اعتیاد به مواد مخدر تاثیرات نامطلوبی بر روی سلامتی افراد مختلف میگذارد و می تواند باعث سوء تغذیه افراد مبتلا شود می خواهیم با عوارض منفی مواد مخدر بر وضعیت تغذیه ای افراد معتاد آشنا شویم
امروزه اعتیاد و درمان آن، بخش مهمی از هزینه‌های یک جامعه را به خود اختصاص داده است. فرد معتاد، بیماری است که نیازمند توجه و یک درمان همه‌جانبه است؛ از سم‌زدایی بدن گرفته تا درمان دردها و انزوا و دورافتادگی از جامعه و افسردگی ناشی از اعتیاد و همچنین بهبود وضعیت تغذیه‌ای فرد. درواقع در کنار این مراحل درمانی باید فردی که دچار سوءمصرف موادمخدر بوده ولی حالا ترک کرده یا قصد ترک کردن آن را دارد، از یک رژیم غذایی مناسب و منظم پیروی کند تا بتواند دوباره به زندگی برگردند، درغیر این صورت احتمال بازگشت مجدد به مصرف مواد در وی وجود دارد. معمولا یک فرد معتاد، همانگونه که توجهی به سلامت جسمی و روحی خود ندارد، به تغذیه خود هم بی‌توجه است و همین مساله وی را در معرض کمبود انواع ویتامین‌ها و املاح قرار می‌دهد.
در خصوص اینکه اعتیاد به موادمخدر چه تاثیرات منفی‌ای بر سلامت بدن دارد، نظر دکتر پیام فرح‌بخش، پزشک و متخصص تغذیه و رژیم درمانی و عضو هیات علمی دانشگاه را جویا شده‌ایم.
اعتیاد به موادمخدر از دیدگاه تغذیه چه تاثیرات مخربی بر سلامت دارد؟
مصرف موادمخدر تاثیرات مخرب جبران‌ناپذیری را چه از لحاظ جسمی و چه روحی بر بدن برجای میگذارد. به عبارتی، تمام اعضای بدن فرد معتاد درگیر می‌شود. فردی که موادمخدری چون هرویین، تریاک و داروهای مورفین و کدیین مصرف می‌کند، باید بداند این مواد بیشترین تاثیر را بر دستگاه گوارش بدن می‌گذارند و شایع‌ترین عارضه مصرف این موادمخدر، بروز یبوست است. در صورتی که فردی دچار سوءمصرف این موادمخدر باشد، در محرومیت از استفاده از آنها یا حتی حین ترک اعتیاد، دچار علایم شایع سندرم محرومیت از مواد مخدر خواهد شد که عبارتند از اسهال، تهوع و استفراغ. بروز این علایم می‌تواند منجر به دریافت ناکافی موادمغذی در فرد مصرف‌کننده و همچنین اختلال در الکترولیت‌هایی مانند سدیم، پتاسیم و کلر شود. از این رو، مصرف متعادل غذا حین ترک اعتیاد می‌تواند این علایم را کاهش دهد، اگرچه مصرف غذا در زمان حالت تهوع سخت است. علاوه بر این، استفاده از رژیم پرفیبر همراه با کربوهیدرات‌های پیچیده مانند غلات کامل، سبزیجات و حبوبات مشکل توصیه می‌شود.
محرک‌ها چطور؟
استفاده از محرک‌ها مانند کراک و متامفتامین باعث کاهش اشتها می‌شوند که منجر به کاهش وزن و تغذیه نامناسب می‌شود. ضمن اینکه، استفاده از محرک‌ها منجر به از دست‌دهی آب بدن و در نهایت اختلالات الکترولیتی نیز می‌شود. معمولا بازگشت به رژیم نرمال در افرادی که اعتیاد به مصرف موادمحرک دارند، به دلیل از دست‌دهی شدید وزن بسیار دشوار است و از دیگر عارضه‌های استفاده از مواد محرک می‌توان به اختلال در حافظه اشاره کرد که می‌تواند دراز مدت یا حتی پایدار باشد. اعتیاد به ماری جوانا نیز منجر به افزایش شدید اشتها می‌شود که می‌تواند باعث افزایش وزن و تجمع چربی فراوان در بدن فرد شود بنابراین توصیه رژیمی برای این افراد کاهش مصرف شکر، چربی و در کل کاهش دریافت کالری است.
پس با این توضیحات، معتادان به دلیل سوءمصرف مواد در معرض سوءتغذیه قرار دارند.
بله، افراد معتاد به موادمخدر دچار سوءتغذیه هستند و با توجه به این امر برای کمک به ترک اعتیاد درک نقش تغذیه اهمیت فراوانی دارد. اعتیاد به موادمخدر باعث تغییراتی در تغذیه فرد معتاد می‌شود و این تغییرات شامل مصرف کم غذا و عادت‌های تغذیه‌ای غیرطبیعی است. هنگامی که شخص با کنار گذاشتن مواد احساس بهتری را تجربه می‌کند، احتمال شروع مجدد سوء مصرف کاهش می‌یابد. از آنجایی که تغذیه متناسب باعث بهبود وضعیت جسمی و روحی فرد می‌شود، تشویق فرد به داشتن یک برنامه غذایی و رژیم منظم پس از درمان سوءمصرف موادمخدر و الکل، از اهمیت خاصی برخوردار است چون فرد یک منبع مهم لذت‌بخش را از زندگی خود حذف کرده است، پس جایگزین کردن این لذت با لذتی سالم و مفید مانند غذا خوردن مفید و موثر خواهد بود. البته نباید از این مساله غافل بود که رژیم‌های غذایی سخت و سرشار از محدودیت می‌تواند منجر به برگشت مجدد فرد به سمت سوء مصرف مواد شود.
و حرف آخر؟
تغذیه صحیح میل به مصرف الکل و موادمخدر را کاهش می‌دهد و با یک برنامه‌ریزی غذایی دقیق می‌توان روند ترک را موفق‌تر سپری کرد. توصیه می‌شود در افراد معتادی که دچار سوءمصرف مواد بوده‌اند یا در حال ترک آن هستند، با انجام یکسری آزمایشات بررسی‌های لازم از نظر کمبود املاح و ویتامین‌های موردنیاز بدن صورت بگیرد و سپس فراخور شرایط فرد، این کمبودها از طریق مصرف غذا یا دریافت مکمل‌های غذایی جبران شود.
