به گفته محققان، چشم پیچیده ترین عضو بدن انسان پس از مغز محسوب می شود و برخورداری از این عضو برای هر موجود زنده ای که بخواهد قدم در این دنیا بگذارد و به حیات خود ادامه دهد، ضروریست.
ربات ها نیز که چند سالیست خود را به دنیای ما انسان ها تحمیل کرده اند، از تکنولوژی پیشرفته ای به نام لیدار (LIDAR) برای دیدن استفاده می کنند. در این روش، نور پس از منتشر شدن به سطح اجسام برخورد می کند و دستگاه با تجزیه و تحلیل نور برگشتی، نقشه ای سه بعدی از جهان پیرامون خود تهیه می کند.
در واقع، عملکرد لیدار شبیه به رادار است اما با این تفاوت که در لیدار به جای امواج رادیویی از نور استفاده می شود که البته دقیق‌تر و حساس تر است به طوری که قادر است وجود عابرین پیاده در خیابان ها و یا حتی برگ درختان را نیز با دقت بالاتری در مقایسه با رادار تشخیص دهد.
با این حال، استفاده از سیستم های لیداری همواره هزینه بر بوده به طوری که قیمت مدل های پیشرفته این سیستم، به صدها ها هزار دلار می رسد. حجم این سیستم ها نیز همانند آن چه که در تصویر زیر و بر روی یک خودروی بدون راننده گوگل می بینید، بسیار زیاد است و همین امر محققان را بر این داشته است تا به فکر استفاده از راه حل های جایگزین باشند.
در همین رابطه، اخیراً گروهی از محققان موسسه فناوری ماساچوست (MIT) با همکاری مرکز تحقیقاتی دارپا موفق به طراحی نسخه جدیدی از لیدار شدند که اندازه آن به کمتر از یک دانه برنج می رسد و می تواند تمامی کارهای یک سیستم لیداری حجیم را که همان انتشار و دریافت نور است را انجام دهد.
کریستوفر پالتون، از پژوهشگران این گروه تحقیقاتی در این خصوص عنوان می کند این محصول از وزن، حجم و قیمت کمتری در مقایسه با نمونه های مشابه موجود در بازار برخوردار است و می تواند در آینده به عنوان چشم در ربات های نسل جدید مورد استفاده قرار گیرد.
محققان برای ساخت این تراشه از سیلیکون فوتونیک استفاده کرده و موفق به تولید مدارهای بسیاری کوچکی شدند که می توانند نور را در سطح میکروسکوپی هدایت و کنترل کنند.
به گفته محققان، هزینه ساخت این سنسور تنها به کمتر از 10 دلار می رسد و می توان آن را بر روی تراشه ای به ابعاد 0.5 در 6 میلیمتر تعبیه کرد. البته محدودیت هایی نیز در استفاده از این تراشه ها وجود دارد که از میان آن ها می توان به دامنه دید باریک و تا مسافت های کم و به طول 2 متر اشاره کرد.
اما این پژوهشگران اظهار امیدواری کردند که این محدودیت ها در آینده ای نزدیک برطرف و به زودی قدرت دید اشیا تا فاصله 10 متری میسر خواهد شد.
بدین ترتیب، می توان این چنین گفت که در طی چند سال آینده، شاهد تولید سنسورهای لیداری خواهیم بود که علاوه بر حجم کم، از قیمت بسیاری پایینی برخوردار خواهند بود و نقش چشم را در ربات های آتی ایفا خواهند کرد.
به گفته پالتون، می توان با تعبیه این تراشه ها بر روی انگشتان ربات ها، قدرت تشخیص و شناسایی اجسامی که با دستان خود می گیرند را به آن ها بخشید که البته تحقق این امر، نیازمند زمان و توسعه بیشتر این تراشه است.