چند سالی میشود که چیپس و پفک به تغذیه کودکان راه پیداه کرده اند و به نحوی میتوان گفت که دیگر چیپس را نمیتوان از دست بچه ها در آورد. ولی میدانید این تنقلات مزخرف موجود در بازار چه محتویی دارند؟ نمک و روغن فراوان و مواد نگهدارنده و … که نه تنها هیچ ارزش غذایی ای برای کودک ندارد بلکه باعث چاقی و بیماری های متعددی در کودک میشود. در ادامه با ما همراه باشید در مشکلات غذایی کودکان بیشتر صحبت کنیم.
گاهی مشاهده می‌کنیم بسته پفکی در دستان مادر است و با کمال محبت این دانه‌های شور, چرب و خوشمزه را در دهان کودک خود می‌گذارد و ما هر روز شاهد این صحنه هستیم که با وجود این توصیه‌های مؤکد متخصصان تغذیه، هنوز هم پرهیز غذایی و استفاده از الگوی تغذیه‌ای صحیح جای مطلوبی در میان خانواده‌ها باز نکرده است، هر روز آمارها از افزایش بیماری‌های غیرواگیر با سرعت و شدت خبر می‌دهند، اما هنوز تصمیمی قطعی از سوی مسئولان برای ارتقای فرهنگ سلامت تغذیه‌ای در جامعه گرفته نشده است.
مشکلات تغذیه‌ای متعددی که امروزه با آن دست به گریبان هستیم، شاید به‌خاطر اقتصاد ناسالم و بی‌سوادی باشد ولی چرا اساتید تغذیه خود از غذای سالم استفاده نمی‌کنند. بسیاری از اساتید تغذیه از بیماری سرطان می‌میرند که خود جای سؤال دارد!
اما به هر حال یکی از آنها سوء تغذیۀ پروتئینی و انرژی در کودکان و کمبود ریزمغذی‌ها است که خیلی عمیق و گسترده خود را به رخ می‌کشد و از طرف دیگر چون دچار بیش‌خواری و ناهنجاری تغذیه‌ای هستیم بیماری‌های دیگری هم در جامعه وجود دارد که متخصصان، آنها را به‌عنوان گذار بیولوژیک بررسی می‌کنند.
هم کمبودها و هم تغذیۀ اضافی، هر دو مشکلاتی را به جامعه و مردم تحمیل می‌کند. مسائی تغذیه‌ای از جمله مسائلی است که پیرامون آن زیاد صحبت میشود و آن‌چنان مهم به نظر می‌رسند که باید در همۀ گروه‌های سنی مصداق یابد.
با وجود اینکه از سوی مسئولان بهبود تغذیۀ وزارت بهداشت برنامه 5ساله ارتقای فرهنگ سلامت تغذیه‌ای تنظیم شد و چند سال پیش برای سازمان مدیریت و برنامه ریزی فرستاده شد، اما اخبار رسیده حاکی است که این تلاش به ثمر نرسیده و هنوز هیچ خبری از اعتبارات و بودجۀ آن در میان نیست.
مطابق پژوهش‌ها مصرف تنقلات بی‌ارزش مانند انواع پفک، چیپس، نوشابه‌های گازدار، سس‌های چرب و… از جمله دلایل شیوع انواع سوء تغذیه در کودکان کشورمان است.
پفک و چیپس یکی از میان‌وعده‌ها است. بر اساس مطالعات،«پفک» 9 برابر حجم خود آب جذب می‌کند. کودک با خوردن پفک و به‌دنبال آن آب، احساس سیری کاذب کرده و در نتیجه از خوردن غذای سفره محروم و دچار کمبود تغذیه‌ای میشود.
مصرف چیپس هم به‌دلیل شوری و روغن زیاد (در روغن‌های ترانس بالا چندین بار سیب‌زمینی را سرخ می‌کنند)، این خطرات را به‌دنبال دارد.
کارشناسان تغذیه توصیه می‌کنند, تنقلات مغذی مانند نخودچی و کشمش، مویز، بادام زمینی و درختی، فندق، پسته و تخمه کدو بسیار کم‌نمک، و با بسته بندی بهداشتی استفاده شود، چیپس‌های فله‌ای در روغن چندبار مصرف درست می‌شوند که احتمال سرطان‌زایی دارند.
چیپس موجب سیری کاذب میشود و به‌دلیل اینکه تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد کودکان را در بر ندارد، مصرف مداوم آن قبل از غذا به دلزدگی کودک از غذاهای اصلی و در نتیجه، کمبودهای غذایی منجر میشود.
مصرف نمک به‌منظور خوشمزه شدن چیپس و پفک سبب آسیب به کلیه‌ها، تغییر ذائقۀ افراد به شوری‌خواری، آب در بدن و در نتیجه، تورم بافت‌ها و افزایش فشار خون و سکته‌های قلبی و مغزی میشود.
استفاده از روغن با ترانس بالا در تهیه چیپس و پفک منجر به افزایش وزن، چربی خون و در نهایت بیماری‌های قلبی ــ عروقی میشود، همچنین استفاده از روغن‌هایی که چندین بار برای سرخ کردن استفاده می‌شوند و غالباً بوی روغن سوخته و رنگ کدر و مات به محصول می‌دهند از جمله خطرناک‌ترین مواردی است که می‌تواند منجر به مسموم و سرطان‌زا شدن محصول خصوصاً چیپس شود.
گرما دیدن این محصول طی فرآیند سرخ شدن منجر به ایجاد رادیکال‌های آزاد پراکسید لیپید میشود. این مواد، زیانی شبیه مواد شیمیایی موجود در دود سیگار دارند و سبب ابتلای افراد به سرطان ریه، سینه و مثانه میشود.
مصرف رنگ نارنجی «تارترازین» در پفک باعث بروز اختلالات رفتاری، اضطراب، تندخویی و آلرژی کودکان میشود. به‌علت وجود هیدرات‌های کربن قابل تخمیر در چیپس و پفک، فرصت برای رشد باکتری‌های دهانی فراهم میشود که نتیجه آن پوسیدگی دندان‌ها است، همچنین مصرف این دو محصول چسبندگی روده را افزایش داده و عمل دفع را مشکل می‌کند و در نهایت موجب یبوست میشود، مشکلی که اغلب ایرانی‌ها از آن رنج می‌برند.
در چیپس معمولاً لکه‌های سبزی مشاهده میشود که مربوط به «مادۀ سمی سولانین» است و مصرف آن باعث ایجاد بیماری‌های گوارشی و عصبی میشود، همچنین خوردن تنقلات فانتزی، کم‌خونی، جوش صورت و عصبانیت را در انسان به ارمغان می‌آورد
