیت بدنی و فشار اعمال شده به بافت افزایش و با کاهش سطح فعالیت و بیحرکتی کاهش مییابد و این یکی از فواید ورزش به ویژه در کسانی است که مشکل عروق قلبی دارند که با افزایش رگهای بافت توان عضو مربوطه و کارایی آن بهبود مییابد. لیزر یکی دیگر از فوایدش تحریک تولید رگهای کوچک در بافت تحت تابش با بالا بردن سطح متابولیسم بافت و آزاد کردن برخی مواد است.
کاهش تشکیل بافت اسکار یا جوشگاه
این بافت در بخشی که دچار برش جراحی یا آسیب شده باشد در سطح یا عمق بافت میتواند تشکیل شود. این بافت سبب کاهش مقاومت و توان بافت و همچنین کاهش نرمی و انعطافپذیری ناحیه آسیب دیده میشود.
تحریک نقاط طب سوزنی امروزه استفاده از لیزر به جای طب سوزنی به دلیل کاهش عوارض بیدرد بودن مورد توجه است. در این شکل درمان پرتو لیزر به جای سوزن در نقاط طب سوزنی تابانده میشود. (به ویژه در لیزر پرتوان که عمق نفوذ بالایی دارد.)
موارد درمانی لیزر
1. آرتروز
2. رماتیسم مفصلی
3. دردهای ستون مهره
4. سردرد
5. آسیبهای ورزشی و حرکتی
6. آسیبهای وارده به تاندون، لیگامنت، عضله، منیسک
7. بورسیت بویژه در زانو شانه
8. دردهای نرولوژیک: دردهای عصب سیاتیک، عصب تریجمینال، عصب مچ دست، کارپال تانل
موارد منع استفاده لیزر
1. در خانمهای باردار در ناحیه کمر و لگن
2. در بدخیمیها
3. در افراد دارای پیس میکر در ناحیه قفسه سینه
4. عفونت در محل تابش لیزر
5. بیماری متابولیک کنترل نشده