کتواسیدوز دیابتی از عوارض جدی است که از دیابت بوجود می آید. اگر بدن به اندازه کافی انسولین برای کمک به دیابت انجام ندهد بدن شروع به سوزاندن چربی های خود میکند در نتیجه، اسید ی به نام کتوندر بدن بوجود می آید. اگر بدون درمان رها شود، این کتون بدن را مسموم میکند
کتواسیدوز دیابتی زمانی رخ می دهد که میزان انسولین موجود در بدن کافی نیست به عنوان مثال هنگامی که شرایطی برای بدن به وجود آید که نیاز به انسولین افزایش یابد.
علت کتواسیدوز دیابتی چیست؟
بیمار ممکن است انسولین خود را خوب مصرف نکرده باشد و یا در صورتی که از پمپ انسولین استفاده می کند پمپ انسولینش به درستی کار نکند و دچار کتواسیدوز دیابتی شود.
بعضی از بیماران ممکن است از بیماری دیابت خود آگاهی نداشته باشند و با کتواسیدوز دیابتی مراجعه کنند بنابراین کتواسیدوز دیابتی می تواند اولین تظاهر دیابت به خصوص نوع یک باشد.
شایع ترین عامل آشکارساز کتواسیدوز دیابتی افزایش نیاز به انسولین به خصوص به علت عفونت است اما هر استرس وارد شده به بدن می تواند عامل کتواسیدوز دیابتی باشد مثل سکته مغزی، سکته قلبی، بعضی داروها، کوکائین، حاملگی، استرس روحی و عدم تحمل درمان.
علایم کتواسیدوز دیابتی چیست؟
علایم و نشانه های فیزیکی کتواسیدوز دیابتی بعد از 24 ساعت بروز می کند.
احساس تشنگی و نوشیدن زیاد (پرنوشی)
ادرار کردن زیاد (پرادراری)
تهوع استفراغ
درد شکم
احساس خستگی یا داشتن مشکل در خوب فکر کردن
تنفسی که بوی شیرین یا بوی میوه می دهد.
کاهش وزن
تنگی نفس
خواب آلودگی که ممکن است در موارد شدید منجر به کوما شود.
اگر این علایم را داشتید فوراً به پزشک مراجعه کنید.
آیا برای تشخیص کتواسیدوز دیابتی آزمایشی وجود دارد؟
بله. اگر پزشک به کتواسیدوز دیابتی شک کند آزمایشات مختلفی درخواست می کند که از جمله آزمایش قند خون و سطح کتون می باشد. کتون ادرار نیز چک می شود.
به علت این که کتواسیدوز دیابتی می تواند مشکلات قلبی ایجاد کند نوار قلب نیز از بیماران گرفته می شود که فعالیت الکتریکی قلب را نشان می دهد.
کتواسیدوز دیابتی چگونه درمان می شود؟
کتواسیدوز دیابتی در بیمارستان درمان می شود و شامل:
-مایعات و الکترولیت: بیمار مبتلا به کتواسیدوز دیابتی مقدار زیادی مایع از دست می دهد. بدن همچنین الکترولیت (عناصری مثل سدیم و پتاسیم که این مواد باعث می شود سلول به خوبی کار کند) از دست می دهد. مایعات و الکترولیت های از دست رفته می بایست جایگزین شود.
-انسولین: کتواسیدوز دیابتی زمانی رخ می دهد که میزان انسولین موجود کافی نیست. وقتی بدن انسولین کافی دارد می تواند از قند به عنوان سوخت استفاده کند و نیاز به شکستن چربی ندارد.
آیا می توان از کتواسیدوز دیابتی پیشگیری کرد؟
بله می توان با انجام اقداماتی احتمال کتواسیدوز را کاهش داد:
-کنترل مرتب قند خون
-استفاده دقیق از انسولین
-برای تأمین مایعات بدن (هیدراسیون مناسب) می بایست به حد کافی مایعات مصرف شود.
بیمار می بایست در مورد علایم کتواسیدوز دیابتی آموزش ببیند و هرگاه دچار بیماری دیگری شد یا قادر به غذا خوردن نبود:
-قند خون را به طور مرتب اندازه گیری کند و در صورت قند خون بالای 300 کتون ادراری را اندازه گیری کند.
-به حد کافی برای تأمین مایعات بدن مایعات مصرف کند.
-مصرف انسولین را ادامه دهد و در صورت نیاز افزایش دهد.
در صورت بروز استفراغ مکرر (وجود تهوع استفراغ در فرد دیابتی لزوم بررسی آزمایشگاهی برای کتواسیدوز دیابتی را مطرح می کند.)، علایم کمبود مایعات بدن (مثل خشکی مخاطات و…) و یا قند خون کنترل نشده فوراً به پزشک مراجعه کند.