بیماری تروفوبلاستیک بارداری، یا GTD، یک بیماری کمیابی است که اغلب در زنان و در دوران بارداری است اما همیشه سرطانی نیست. علل شایع یک تعداد کروموزوم غیر طبیعی است.در دوران بارداری به علت نشانه های غیر طبیعی مشکوک به حاملگی یافت می شود. اگر دکتر نسبت به این بیماری مشکوک باشد، آزمایش خون و ادرار می تواند به تشخیص این بیماری کمک کند.
بیماری تروفوبلاستیک حاملگی یکی از تومور های نادر انسان است که حتی در صورت انتشار وسیع
قابل درمان است.
تعریف:
مول هیداتیفوم کامل:
بافت رویانی یا جنینی وجود ندارد.
در مول هیداتیفوم کامل،تورم مشخص و هیپر پلازی ترفوبلاستیک دیده می شود.
پرزهای کوریونی کنگره دار می شوند.
مول کامل،معمولا کاریوتیپ,۴۶xxدارند.(۹۰٪موارد)
۱۰٪بقیه کاریوتیپ46xyدارند.
کروموزم های مولار تقریبا تماما منشا پدری دارند.اماDNAمیتوکندریایی آن ها منشا مادری دارد.
در مول کامل در مقایسه با مول ناقص میزان بروز عواقب بدخیم بیشتر است.
مول هیداتیفوم ناقص:
بافت رویانی یا جنینی قابل تشخیص(اگر همراه با مول ناقص جنین وجود داشته باشد،دارای خصوصیات
تریپلوئیدی از قبیل عقب ماندگی رشد و ناهنجاری های مادر زادی متعدد مانند سین داکتیلی و
هیدروسفالی خواهد بود.
انکلوزیون های ترفوبلاستیک برجسته واضح در استروما
پرزهای جفتی همراه با تورم هیداتیفوم موضعی،کاویتاسیون(حفره دار شدن)و هیپر پلازی ترفوبلاستیک
مول های ناقص معمولا کاریوتیپ تریپلوئید دارند.(۶۹کروموزم)گروه هاپلوئید اضافی کرموزموم ها معمولا
از پدر مشتق می شوند.
کنگره دار شدن شدید پرزها
خطر بروز ترفوبلاستیک پابرجا به دنبال مول ناقص،به مراتب کمتر از میزان این خطر به دنبال حاملگی
همراه با مول کامل است.علاوه بر این در موارد مول ناقص،بیماری تروفوبلاستیک پابرجا به ندرت از نوع
کوریو کارسینوم است.
عوامل خطر مول کامل:
رژیم غذایی کم کاروتن ممکن است با افزایش خطر حاملگی مولار همراه باشد.در مناطقی که میزان
بروز حاملگی مولار زیاد است،کمبود ویتامین آ نیز شیوع بیشتری دارد.
سن مادر در هر دو انتهای طیف تولید مثل،جزو عوامل خطر حاملگی مولی است.
سن بیش از ۳۵سال مادر همواره به عنوان یکی از عوامل خطر مول کامل شناخته شده است.احتمال
دارد تخمک های زنان مسن تر،استعداد بیشتری برای لقاح غیر طبیعی داشته باشند.
عوامل خطر مول ناقص:
خطر مول ناقص با مصرف کنتراسپتیو های خوراکی و طولانی بودن مدت زمان مصرف آنها و سابقه
قاعدگی های منظم(اما نه با عوامل تغذیه ای)ارتباط دارد.هیچ ارتباطی بین سن مادر و مول ناقص وجود
ندارد.
استعمال دخانیات،انواع کمبود های ویتامینی ،افزایش سن پدر و داشتن سابقه سقط از دیگر عوامل
خطر حاملگی مولی است.
در صورت وجود سابقه بیماری تروفوبلاستیک،خطر بیماری راجعه افزایش می یابد.بروز مول های
هیداتیفورم مکرر در زنانی که شرکای جنسی متعددی داشته اند،نشان می دهد نوعی اختلال
اووسیتی سبب پیدایش مول می شود.
علایم مول کامل:
خونریزی واژینال:
جدا شدن بافت مولار از دسیدوا،باعث پارگی عروق خونی مادر و تجمع مقدار زیادی خون در حفره
آندومتر می شود که ممکن است باعث اتساع آن شود.
شایع ترین علامتی است که بیماران به علت آن برای درمان حاملگی مولار مراجعه می کنند.
چون خونریزی واژینال ممکن است زیاد و طولانی مدت باشد نیمی از این بیماران دچار کم خونی
می شوند.(هموگلوبین کمتر از ۱۰)
بزرگی بیش از حد رحم:
بزرگی بیش از حد رحم نسبت به سن حاملگی،یکی از نشانه های کلاسیک مول کامل است.اما فقط
در نیمی از بیماران دیده می شود.
حفره آندومتر ممکن است در اثر بافت کوریونی و تجمع خون متسع شود.
