ممکن است خانم شیرده دردی زودگذر را هنگام شیردهی در سینه های خود احساس کند. در حقیقت رفلکس جهشی شیر توسط هورمونی به نام اکسیتوسین تنظیم می شود. این هورمون سلولهای ماهیچه سینه را تحریک می کند تا به شیر برای خارج شدن فشار وارد شود.
اکسیتوسین هر زمان که نوزاد در چند روز اول پس از تولد غذا می خورد آزاد می شود. پس از آن تنها فکر کردن به به تغذیه نوزاد می تواند ترشح این هورمون را آغاز کند. حتی ممکن است خانم شیرده در زمانیکه این هورمون ترشح می شود در سینه های خود احساس خیسی کرده و چکیدن شیر را به وضوح مشاهده کند.
خانمها ممکن است به روشهای مختلفی رفلکس جهشی شیر را احساس کنند:
* سوزش خفیف یا سوزن سوزن شدن.
* فشار بسیار زیاد و درد و احساس ناراحتی خفیف.
*حتی ممکن است هیچگونه احساسی نداشته باشند.
با گذشت زمان همانطور که مادر به تغذیه نوزاد با شیر خودش ادامه می دهد این احتمال وجود دارد تا کمتر متوجه این احساس ها در سینه خود شود.
بعضی از مادرانی که سینه های آنها شیر زیادی تولید می کند در طول شیردهی دردی عمیق و شدید در سینه خود احساس می کنند. رفلکس جهشی دردناک معمولا پس از ۳ ماه از دوران شیردهی ناپدید می شود. اگر نوزاد شما در هر زمانیکه غذا می خورد به خوبی سینه ها را بمکد ذخیره شیر در سینه در راستای نیازهای او به سرعت تنظیم می شود.
اگر نوزاد به خوبی سینه را در دهان گرفته و بمکد (از نوک سینه و حاله رنگی اطراف سینه) مادر فقط ۳۰ تا ۶۰ ثانیه دردی را در سینه خود احساس می کند. سپس این درد بسیار خفیف و نامحسوس می شود. اما اگر مادر در ادامه شیردهی احساس درد داشته باشد باید شیردهی را متوقف کرده و موقعیت قرارگیری نوزاد زیر سینه را تغییر دهد. اگر درد همچنان ادامه داشته باشد ممکن است چیز دیگری در جریان باشد.
اگر نوزاد به هنگام شیر خوردن تنها نوک سینه را در دهان بگیرد مادر در طول شیردهی احساس درد و سوزشی در سینه خود احساس می کند. این روند چنانچه دامه داشته باشد نوک سینه ها ترک خورده و دردناک می شود.
عواملی که باعث ایجاد درد در سینه ها می شود.
برفک
برفک یکی از عفونتهای قارچی شایعی است که در دهان نوزاد و نوک سینه مادر پدیدار می شود. محیط گرم مرطوب و شیرین دهان نوزاد در زمانیکه شیر می خورد محل مناسبی برای رشد برفک است.
بعضی از اوقات عفونت برفکی ممکن است که وارد شیر مادر شود. بین نوک سینه و شیر داخل سینه کانالی وجود دارد که ممکن است عفونی شده و باعث شود تا در هنگام شیردهی احساس درد ایجاد شود. چنانچه متوجه وجود برفک در دهان نوزاد و نوک سینه خود شده اید هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه فرمایید..
تورم
در چند روز اول پس از تولد نوزاد سینه سرشار از شیر شده و خون بیشتری وارد سینه ها می شود و همین امر باعث می شود تا بافتها متورم شود.
بافتهای متورم شده در سینه منجر به تورم سینه ها و احساس داغی و ودرد در آنها می شود. سلولهای شیر ساز در سینه نیز متورم می شوند و این امر باعث می شود تا روان شدن شیر از سینه به سختی صورت بگیرد در این روزها ممکن است سینه ها قرمز و درخشان به نظر برسد.
این یک امر طبیعی است. این وضعیت به مادر این اطمینان را می دهد که سینه های او برای نوزاد تازه متولد شده اش به اندازه کافی شیر دارد. زمانیکه شیر خوردن نوزاد منظم شده و سینه ها را به خوبی می مکد سینه مقدار شیرتولیدی خود را تنظیم کرده و دردها و ناراحتی های ناشی از تورم سینه از بین می رود.
راه کارهایی برای کاهش درد سینه
* چنانچه به هنگام شیر دادن احساس درد در سینه و نوک سینه دارید برای جلوگیری از بروز درد و ایجاد راحتی در هنگام شیردهی از راهنماییهای زیر استفاده کنید.
* چنانچه سینه های شما متورم شده است ممکن است نوزاد قادر نباشد به خوبی آنها را بمکد. در این شرایط شما باید سینه های خود را با کمک دست یا شیردوش تا زمانیکه نوزاد بتواند سینه متورم شده را به خوبی در دهانش بگیرد بدوشید.
* می توانید قبل از شیر دادن یک دستمال مرطوب گرم را روی سینه قرار دهید این کار به روان شدن شیر کمک میکند. پس از شیر دادن یا فشار دادن سینه با دست یا شیردوش می توانید کمپرس آب سرد-برگهای سبز یا سفید کلم را روی سینه خود قرار دهید. برگهای کلم باعث کاهش ورم می شود.
* شیر دادن با سینه های بیش از اندازه پر نیز مشکلاتی ایجاد می کند. چنانچه نوزاد نمی تواند سینه های پر را به خوبی در دهان خود قرار دهد و بمکد از این روشها استفاده کنید.
* نوزاد را مطابق معمول در جلوی سینه ها قرار دهید.
* زمانیکه احساس می کنید شیر می خواهد از سینه بیرون بیاید سینه را از دهان نوزاد خارج کرده و شیرهای اولیه که با جهش خارج می شود را در داخل یک حوله بریزید.
* اجازه دهید زمانیکه سرعت شیر آرام می شود کودک مجدد مکیدن را آغاز کند .
* هرچقدر نوزاد بیشتر و بهتر سینه را بمکد ذخیره شیر مورد نیاز او سریعتر فراهم می شود و مادر در هنگام شیر دادن احساس بهتری خواهد داشت.
* نوزاد باید به هنگام مکیدن سینه را به درستی در دهان گرفته باشد.
* از دکتر متخصص خود درباره داروها و لوسیونهای مجاز مخصوص نوک سینه برای جلوگیری از خشکی مشورت بخواهید.
* در پایان شیردهی مقداری از شیر سینه را در نوک سینه ها ماساژ دهید. , و اجازه دهید تا خشک شود.
* زمانیکه می خواهید سینه را از دهان نوزاد خارج کنید آن را به یکباره بیرون نکشید. ابتدا انگشت کوچک خود را از گوشه وارد دهان نوزاد کرده و بین لثه های نوزاد نگه داشته تا عمل مکیدن قطع شود.
* نوزاد را در موقعیت های مختلف قرار دهید تا تمام قسمتهای اطراف سینه را خیس کند.
* قبل از شیر دادن به آرامی محدوده دردناک از سینه را ماساژ دهید.
* مایعات زیاد بنوشید و تا جایکه امکان دارد استراحت کنید.
* بر اساس تجربه بعضی از مادران سینه را برای مدت ۲ تا ۳ روز بدوشید تا زخم آنها بهتر شود.