نفروپاتی دیابتی یک نوع بیماری کلیوی پیشرونده است که در افرادی که دیابت نوع یک و دو دارند رخ میدهد.هر کدام از کلیه ها دارای حدود یک میلیون نفرون است. نفرونها ساختارهای کوچکی هستند است که سموم را از خون جدا میکنند دیابت می تواند باعث ضخیم شدن نفرونها شوند، . این باعث نشت یک نوع پروتئین به نام آلبومین در ادرار می شود که خود، منجر به نفروپاتی دیابتی می شود.علت دقیق اناشناخته است، اما سطح قند خون بالا و فشار خون بالا می تواند به کلیه ها آسیب برساند
نفروپاتی دیابتی به بیماری کلیوی ثانوی به بیماری دیابت گفته می شود در اثر بیماری دیابت ، کلیه ها دچار اختلال در عملکرد شده و پروتئین دفع می کنند . همچنین کلیه ها دچار تغییرات ساختمانی و اختلال عملکردی می شوند .
علل و عوامل خطرساز :
دیابت کنترل نشده برای مدت طولانی باعث آسیب به بسیاری از بافت های بدن می شود . یکی از جاهایی که در اثر دیابت آسیب جدی می بیند ، کلیه است . کلیه ها از واحدهایی به نام نفرون درست شده اند . سر هر نفرون را گلومرول می گویند که حاوی عروق ریز کلیه است .
در اثر دیابت جدار گلومرول ها ضخیم می شوند و آسیب می بینند .
گلومرول جایی است که خون فیلتر شده تا ادرار را تشکیل دهد . گلومرول مانند یک صافی عمل می کند و به همه مواد اجازه عبور از خون و ورود به نفرون را نمی دهد . ازجمله این مواد پروتئین است .
در اثر دیابت و آسیب به گلومرول ها هم سرعت تشکیل ادرار ، کاهش می یابد و هم پروتئین ها در ادرار دفع می شوند .
دفع پروتئین در ادرار بیماران دیابتی معمولاً ۱۰-۵ سال قبل از علائم کلیوی بیماری دیابت رخ می دهد .
نفروپاتی دیابتی معمولاً همراه با پرفشاری خون است .
نفروپاتی دیابتی به تدریج باعث ایجاد اختلالی به نام سندرم نفروتیک می شود .
سندرم نفروتیک با دفع مقادیر زیاد پروتئین در ادرار و نیز نارسایی مزمن کلیه مشخص می شود .
در نهایت نفروپاتی دیابتی باعث بیماری پیشرفته و غیرقابل برگشت کلیه می شود .
بیماری کلیوی ناشی از دیابت شایعترین دلیل نارسایی مزمن کلیه و بیماری کلیوی پیشرفته غیرقابل برگشت در ایالت متحده محسوب می شود .
در حدود ۳۰-۲۰ درصد بیماران دیابتی نوع ۱ یا ۲ در نهایت مبتلا به نفروپاتی دیابتی خواهند شد . مبتلایان به دیابت نوع ۲ نسبت به نوع یک کمتر به بیماری پیشرفته کلیوی مرحله آخر ( غیرقابل برگشت ) دچار می شوند .
۲۰ درصد مبتلایان به دیابت نوع ۲ بعد از ۲۰ سال دچار بیماری کلیوی مرحله آخر می شوند در حالیکه این مقدار در دیابت نوع ۱ ، ۷۵ درصد است .
در آغاز بیماری دیابت ، کلیه ها زیاد آب دفع می کنند و فرد دچار پرنوشی و ادرار زیاد می شود اما بعد از آنکه بیماری دیابت باعث آسیب کلیه ها شد میزان ادرار کم می شود و دفع پروتئین در ادرار به تدریج زیاد می شود .
پیشگیری :
در مراحل اولیه گرفتاری کلیوی در بیماران دیابتی و زمانیکه دفع پروتئین هنوز کم است ، کنترل دقیق قند خون وکنترل فشار خون میتواند از پیشرفت بیماری به سمت نارسایی کلیوی پیشرفته جلوگیری کند حتی سبب بازگشت آن ( بهبود آن ) میشود .
در مراحل پیشرفته تر که دفع پروتئین زیاد شد معمولاً کنترل دقیق قند خون ، محدودیت مصرف پروتئین ، کنترل فشار خون در کند شدن روند بیماری مؤثر است اما روند بیماری را متوقف نخواهد کرد .
علائم و نشانه ها :
باد کردن ( ورم کردن ) صورت ، اندام ها ( پاها )
اضافه وزن غیرارادی
کاهش اشتها
از دست دادن وزن غیرارادی ( بخاطر از دست دادن پروتئین بدن و مصرف پروتئین عضلات و � )
تهوع ، استفراغ
خستگی ، حال عمومی بد ، سردرد ، سکسکه های مکرر ، خارش بدن
فشار خون بالا
� تشنگی ، پرنوشی ، زیاد ادرار کردن ( در مراحل ابتدایی بیماری )
تشخیص :
آزمایش نمونه ادرار و بررسی پروتئین در آن می باید صورت بگیرد .
وجود پروتئین در ادرار نشانه آسیب کلیوی در اثر دیابت می باشد .
پروتئین دفع شده ، بیشتر اوقات آلبومین است .
گاه برای اندازه گیری مقدار پروتئین دفع شده ، نیاز به جمع آوری ادرار ۲۴ ساعته است .
در آزمایش تجزیه ادرار علاوه بر پروتئین ، ممکن است قند نیز یافت شود که نشانه کنترل ضعیف قندخون توسط بیمار است .
اندازه گیری مقدار کراتینین سرم و نیتروژن اوره خون برای فهمیدن میزان آسیب کلیوی و نارسایی کلیوی صورت می گیرد . با پیشرفت نارسایی کلیوی مقدار کراتینین سرم و نیتروژن اوره خون بالا می رود