بزرگی بیش از حد رحم با افزایش قابل ملاحظه hCGهمراه است.چون بزرگی بیش از حد رحم تا
حدودی ناشی از رشد بیش از حد ترفوبلاستیک است.
پره اکلامپسی:
اگر چه پره اکلامپسی با هیپر تانسیون،پروتئینوری و هیپر رفلکسی(تشدید رفلکس ها)همراه
است،تشنج های اکلامپتیک به ندرت رخ می دهد.
پره اکلامپسی در بیمارانی ایجاد می شود که دچار افزایش چشمگیر hCGوبزرگی بیش از حد رحم
هستند.
در همه بیمارانی که در اوایل حاملگی دچار پره اکلامپسی هستند باید تشخیص مول هیداتیفوم مد نظر
باشد.
استفرغ شدید حاملگی:
استفراغ شدید حاملگی در حدی که نیاز به تجویز داروهای ضد تهوع یا درمان جایگزینی وریدی داشته
باشد در بیماران مبتلا به مول کامل دیده می شود.ممکن است اختلالات الکترولیتی ایجاد شود و به
مایعات پارنترال نیاز پیدا کند.
هیپر تیروئیدی:
زنان مبتلا به مول کامل به هیپر تیروئیدی دچار می شوند.این بیماران ممکن است دچار لرزش ،گرمی
پوست و تاکی کاردی شوند.با مشاهده میزان بالایT3.T4سرم می توان این تشخیص را تایید کرد.
بی هوشی یا جراحی ممکن است منجر به تسریع طوفان تیروئیدی شود.
کیست های تکا-لوتئینی:
در ۲۵-۶۰٪زنان مبتلا به مول کامل،تخمدان ها حاوی کیست های تکا-لوتئین هستند.اندازه این کیست
ها از ابعاد میکروسکوپی تا قطر ۱۰ سانتی متر یا بیشتر متغیر است
سطح این کیست ها صاف و اغلب متمایل به زرد است و با سلول های لوتئینی مفروش می شود.
بیمارتی تروفوبلاستیک پایدار در زنان مبتلا به کیست های تکا-لوتئین(به خصوص در صورت دو طرفه
بودن) بیشتر است.این کیست ها در هیدروپس جنینی،هیپر تروفی جفت و حاملگی چند قلویی هم
دیده می شوند.
کیست های بزرگتر ممکن است دچار تورسیون(پیچ خوردگی)،انفارکتوس و خونریزی شوند.چون این
کیست ها پسرفت می کنند،در صورتی که تخمدان دچار انفارکتوس گسترده نشده باشد اقدام به
اوفورکتومی نمی شود.
تظاهرات بالینی:
معمولا به مدت۱-۲ ماه آمونره وجود دارد.ممکن است تهوع و استفراغ شدیدی وجود داشته
باشد.بالاخره اینکه خونریزی رحمی تقریبا در تمام موارد رخ می دهد و شدت آن ممکن است از لکه
بینی تا خونریزی فراوان متغییر باشد. .خونریزی ممکن است درست قبل از سقط مولی خود به خود
شروع شود،اما در بیشتر موارد در طول چند هفته یا چند ماه رخ می دهد.
در موارد پیشرفته تر مول،ممکن است مقدار قابل توجهی خونریزی پنهان رحمی همراه با کم خونی
متوسط آهن وجود داشته باشد.
تقریبا در نیمی از موارد،میزان رشد رحم سریع تر از حد مورد انتظار است.رحم قوام نرمی دارد.ممکن
است در معاینه دو دستی،افتراق کیست های تکا-لوتئین از رحم بزرگ مشکل باشد.همچنین با وجود
بزرگ بودن رحم،حرکت قلب جنین،تشخیص داده نمی شود.
به علت اثر تیروتروپین hCG میزانT3-T4افزایش می یابد و میزان TSHکاهش می یابد.با وجود این
تیروتوکسیکوز آشکار بالینی ناشایع است.اما طوفان تیروئیدی گزارش شده است.
میزانT4آزاد سرم بعد از تخلیه رحم به سرعت به حد طبیعی بر می گردد.
گاهی اوقات در مول های بزرگ پره اکلامپسی با شروع زود هنگام رخ می دهد.چون هیپرتانسیون
حاملگی به ندرت قبل از هفته ۲۴دیده می شود،اگر پره اکلامپسی قبل از این زمان رخ دهد باید به
حاملگی مولار شک کرد.
حاملگی مولی دو قلویی:
حاملگی دو قلویی که متشکل از یک حاملگی مولی دیپلوئیدکامل و یک حاملگی طبیعی است،پدیده
نادری محسوب نمی شود.میزان بقای جنین طبیعی متغیر است و به تشخیص یا عدم تشخیص صحیح
ودر صورت تشخیص به بروز یا عدم بروز مشکلات مرتبط با مول مانند پره اکلامپسی یا خونریزی
بستگی دارد.
